'İran ve Türkiye birlikte otomobil üretebilir'

 

 

TAHRAN - Yerli otomobil üretimi ve enerji açığını giderme arayışlarına sürdüren Türkiye'ye komşu İran'dan ortaklık önerisi geldi. Dünyanın en büyük 20 ekonomisi içinde yer alan, ekonomisi büyük ölçüde enerji kaynaklarına bağlı olmakla birlikte, otomobil dahil sanayi üretiminde önemli başarı yakalayan İran'ın Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Saeidlou, iki ülke arasındaki ilişkileri DÜNYA'ya değerlendirdi. 

İranlı firmaların İstanbul ve Ankara'da doğalgaz dağıtımı konusunda çok istekli olduklarını belirten Saeidlou, ambargoların her iki ülke için tehdit değil, bir altın fırsat yarattığını söyledi.

Türkiye ile İran'ın sosyal yönden çok ortak noktaları olduğunu ifade eden Ali Saeidlou, Türkiye'ye bakış açılarının hiçbir zaman değişmediğini söyledi. Nüfusları 150 milyonu aşan ve dünya ile yaptıkları ticaretin toplam değeri 1 trilyon doların üzerinde olan Türkiye ve İran'ın dünyanın hassas bölgesinde bu rakamları elde edebildiğine dikkat çeken Ali Saeidlou, enerji kapasitesi yüksek İran'la, sanayide söz sahibi Türkiye'nin 20 milyar dolarlık ikili ticaret hacminin yakışmadığını anlattı.

2011'de 18 milyar dolar olan ticaret hacminin geçen yıl 22 milyar dolar olduğunu kaydeden Saeidlou, Türk bakanlarla yaptıkları görüşmelerde bu rakamı 35 milyar dolara çıkarma konusunda mutabakata vardıklarını bildirdi. Başbakan Erdoğan'ın İran ziyaretinde konuyu ele aldıklarını belirten Ali Saeidlou, konuyla ilgili Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz ile kendisinin  birebir çalışacağını, ticaretin 50 milyar dolara çıkması konusunda ise Cumhurbaşkanlarına söz verdiklerini söyledi.

 

Ortak rafineri ve santral kuralım'

Türkiye'nin İran'dan daha fazla petrol alımı konusunda Başbakan Erdoğan'ın telkinde bulunduğunu belirten Saeidlou, "Ayrıca, Türkiye'ye doğalgaz veriyoruz. Türkmenistan gazı transit olarak İran üzerinden Türkiye'ye, oradan Avrupa'ya gidebilir" dedi.İran firmalarının İstanbul ve Ankara'da doğalgaz  dağıtımında yer almak istediğini ifade eden Ali Saeidlou, "Ayrıca bizim doğalgazımız var sizin sermayeniz var. Beraber el ele verip rafineri ve santral kurabiliriz. Bu konuda aslında ön görüşmeler yapıldı. 10 bin MW elektrik santralı için Türkiye ile işbirliğini görüştük" dedi.

Türkiye ile gıda teknolojisi, tüketim maddeleri konusunda devam eden görüşmelerde Ağrı'ya yakın bölgede ortak sanayi sitesi kurulması konusunda anlaşmaya varıldığını belirten Saeidlou, alanı bile belirlenen sitede rafineri ve santralin de birlikte kurulabileceğini ifade etti. Sadeidlou, "Mesela diyeceğiz ki doğalgazı İran temin etsin, elektriği Türkiye versin. Bunların fiyatlarında da uluslararası kurallara göre anlaşarak resmen uygulamaya geçeceğiz" diye konuştu. Ortak otomobil üretibileceğine de vurgu yapan Saeidlou, ticarette tercihli tarifelerin uygulanması, üçüncü ülkelerle ortak ticaret, barışçıl nükleer enerji,  ileri teknoloji, tarım, taşımacılık ve gümrükler konusunda da işbirliği imkanlarının değerlendirildiğini anlattı.

'Ambargo altın fırsatlar sundu'

ABD ve AB'nin İran'a uyguladığı tek yönlü ambargoların  Türkiye ve İran'ın ilişkilerini bankacılık başta olmak üzere zorlaştırdığını belirten, Saeidlou Başbakan Erdoğan'ın ambargoya yönelik mesajlarını hatırlatarak, "Görüyoruz ki sizin tarafınızda da son derece iyi bir yönetimle ambargonun getirdiği sorunlar çözülebilir" dedi.

Ambargonun aslında tehdit olmak yerine fırsatlar yarattığını dile getiren Saeidlou, 

"Çünkü her iki ülkede çok geniş kaynaklar ve genç nüfus var. Bunun için ki yabancı ülkeler Türkiye ve İran arasındaki ilişkileri olumsuz yönde etkileyemezler. Elbette dünyanın çok uzak taraflarından gelip Türkiye İran ilişkilerine müdahale etmek isteyen devletler bunu biliyorlar ki İran ve Türkiye iki Müslüman kardeş ülkedir" diye konuştu.

 

'Asya-Afrika ile ortak ekonomi'

 

 

'Asya-Afrika ile ortak ekonomi'

Son dönemlerde Türkiye'de de tartışma konusu olan Şanghay beşlisi konusundaki düşüncelerini de anlatan Ali Saeidlou şunları söyledi: "Günümüzde ticaret ve sanayi öyle bir geniş alana yayılmıştır ki sadece iki millet el ele vererek maalesef başarılı olamıyor. Bunun için bölgede ikili değil, çoklu anlaşmaları çoklu katılımları sağlamamız gerekiyor. 3'lü olabilir 4'lü olabilir. Daha geniş olmasında da fayda var. Bölgemizde İslam toplulukları var. ECO çerçevesinde görüşmeler yapılıyor. Gümrük alanında işbirliği çok önemli. ECO'yu gözönünde bulundurursak, bölge ülkeleri arasında, özellikle Türkiye ve İran arasında yeterli işbirliği yapılmıyor. ECO çerçevesinde en güçlü ülkeler İran ve Türkiye. Bunlar önderlik ederek öteki ülkeleri beraberinde götürecekler. Buna göre refah seviyeleri yükselerek bölgedeki halkın lehine gelişmeler yaşanacak"

Bu kapsamda bağlantısızlar hareketinin de çok önemli olduğuna işaret eden Ali Saeidlou, Tahran'da yapılan toplantıya Türkiye dahil çok  sayıda ülke katıldığını, Asya, Afrika ülkelerinin el ele vererek büyük ekonomi oluşturabileceklerini bildirdi.

 

'Türk şirketlerinin sorunlarını bizzat çözeceğim'

Türk yatırımcıları son yıllarda İran'da birçok faaliyette bulunduğunun altını çizen Saeidlou, "Özellikle konut sektörü ve sanayi sektöründe. Türkiye sınırına yakın illerimizde çok güzel çalımalar var. İranlılar da Türkiye'de son birkaç yıldır çok iyi ticari faaliyetlerde bulunuyor" dedi.

İran'da sorun yaşayan Türk firmalarının sıkıntılarını Türk büyükelçiliğine bildirmesi halinde kendisinin bizzat ilgileneceğini kaydeden Ali Saeidlou, "Türkiye'de de benzer bir işleyiş için anlaştık" diye konuştu.

 

DÜNYA Gazetesi'nin çalışmalarından çok mutlu oldum

DÜNYA Gazetesi tarafından geçtiğimiz yılın Aralık ayında hazırlanan İran Dosyası'nı gördüğünü ve çok mutlu olduğunu dile getiren  Ali Saeidlou, "Yaptığınız çalışma çok olumlu bir iş. Bu yayından dolayı size ve gazetenize şükranlarımı sunuyorum. Sizleri tebrik ediyorum. İki dost kardeş ülke arasındaki ilişkileri, eksiği ve fazlası olmadan, yorumsuz dosdoğru yansıttığınız için ayrıca şükranlarımı sunuyorum" dedi.