'Kredili mevduat faizlerini sınırlandıralım'

İSTANBUL - CHP Ankara Milletvekili Sinan Aygün, bankaların kredili mevduat hesaplarına uyguladıkları faiz oranlarının sınırlandırılması için yasa teklifi verdi. Kredili mevduat hesaplarından borç kullanan tüketicilere bankaların yıllık bileşik bazda yüzde 90'a yakın oranlarda faiz uyguladığını belirten Aygün, "Bu ticaret ahlakına sığmaz" dedi.

Sinan Aygün, TBMM Başkanlığına verdiği yasa teklifiyle, bankaların kredili mevduat hesaplarından çekilen borçlara aylık olarak uyguladıkları ve yüzde 4,5-5,25 civarındaki faiz oranının, Merkez
Bankası'nın üç ayda bir belirlediği, kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami akdi faiz oranıyla sınırlandırılmasını önerdi.  Bankalar, Merkez Bankası'nın kararı uyarınca kredi kartı borçlarına en
fazla aylık yüzde 2,34 faiz uygulayabiliyor.

Yasa teklifinin gerekçesinde, mevduat bankalarının vatandaşlara, çeşitli isimler altında bir de kredili mevduat hesabı açtıklarına ve mevduat sahiplerinin hesaplarında para olmadığı zamanlarda da harcama ya da nakit çekimi yoluyla söz konusu hesaplara borçlandıklarına
dikkat çekildi.

Faiz çok fazla

BDDK'nın verilerine göre 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle bankaların açtığı kredili mevduat hesaplarının limitinin 22,5 milyar lira ve vatandaşların bu hesaplara olan borçlarının ise 7,4 milyar
lira düzeyinde bulunduğu vurgulanan gerekçede, "Bankalar bu hesaplardan 2011 yılında 2,9 milyar lira faiz tahsil etti. Borç bakiyesi rakamına göre sağlanan faiz gelirinin ne kadar yüksek olduğu aşikârdır" denildi.

Bankacılık Kanunu'nun 144'üncü maddesinin Bakanlar Kurulu'na, bankaların ödünç para verme işlemleri ve mevduat kabulünde uygulayacağı azamî faiz oranlarını belirleme yetkisi verdiği ve
Bakanlar Kurulu'nun da bu yetkisini yasaya uygun olarak Merkez Bankasına devrettiği kaydedilen teklifin gerekçesinde şöyle denildi:
"Bankalar kredili mevduat hesaplarına çok yüksek oranlarda faiz işletmelerine rağmen bugüne kadar, ne Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullanmış ne de Bakanlar Kurulu'nun bu yetkesini devrettiği Merkez Bankası kredili mevduat hesaplarının faiz oranlarında bir sınırlamaya gitmemiştir. Bu nedenle de daha önce kredi kartı faiz oranlarında yapıldığı gibi kredili mevduat hesaplarının faiz oranlarıyla ilgili olarak da ayrı bir yasal düzenleme yapılması ihtiyacı doğmuştur. Kredili mevduat hesaplarının bir bakıma kredi kartları gibi işlem görmesi nedeniyle kredili mevduat hesaplarına uygulanan faiz oranlarının Merkez Bankası'nın kredi kartları için üç ayda bir belirlediği azami faiz oranlarını geçmemesi öngörülmüştür."

Ticaret ahlakına sığmaz

Ankara Milletvekili Sinan Aygün, bankaların özellikle maaş müşterilerini borçlanmaya teşvik ettikleri kredili mevduat hesapları yoluyla tüketicilerden çok yüksek oranlarda faiz tahsil ettiklerini
bildirdi. Yıllık enflasyonun yüzde 10 civarında seyrettiği bir dönemde bankaların yıllık bileşik bazda yüzde 90'a yaklaşan oranlarda faiz almasının ticaret ahlakıyla bağdaşmadığını ifade eden Aygün şunları söyledi:
"BDDK benim bir soru önergeme verdiği yanıtta 2011 yılı sonunda vatandaşların kredili mevduat borçlarının 7,4 milyar lira olduğunu açıkladı. Aynı yıl bankaların bu hesaplardan elde ettiği faiz kazancı ise 2,9 milyar lira. Böyle bir tatlı kazanç nerede var. Merkez Bankası'nın Bakanlar Kurulu'ndan aldığı yetkiyi kullanarak bu faiz oranına şimdiye kadar çoktan sınırlama getirmesi gerekirdi. Bakanlar Kurulu ve Merkez Bankası bu sömürüyü yıllardır görmezden geldiler.
Yetkilerini kullanmaktan çekindiler. Böyle olunca da görevin TBMM'ye düştüğünü düşünüyorum. Teklifimin bir an önce yasalaşması bankaların vatandaşı daha fazla sömürmesinin önüne geçecektir."