'Siparişler arttı ama tekstilcide sermaye kalmadı'
Hey Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Aynur Bektaş, sektörün yaşadığı sermaye sıkıntısını anlattı.
Özlem ERMİŞ BEYHAN
İSTANBUL - Tekstilci, bir türlü rahat nefes alamıyor. Çin'in iç talebindeki artış ile çevre ülkelerinden ithalata başlaması, Uzakdoğu'da tekstil fiyatlarının artmasına, bu nedenle özellikle Avrupa pazarından siparişlerin yeniden Türkiye'ye yönelmesine yol açtı. Ancak siparişlerin canlanması sektörde bir rahatlamaya yol açamadı. Bunun en önemli nedeni tekstilcilerin sermayelerinin büyük bölümünün artan pamuk fiyatları nedeniyle erimesi... Sermayedeki sıkışma firmaları nakit sıkışıklığına sokuyor bu da sektörde küçülmeye yol açıyor.
Herkesin birbirine borcu var
Sektörün yaşadığı sermaye sıkıntısını anlatan Hey Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Aynur Bektaş, bu nedenle firmaların nakit sıkışıklığına girdiğini ve piyasada "şu batıyor, bu batıyor" tarzı tatsız dedikoduların oluştuğunu belirtti. Piyasanın kendini kredilendirmeye başladığını vurgulayan Bektaş, "Kumaşçının iplikçiye, üreticinin kumaşçıya borcu artıyor. Piyasada bu defa çek-senet olayları oluşmaya başlıyor. Biri zor durumda kalırsa diğerini tetikliyor" dedi.
Bektaş, halen sektörde zor durumda olan bir firma olmadığını ancak küçülmelerin yaşandığını vurguladı. Hey Tekstil'in özellikle mart ayında kapasite üstü çalışacağını, siparişlerin "full" olduğunu söyleyen Bektaş, "Bakıyorum ay sonuna kadar inanılmaz yüklemem var ama bütün param kumaşta, depoda" diye konuştu.
Tekstilcinin sermayesini pamuk yedi
Bektaş, tekstilde yaşanan bu sorunun kaynağının "pamuk" olduğunu vurgulayarak "Pamuğa yüzde 125 civarında bir zam geldi. Son 150 yılın en yüksek fiyatındayız şu anda. Bu dünyadaki pamuk açığından ve doğal afetlerden dolayı meydana geldi. Türkiye dünyada pamuğun beşinci tedarikçisi ve ikinci ithalatçısı. Türkiye'de zaten talebin altında bir üretim var. Dünyada Amerika pamuğu yine egemen olacak" dedi. Türkiye'nin bir pamuk ülkesi olduğunu belirten Bektaş, pamuğa iyi bir teşvik verilmesi gerektiğini belirterek "Çünkü pamuk katma değer yaratan bir ürün" diye konuştu.
Mısır'da 60 dolara çalışan işçi ayaklandı
Teksilde global işgücünün önemli bir dönüşüm içinde olduğunu, bunun da Türkiye için avantaj yarattığını anlatan Bektaş, Bangladeş örneğinin bu açıdan önemli olduğunu vurguladı. "Bangladeş'de çok düşük ücretlere çalıştırılan işçiler fabrikaları yakıp, işgal ediyorlar. Mısır'da 60 dolara çalıştırılan işçiler ayaklandı. Globalleşen dünyada işçiler artık her şeyin farkında. Buralarda şimdi işgücünde pahalanma başladı. İhracatımız bu sayede artıyor" değerlendirmesini yaptı.
Bunun, tekstilcilerin yüzünü güldüren bir gelişme olduğunu kaydeden Bektaş şunları söyledi: "Ancak madalyonun diğer yüzü sıkıntı yaratıyor:
"Bundan önce elimizdeki parayla örneğin 1 ton pamuk alabilirken, zamlardan sonra aynı parayla 400 ton alabilir hale geldik. Dolayısıyla sermayemiz azaldı. Piyasa sermayesi artmaya başladı. Bankalara "kredileri genişletmeyin" diyorlar. Faizler 0.25 düşürüldü ama munzam karşılık arttı. 0.25 düşürülünce Türk Lirası değer kaybetmişti. O da şimdi değer kazanmaya başladı. Karşılıklar arttığı için faizler yükseldi. Yani kısa vadede lehimiz gibi görünen gelişmeler uzun vadede hep ihracatçının aleyhine oluyor."