'Zeytinyağında fiyatlar dibe vurdu, üretici perişan oldu'

Arzu ALP

İZMİR - Zeytinyağı fiyatları dibe vurdu, üretici darboğaza girdi. Zeytinin maliyeti 1.18-1.80 TL, zeytinyağının maliyetinin ise bölgelere göre 5.50-6.50 TL arasında değişirken, zeytinyağı üretici fiyatları piyasada 4.50-5.50 TL'ye kadar geriledi.

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, bu fiyatların önceki yılların
daha gerisinde olduğuna ama tarımsal girdi fiyatlarının ve diğer masrafların her yıl arttığına dikkat çekerek, bu şekilde devam etmesi halinde üreticinin faaliyetlerini sürdürmesinin dahi tehlikeye gireceği uyarısında bulundu.

Üreticinin mağduriyetinin giderilmemesi halinde Türkiye'nin 2017 yılı için koyduğu İspanya'nın ardından zeytinyağında dünyanın en büyük ikinci üreticisi olma hedefine de ulaşılamayacağını savunan Tan, iki boyutlu önlem alınması gerektiğini dile getirdi. Tan, bunlardan ilkinin hükümet önlemleri ile mevcut primlerin artırılması olduğunu belirterek, "3-4 yıl önce 11 kuruş olan zeytinyağına destek primi 50 kuruşa yükseltildi. Ancak, bu miktar rakip ülkelere göre çok yetersiz. Destekleme primi en az 1-1.5 TL olmalı. Ya da dane zeytine 50 kuruş verilmeli. Tarım Kanunu'nda destekleme araçları ve fark ödemesi var ve bu maddeler üreticiye verilecek primin miktarının yeterli hale getirilmesini öngörüyor. İç ve dış piyasa fiyatları ve maliyetler göz önünde bulundurularak aradaki fark prim olarak verilebilir" dedi.

Tan, bir de eski zeytin alanlarında üretici maliyetlerinin daha fazla olduğunu hatırlatarak, "Devletin yeni ağaç dikiminde, uygulamanın başlangıcında verdiği dönüm başına 250 TL'lik desteğin geleneksel zeytinliklere de verilmesini istiyoruz" açıklamasını yaptı. İkinci önlemin ise zeytin ve zeytinyağı üreticilerinden ürün alan alıcılar yani tüccarlar tarafından alınması gerektiğini vurgulayan Tan, 5.5-6.5 TL olan
maliyetinin altında fiyat verilmesinin üreticiyi mağdur edeceğini savundu.

Maliyetler daha da artacak

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi'nin yaptığı maliyet hesaplarına göre 1 kilogram
zeytinyağının üretim maliyetlerinin 5.5-6.5 TL arasında olduğuna, ancak bu rakamların da geçen yıla ait olduğuna dikkat çeken Tan, "Bu yıl başta mazot olmak üzere, girdi fiyatlarındaki artış maliyetleri daha da artırdı. Bu maliyet artışları üreticiyi darboğaza sokar, üretimden kopma noktasına getirir" dedi.

Dünya zeytinyağı üretiminde söz sahibi olan İspanya'da zeytinin tomurcuklanma döneminde oluşan don zararları ve daha sonra kuraklık nedeniyle rekoltede ciddi anlamda düşüş olduğuna işaret eden Tan, "Rekolte düşüklüğü nedeniyle İspanya ve İtalya'da fiyatlar yükseliş trendine girdi. Bu yıl rekoltedeki, artış Türkiye'nin ihracatını ciddi anlamda artıracaktır. İhracatta da dökme değil, markalı ve ambalajlı bir şekilde ihracatımızı taçlandırmamız lazım" diye konuştu.

Tan, şu anda zeytinyağı fiyatlarının iç piyasada tarihinin en düşük döneminde olduğunu belirterek, sözlerine şöyle devam etti: "Artık Türk zeytinyağının pahalı imajının tamamen ortadan kalkması lazım. Bu imaj hala daha belli lobilerce sürdürülüyor. Bugün ham Ayçiçek yağının kilosu 3 liradan satılıyorsa zeytinyağının fiyatının en az 9-10 TL olması lazım. Zira bitkisel yağ ve zeytinyağı paritesi 1/3.5 arasındadır."

Akhisar'da zeytinyağı sezonuna şenlikli açılış

Zeytin ve zeytinyağı üretiminde dünya ikinciliğini hedefleyen Türk zeytincilik sektörü 2012/13 sezonunu karşılamaya hazırlanıyor. Zeytin hasadını her sene şenlik havasında başlatan sektör temsilcileri bu yıl 12-14 Ekim 2012 tarihlerinde sofralık zeytin üretiminin en çok yapıldığı bölge olan Akhisar'da "4. Akhisar Zeytin Hasat Şenliği" düzenliyor. Türkiye'de 12 milyon zeytin ağacı varlığı ile en fazla zeytin ağacına sahip ilçe konumunda olan Akhisar'da 13 Ekim Cumartesi günü temsili ilk hasat törenle başlatılacak. Türkiye, 2012/13 sezonunda 40 ilde 455 bin tonluk sofralık zeytin ve 201 bin tonluk zeytinyağı rekoltesi bekliyor. 500 bin ailenin doğrudan zeytincilik sektöründen geçindiği Türkiye son 10 yıllık süreçte zeytin ağacı varlığını 90 milyondan 170 milyona çıkardı. Akhisar'ın 2012/13 sezonunda 85 bin ton sofralık zeytin, 5 bin 500 ton zeytinyağı rekoltesi beklediğini söyleyen Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Akhisar Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Demirci, sofralık zeytin üretiminde Türkiye'de birinci sırada yer aldıklarını kaydetti.