2012'nin sloganı 'nakit kraldır'

Özlem Ermiş Beyhan

Alacak yönetimi TNT Ekspres Türkiye Genel Müdürü Turgut Yıldız'a göre yöneticilerin önümüzdeki yıl en çok dikkat etmesi gereken konu olacak. Turgut Yıldız dünya ekonomisinde özellikle Amerika'da sorunların artacağını, bunun birçok ülkeye olumsuz yansımaları olacağını düşünüyor. Avrupa'da ise her şey bıçak sırtında gitmeye devam edecek. Euro bölgesindeki sorunlar büyüme trendinde. Yıldız, bu gelişmelerin olumsuz etkilerinin Türkiye'ye de yansıyacağını belirtiyor ve ekliyor; "Bu sefer durumu yönetmek çok kolay olmayabilir".

Yıldız'a göre bu kadar olumsuz şart altında Türkiye'de her şeyin iyi gitmesini beklemek çok gerçekçi değil. Yıldız bu noktada yeni döndüğü bir yurtdışı seyahatinden izlenimlerini paylaşıyor: "Ben son yurtdışı toplantılarımda, görüştüğüm Avrupa ülke müdürlerinde, alınan önlemlerin oldukça kapsamlı olduğunu gözlemledim." TNT Ekspres Genel Müdürü, her şeye rağmen Türkiye'nin cari açık sorununu çözebilmesi halinde "ihtiyaç duyulan bir ülke olabileceğini" söylüyor.

KÜÇÜK HESAPLARIN YARARI OLMAZ RADİKAL ÖNLEMLER ALINMALI

Peki bu ortamda yöneticiler nasıl hareket etmeli, ne tip önlemler almalı? "Öncelikle kriz önlemleri adı altında gereksiz, yararsız önlemler alınmamalı. Küçük hesapların bir yararı olmaz. Radikal ama etkili ve sonuç odaklı önlemler alınmalı. Bu dönemlerde başarı innovasyonla sağlanır. Eğer yenilikçi ve yaratıcı yöntem, ürün ve hizmetler bulunamazsa şirketin sorunu büyür. Mevcut yapıda yeni arayışlar, örneğin bir tedarikçinin işlerinin yeniden değerlendirilmesi, süreçlerin gözden geçirilmesi bu dönemde çok faydalı olur. Her şey insanla yapılır. Her yöneticinin bunun çok iyi farkında olması gerekir. Olası risklerin önlemleri için yapılan planların gerçekçi bir şekilde hazırlanması gerekir. En çok dikkat edilmesi gereken konulardan biri de şirketin borçlarından çok alacaklarını iyi yönetebilmesidir".

Yıldız doğru ve kredisi olan müşterilerle çalışmanın nakit riskini azaltacağını belirterek şöyle devam ediyor: "Ne olursa olsun gelirleri arttıralım düşüncesi doğru bir yaklaşım değil. Tatmin edici bir karlılık, doğru yönetilen bir tahsilat ve alacak sistemiyle mümkün. Bu konuyu maalesef birçok şirket ihmal etmektedir. Hâlbuki önümüzdeki senenin sloganı şudur: Nakit kraldır."

STOK TUTMAK İSTEMEYEN ŞİRKETLER BÜYÜYEMİZİ SAĞLADI

2012 yılında lojistik sektöründe en az yüzde 10 büyüme bekliyor Turgut Yıldız. Türkiye için enflasyon tahmini yüzde 7, işsizlik tahmini ise yüzde 10-11. Faizlerin yüzde 9, genel büyümenin ise yüzde 4 seviyesinde olacağını öngörüyor.

Turgut Yıldız 2012'de büyüme oranlarında düşüş öngörüyor. Ancak TNT Ekspres Türkiye 2011'da çok iyi sonuçlar elde etmiş. "TNT olarak iyi bir yıl geçirdik ve 2011 yılı bizim için büyüme ve yatırım yılı oldu. 2011 yılında gelişen pazarlarda büyüme stratejilerimiz olumlu yönde ilerledi ve hem yurtiçi hizmetlerinde hem de kıtalararası hizmetlerde büyüme oldu. Aynı zamanda pazar payımız arttı" diyor Yıldız. Bunun en önemli nedenlerinden biri, kriz nedeniyle birçok sektörün stok maliyetinden kurtulmak isteyerek, zamanında ve gerekince ürün ve hammadde temin etmeye başlaması olmuş. Yıldız şöyle anlatıyor: "Bu trend bizim iş hacminde artış sağladı. Fakat stok maliyetini azaltırken nakliye masrafının artması istenmediği için biz daha yoğun olarak ekonomi servislerimizi ön plana çıkardık. Bunların içinde Türkiye'de sadece bizim uyguladiğimiz Belçika'ya kadar uçak, Avrupa içi dağıtımında ise TNT karayolu ağı, ekonomik ve hızlı olması nedeniyle büyük talep gördü.

TNT'nin Avrupa içindeki büyük karayolu ağı bize fark yarattırdı ve bu servisi verebilen sektördeki tek şirket olduk."

AVRUPA'YA İHRACATTA İLK 9 AY ARTIŞ OLDU, BOEİNG 767'YE GEÇTİK

Turgut Yıldız 2011 yılının ilk 9 ayında tahminlerinin üzerine çıkmalarının bir nedeninin de Avrupa'ya olan ihracatta yaşanan artış olduğunu söylüyor. Yıldız ihracatta değişen trendi şöyle anlatıyor:

"2008 sonunda meydana gelen global kriz sonucu, Türk ihracatçısı yönünü Avrupa'dan Afrika, Orta Doğu ve Asya'ya çevirmişti. Bu durum bize krizden daha az etkilenme gibi pozitif bir durum yaratsa da iş hacmi olarak Avrupa ülkelerine göre daha düşük kalmaktaydı. 2011 başından beri özellikle Almanya, Fransa, Benelüx ülkelerine olan ihracat ve gönderi trafiğinin artışı ilk 9 ayda geçen yıla göre yüzde 25 büyümemizi sağladı. Bu büyümeyle beraber ihtiyacı karşılamak için günlük 32 tonluk B757 uçak tipi yerine daha fazla kapasiteye sahip 55 tonluk Boeing 767 tipi uçak kullanmaya başlayarak gönderi taşıma kapasitesini artırdık."

TNT Ekspres Türkiye bu yıl hizmetlerinde çeşitliliğe gitmiş ve Kasım ayından itibaren Ortadoğu'ya direkt uçuş başlatmış. "Uçuşumuzu her gün İstanbul'dan direkt olarak Dubai'ye yapıyoruz ve müşterilerimize bu bölgeye bir gün içinde ulaşma imkanı sağlıyoruz" diyen Yıldız, bu yeniliklerin de etkisiyle bütçelerini hep yukarı doğru revize ettiklerini vurguluyor.  Yıldız, "Türkiye dinamik yapısı ve kontrol edilebilen ekonomisiyle, ayrıca bulunduğu önemli coğrafik avantajla diğer ülkelerin önüne geçmiştir. Özellikle 2011 yılının ikinci yarısında kurlardaki artışla ihracat daha da cazip olduğu için, bu şartlar bize oldukça pozitif olarak yansıdı. Biz her yıl 2 kez düzenli olarak bütçemizi revize ediyoruz. Bu seneki revizyonlar hep ciddi artışlar halinde oldu" diyor.

FİLO ELEKTRİKLİ ARAÇLARA ÇEVRİLİYOR ÇALIŞAN SAYISINDA ARTIŞ OLACAK

TNT Ekspres Türkiye 2012'de araç kapasitesini ve depo alanlarını genişletmeyi planlıyor. Yıldız, "İlk ticari elektrikli araçlar TNT ile İstanbul'da yollarda olacak. İlk etapta 3 adet aldığımız elektrikli araçları 2012'de almaya ve filomuzu elektrikli araçlara çevirmeye başlayacağız" bilgisi veriyor.

Önümüzdeki yıl çalışan sayılarını da artıracaklarını açıklayan Yıldız hedeflerini şöyle anlatıyor: "Avrupa'da pazar lideriyiz ve 2012'de de bu liderliğimizi sürdürmeye devam edeceğiz. Yatırımların sürmesi planlanıyor. 2012 yılında bu sene ulaştığımız yüzde 26 büyüme oranını yakalamak mümkün olmayabilir. Ancak büyümemiz sürecek."

Turgut Yıldız'a göre Karayolu Taşımacılık Kanunu'nun uygulanması hem sektöre hem de ekonomiye pozitif yansımalar yaratabilir. "Örneğin belirtilen maksimum yük sınırları, yollara zarar vermemesi için etkili bir şekilde uygulanmalı. Yine bu kanunda belirtilen yaş haddindeki eski kamyonların trafikten gerçekten çekilebilmesi trafik kazalarını da önleyecektir" diyen Yıldız, sektörün önümüzdeki dönem yeni yabancı yatırım çekebileceği görüşünde. Yıldız bu yolda küçük gönderilere vergi avantajı sağlanmasının etkili olacağını vurguluyor. Yıldız şöyle devam ediyor:

"Gümrük ve antrepo konularında AB standartları oluşturulması ve bürokratik engellerin azaltılıp Polonya'nın yaptığı gibi vergi avantajları getirilmesi hem yatırımların artırmasını hem de yeni yabancı yatırımcıların gelmesini teşvik eder. Avrupa'daki gibi düşük değerli gönderilerin karayolunda gümrükten muaf tutulması ticareti olumlu etkiler. "

Gündemin aşırı yoğun olması yöneticilerin büyük resmi görmesini engelliyor

Sizi en çok heyecanlandıran ekonomik gelişme, trend nedir?

Yunanistan'ın iflas noktasına gelmesi ve bunu dünyanın görmesi 2011 yılının bölgemizdeki en ilginç ekonomik olayıydı. Yunanistan ekonomik olarak çok etkili olmasa da Euro bölgesinde olduğu için kendisiyle beraber diğer Avrupa ülkelerini de etkilemesi ve o ülkelerde yaşanan panik çok ilginç ve tehlikeli oldu. Halen bu risk kuvvetli olarak sürüyor.

Bugün yeni bir şirket kursanız, hangi sektörde ne yapardınız?

Sürdürülebilir Kalkınma artık hem şirketlerin hem devletlerin gündeminde. Sürdürülebilir Kalkınma Ekonomik, Çevresel ve Sosyal olarak üç yönlü. Bu alanlarda yapılacak her türlü yatırım mutlaka geleceğin yatırımıdır. Örnek elektrikli araçlar, tasarruflu, çevreci ürünler, yeşil enerji vb her türlü yatırım hem dünyaya yararlı sonuçlar getirecek, hem de karlı bir yatırım olacak. Çünkü artık klasik yatırım ve ticaret dönemi bitti. Bu anlamda her sektörde ama Sürdürülebilir Kalkınma kriterlerine uygun yatırım yapılabilir. Sadece İngiltere'de atık yönetimi için 2012 yılında ilave 80 bin kişi iş sahibi olacak.

2012 çalışanlarınız açısından nasıl bir yıl olacak?

Biz çalışanlarımıza krizin etkilerini yansıtmayan, maaş zamlarını durdurmayan, aksatmayan ertelemeyen çok az şirketlerden biriyiz. Enflasyon artı performans maaş artışı ve primler aksamadan devam edecektir. Bu durum en çok önem verip gurur duyduğumuz konulardan biridir. Çünkü biz Türkiye'de Investor In People (İnsana Yatırım Yapan) Kalite sertifikasına sahip ilk şirketiz.

Geçtiğimiz yıl bir yönetici olmanın en zor tarafı neydi?

Artık piyasaların hareketleri sektörlere çok daha hızlı yansıyor. Bu nedenle her gün aralıksız olarak siyasi ve ekonomik trendi çok iyi gözlemlemek gerekiyor. Bu aşırı yoğun günlük takipler, bazen yöneticinin büyük resmi görmesini engelliyor. Yani yoğun hareketlilik ileriye dönük karar alınmasında zorluk yarattı.

"2012'de mutlaka yapacağım" dediğiniz bir şey var mı?

Eğer mümkün olursa küçük bir uçak kullanmak ve Uzakdoğu seyahati yapmak istiyorum.