9 soruda tekstilde tebliğ

İSTANBUL - Tekstil ve hazır giyim ithalatı için geçtiğimiz hafta birer tebliğ yayınlandı. Tebliğler söz konusu ithalatlarda yüzde 40’lara varan ek vergileri öngörüyor. Ancak tebliğle ilgili birçok konu henüz sektör temsilcilerinin zihninde bile netleşmiş değil.

Dünya Gazetesi, soru işaretlerini gidermek için konuyu "9 soruda" masaya yatırdı.

1 - Tebliğ ne getiriyor?

Resmi gazetede yayımlanan iki tebliğ var. Biri hazır giyime diğeri tekstil ürünleri ithalatına yüzde 40’a kadar ek vergi öngörüyor. Tebliğ, Bakanlar Kurulu onayladığında ek vergi yürürlüğe girecek. Tebliğ 9 ay boyunca yürürlükte kalacak. Bu sürede ithal edilen mallarla ilgili soruşturma yapılacak. Soruşturma sonunda ithal edilen ürünlerde anti damping unsurlarına rastlanırsa, tebliğ kalıcı hale getirilebilecek.

2 - Ek vergi hangi ülkelerden gelen ürünleri kapsıyor?

Ek vergi AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalatta kademeli olarak uygulanacak.

3 - Vergi nasıl tahsil edilecek?

Ek vergi teminat alınması şeklinde tahakkuk edecek. 9 ay boyunca alınacak teminatlar soruşturma açılmasına gerek duyulmaması halinde ya nakit ya da mahsuplaşma şeklinde firmaya geri ödenecek.

4 - Bu tebliğe neden gerek duyuldu?

Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TTSİS) önderliğindeki Türk kumaş üreticilerinin özellikle Çin ve Pakistan rekabetinden bunalarak DTM nezdinle yıllardır böyle bir tebliğ çıkartılması için başvuruları bulunuyordu. Tebliğ, yerli üreticilerin korunması ve cari açığın azaltılması amacını taşıyor.

5 - Bu tebliğin çıkması için resmi başvuruda bulunanlar kimler?

DTM başvuruda bulunan kurumların bir listesini yayınladı. Buna göre ithal kumaş türlerinin pek çoğuna sınırlama getirilmesi amacıyla Adana Sanayi Odası, Gaziantep Sanayi Odası, İstanbul Sanayi Odası, Denizli Sanayi Odası, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Isparta Ticaret ve Sanayi Odası, Kayseri Sanayi Odası, Malatya Ticaret Sanayi Odası, DTM’ye başvuran sanayi odaları. Bu kuruluşların hepsi, hazır giyim ithalatına karşı da soruşturma açılmasını talep ettiler. Bunlara ek olarak Ege Bölgesi Sanayi Odası ve Eskişehir Sanayi Odası da hazır giyim ithalatına karşı önlem alınması için şartlı imza koydu.

Bu iki sanayi kuruluşu başvurularının yalnızca, ‘dokuma hazır giyim ürünleri’ olduğuna ilişkin şerh düştü.

6 - Tebliği kim destekliyor?

TTSİS, yerli mali ile üretim yapan konfeksiyoncular, kumaş üreticileri, kumaşı kendi üreten veya yerli kumaş kullanan ihracatçı markalar. Bazı sektör temsilcileri ise iki tebliğden sadece birini destekliyor. Örneğin Osmanbeyli tekstilciler, kumaş ithalatına gelen ek vergiye karşı çıkarken, hazır giyime gelen vergiyi destekliyor.

7 - Tebliğe kim karşı çıkıyor?

Uzakdoğu’dan ithalat yapan kumaş ve hazır giyim toptancıları ile perakendecileri. Ayrıca uluslararası pazarlara açılmaya çalışan Türk perakende mağazaları, konfeksiyon ve hazır giyim ihracatçısı ile giyim sanayii ve perakende sektörü.

8 - Türk tekstilini korumayı amaçladığı söylenen bir tebliğe neden karşı çıkılıyor?

Türk hazır giyim üreticisi maliyetleri düşürmek için Uzakdoğu’dan kumaş ithal ediyor. Sektörün yıllık kumaş ithalatı 290 bin ton. Bu 2 milyar dolara karşılık geliyor. İthal edilen kumaşın toplam üretimdeki payı ise yüzde 25. İthalatın, yüzde 40’a yakın ek vergi ile frenlenmesi, maliyetleri artıracak. Hazır giyimcilerin en büyük endişesi bu. Maliyet artışı fiyatlara yansıyacak. Hazır giyim ithalatına ek vergi de ithalat yapan pek çok yabancı markanın maliyetlerini ve fiyatlarını artıracak. Türk perakendecisi ise fiyat artışının pazarı daraltacağı endişesiyle tebliğe karşı duruyor. Tebliğin hazır giyim ve perakendede istihdam üzerinde de baskı yaratacağı belirtiliyor.

9 - Tebliğe karşı çıkanlar ne istiyor?

Sektör temsilcileri pamuk ve iplikteki fiyat artışlarından büyük bir sıkıntı yaşıyor. Özellikle pamuk üretiminin desteklenmesi ile fiyatların aşağı çekilmesinin, Türk kumaş üreticilerine ve dolayısıyla tüm sektöre çarpan etkili katkısı olacağı belirtiliyor. Kur politikasının da sektörü hiç desteklemediğinin altı çiziliyor.