AK Parti dokunulmazlık teklifini TBMM'ye sundu

AK Parti dokunulmazlıklarla ilgili değişiklik teklifini Meclis'e sundu

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

AK Parti, hakkında dosya bulunan milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin Anayasa değişikliği teklifini 316 imza ile TBMM Başkanlığına sundu.

Anayasa değişikliği teklifi, hakkında dosya bulunan milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılmasını öngörüyor.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte; Adalet Bakanlığına, Başbakanlıka, TBMM Başkanlığına veya kurulu Karma Komisyon Başkanlığına gelen yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, "Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz" hükmü uygulanmayacak.

Başbakan Ahmet Davutoğlu ve AK Parti Grup Başkanvekilleri başta olmak üzere 316 AK Parti milletvekilinin imzasını taşıyan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Anayasa'ya geçici bir madde eklenmesini öngörüyor. 

Buna göre, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte; soruşturmaya, soruşturma ya da kovuşturma izni vermeyen yetkili mercilerden, cumhuriyet başsavcılıklarından ve mahkemelerden Adalet Bakanlığına, Başbakanlıka, TBMM Başkanlığına veya Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığına intikal etmiş, yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, bu dosyalar bakımından, Anayasa'nın "yasama dokunulmazlığı"nı düzenleyen 83. maddesinin, "Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz" hükmü uygulanmayacak.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde; Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığında, TBMM Başkanlığında, Başbakanlıkta ve Adalet Bakanlığında bulunan yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyalar, gereğinin yapılması amacıyla yetkili merciine iade edilecek.

İki maddeden oluşan teklif, düzenlemenin yayımı tarihinde, yürürlüğe girmesini ve halkoylamasına sunulması halinde oylanmasını da içeriyor. 

Gerekçe

Teklifin gerekçesinde, yasama dokunulmazlığı bir hukuki müessese olarak benimsenirken beraberinde "dokunulmazlığın kaldırılması" usulüne de yer verildiğine işaret edilerek, "Türkiye uygulamasında, özellikle, 'kamuoyunda uyandıracağı etki' dikkate alınarak, milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması, milletvekilinin soruşturulmasına ve yargılanmasına izin verilmesi mümkün kabul edilmektedir. Gerek önceki TBMM mevzuatında (Cumhuriyet Senatosu İçtüzüğü), gerek uygulamalarında, gerekse Anayasa Mahkemesinin konuya dair kararlarında bu husus açık bir şekilde takip edilebilmektedir" ifadesine yer verildi. 

Gerekçede, şu görüşlere yer verildi:

"Türkiye, tarihinin en büyük ve en kapsamlı terörle mücadelesini yürütürken, bazı milletvekillerinin seçilmeden önce ya da seçildikten sonra yapmış oldukları teröre manevi ve moral destek manasındaki açıklamaları, bazı milletvekillerinin teröre ve teröristlere fiili manada destek ve yardımları, bazı milletvekillerinin ise şiddet çağrıları kamuoyunda büyük infial meydana getirmektedir. Türkiye kamuoyu, milletvekillerinden, her şeyden önce, terörü ve teröristi destekleyen, şiddete çağrı yapan milletvekillerinin dokunulmazlığı istismar ettiğini düşünmekte, bu tür fiilleri olanların yargılanmasına Meclis tarafından izin verilmesini talep etmektedir. Böyle bir talep karşısında, Meclisin sessiz kalması düşünülemez. Nitekim, birçok milletvekili, siyasi partilerin yöneticileri dokunulmazlık dosyalarının ele alınmasını ve dokunulmazlıkların kaldırılmasını talep etmiştir.

Dokunulmazlık dosyalarının ele alınması ve dokunulmazlıkların kaldırılması yönündeki talep, terör ve şiddetle ilişkili dosyalar bakımından gündeme getirilmiş olmakla beraber, hem bu türden dosyaları bulunan siyasetçiler, hem de başka bazı siyasetçiler tarafından, ''mevcut bütün dokunulmazlık dosyalarının kaldırılması' yönünde talepler de dile getirilmiştir. Terörle mücadele kapsamındaki dokunulmazlık dosyalarında, dokunulmazlığın kaldırılması ve yargının önünün açılması öncelikli olmakla beraber, 'bütün dosyaların dokunulmazlığının kaldırılması'nı talep edenlerin de desteğinin sağlanması ve özellikle dokunulmazlığı kaldırılmayan dosyalar üzerinden bir siyasi istismarın önünün kesilmesini temin için bütün dokunulmazlık dosyalarında dokunulmazlıkların kaldırılmasının doğru olacağı düşünülmüştür."

"Çalışmaları 8 aya yakın bir süre engelleyecektir"

Karma Komisyonda 562 fezleke bulunduğu hatırlatılarak, Komisyon aşaması hariç tutularak sadece Genel Kurul açısından her bir fezleke için asgari bir saat süreden 562 saatin görüşmelere ayrılması gerektiğine işaret edildi. 

"Genel Kurul uygulamalarından hareketle, gündemin tamamı fezleke görüşmelerine ayrılmış olsa günde 6 civarında fezleke görüşülebileceği, bunun ise yaklaşık 94 günü bulacağı anlaşılmaktadır." denilerek, bunun TBMM'nin haftada 3 gün çalıştığı dikkate alındığında 30 haftadan fazla sürenin fezlekelere ayrılması ve bu sürede başka çalışma yürütülememesi anlamına geleceği vurgulandı. 

Dokunulmazlık dosyalarının tamamının Anayasa ve İçtüzük'teki olağan usulle kaldırılmasının, Meclis çalışmalarını 8 aya yakın bir süre engelleyeceğine işaret edilerek, "Dokunulmazlık dosyalarının başta terörle ilişkili olanlar olmak üzere tamamının kaldırılması ve aynı zamanda Meclis çalışmalarının tıkanmasına da fırsat verilmemesi bir arada dikkate alındığında, Anayasa'ya geçici bir madde eklemek suretiyle bir çözüm düşünülmektedir. Anayasaya eklenecek bir geçici maddeyle, hem bütün dokunulmazlık dosyalarında dokunulmazlık kaldırılmış olacak, hem de uzun bir süreç sebebiyle Meclis çalışmaları tıkanmış olmayacaktır. Anayasa değişikliği teklifi, terörle mücadele konusundaki yoğun bir kamuoyu beklentisini karşılamak, bu amacın gerçekleştirilmesini gölgeleyecek spekülasyon ve istismarların önüne geçilmek, dokunulmazlık konusunda bir adım atılırken Meclis çalışmalarının tıkanmasının önüne geçmek düşüncesiyle hazırlanmış ve sunulmuştur" ifadesine yer verildi.