AK Parti'ye sürpriz "çikolata, uçak ve kartvizit" raporu
AYM, AK Parti’nin 2009 yılına ilişkin mali denetiminde, parti yöneticilerinin çocuklarının uçak biletlerini ve personelin kartvizit giderlerini parti harcaması saymadı. Raporda, çikolata ve çeşitli masrafların siyasi faaliyet olmadığı belirtildi
İSTANBUL - Anayasa Mahkemesi (AYM), AK Parti ile ilgili 2009 yılı gelir ve harcamalarını içeren mali denetim raporunu tamamladı. Rapor, Resmi Gazete'de yayımlanırken, partinin bazı harcamalarının Siyasi Partiler Yasası'na aykırı bulunduğu ve harcamaların Hazine'ye irad kaydedilmesine karar verildi.
AYM, uçak biletine ilişkin olarak Furkan Tanrıverdi’nin Genel Merkez Gençlik Kollarında Yerel Yönetimler Başkanlığında komisyon üyesi olarak görevli olduğunu, parti faaliyeti için de söz konusu seyahati yaptığı açıklamasında bulundu. Ancak Mahkeme, gerçekleştirilen hizmetin ne olduğu ve Partinin hangi amacına hizmet ettiği ortaya konulmadığı gibi Furkan Tanrıverdi’nin Partide resmi görevi olduğuna dair herhangi bir belge sunulamadığına dikkat çekti. “Bu nedenle, söz konusu giderin Parti adına yapılmış bir gider olarak kabul edilmesi mümkün değildir. 342 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir” denildi.
Denetimde, Kasım 2009’da yapılan Parti İstişare Toplantısına aileleriyle gelen Parti Merkez Karar Yürütme Kurulu üyelerinin çocukları için yapılan 1678 liralık uçak bileti harcaması da parti gideri kabul edilmedi. Ak Parti savunmasında, yılda iki kere yapılan bu toplantılara üyelerin aileleriyle birlikte davet edildikleri vurgulanmasına karşın Mahkeme kararını şöyle verdi:
“Yalnızca parti tüzel kişiliği adına olan giderler parti bütçesinden karşılanabilmektedir. Ancak, yukarıda belirtilen giderler tamamıyla şahsi nitelikteki harcamalardır. Zira, siyasal partilerin kendi tüzel kişilikleri dışında Merkez Karar Yürütme Kurulu üyelerinin çocuklarının yapılacak herhangi bir toplantı için gerçekleştireceği tüm harcamalar tamamıyla kendilerini ilgilendirmekte olup parti ya da siyasal faaliyetle ilgileri bulunmadığından bu harcamalar özel gider olarak kabul edilmektedirler” denildi.
"Karvizit bedeli özel giderdir"
Mahkeme, personel için bastırılan kartvizitlere ödenen 2 bin 230 liralık harcamayı da Kanunun “Siyasi Partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz” hükmüne aykırı buldu. Denetim raporunda, “Kişilerin kendilerini tanıtıcı kartvizit bedelleri özel giderler olup harcama belgeleri üzerinden bu kartvizitlerin Parti ile ilgisi kurulamamıştır. Bu ve benzeri giderler, Parti tarafından karşılanacak yönetim gideri olmadığı gibi siyasi faaliyetin icrası nedeniyle yapılan harcamalardan da değildir. Zira kartvizitler, kişilere özgü tanıtım yapmakta yani şahsi ihtiyaç niteliğini haiz olmaktadır” denilerek, 2 bin 230 liranın Hazine’ye irad kaydedilmesine karar verildi.
AYM'nin bir başka itirazı da 739 liralık çikolata harcamasına oldu. Çikolata konusu rapora şöyle yansıdı: “Parti yetkilileri göndermiş oldukları açıklamada, ‘bu maddede sorulan 739,40 TL tutarındaki çikolata bedeli, Halkla İlişkiler Başkanlığımızın Genel Merkezde düzenlemiş olduğu Kurban bayramı bayramlaşma töreninde kullanılması nedeni ile Parti bütçesinden ödenmiştir’ dediler. Parti yetkilileri açıklamalarında çikolataların her ne kadar Parti Genel Merkezinde düzenlenen Kurban Bayramı bayramlaşma töreninde kullanılması nedeni ile Parti bütçesinden ödendiğini ifade etmiş olsalar da yukarıda da belirtildiği üzere söz konusu çikolata bayramlaşma törenlerinde geleneksel olarak gelen misafir ve ziyaretçilere sunulan ikramlık çikolatalar değil, bakan danışmanlarına verilmek üzere alınmış olan hediyelik paketli çikolatalardır. Nitekim, bu husus Parti yetkililerince onaylı olan ve 20.11.2009 tarihli ve 2701 numaralı Mahsup Fişine ekli harcama talep formu ile de sabittir.”
"Hediye takdiminde bulunmak siyasal faaliyet değildir"
Mahkeme, yalnızca parti tüzel kişiliği adına olan giderlerin parti bütçesinden karşılanabileceğini bir kez daha anımsatarak, “Bir değerlendirme toplantısında, siyasi partilerin, bu nevi bir hediye takdiminde bulunması siyasal faaliyet olarak kabul edilemez” Dolayısıyla, anılan giderler, Parti tarafından karşılanacak yönetim gideri değildir. 739,40 TL’nin Hazine’ye irad kaydedilmesi gerekir” dedi.
Partiye üye olmayanlara 3 bin 30 lira uçak bileti
Mahkeme, Parti yetkililerinden, Parti ile doğrudan ilgisi bulunmayan gazeteci, yazar, misafir, eğitimci ve diğer kişilere ait 3.3 bin liralık uçak biletinin neden parti bütçesinden ödendiğini de sordu. Yetkililer, bunun parti faaliyetlerinin tanıtımı ile eğitim faaliyetleri için yapıldığı bildirildi. Ancak 15 üyenin 6’sı bu giderlerin doğrudan parti faaliyeti ile ilişkilendirilemeyeceği gerekçesiyle harcamalara karşı çıktı. 9 üyenin oluru ile bu harcamalar da siyasi parti faaliyet giderleri arasında kabul edildi.
840 bin lira bağış geldi
Ak Parti’nin 2009 yılında 95.5 milyon liralık gelirinin, 88.5 milyon lirasını Hazine yardımı oluşturdu. 1.9 milyonu satış gelirleri; 4 milyonunu mal varlığı gelirleri, 840 bin lirasını bağış ve yardımlar ile 97 bin lirasını sair gelirler oluşturdu.
Parti Genel Merkezinin 2009 yılı giderleri ise 74.4 milyon lira oldu. Bunun 6 milyonu personel; 108 bin lirası kira; 887.3 bin lirası haberleşme; 139 bin lirası kağıt ve kırtasiye; 2.3 milyonu ısıtma, aydınlatma ve teşkilat; 145 bin lirası temsil ağırlama; 20.3 milyonu teşkilatlara yapılan yardımlar; 449 bini seyahat; 527 bini taşıma ve vasıta; 7 milyonu basın yayın ve tanıtım; 262 bini vergi, noter, sigorta ve mahkeme masraflar; 32.7 milyonu seçim giderleri oldu.
Mahkeme, partinin gelirlerinin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna vardı.