Anayasa değişikliği, komisyonda görüşülüyor

ANKARA - TBMM Anayasa Komisyonunda, Anayasa değişikliği teklifinin görüşülmesine başlandı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu başkanlığındaki komisyon, AK Parti milletvekillerince verilen "Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi"ni görüşmek üzere toplandı.

Teklifte, Anayasa'nın 10, 20, 23, 41, 51, 53, 54, 69, 74, 84, 94, 125, 128, 129, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 156, 157, 159. ve 166. maddelerinde değişiklik öngörülüyor. Teklifte, Anayasa'nın Geçici 15. Maddesinin yürürlükten kaldırılması da yer alıyor. 

Hükümet adına Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in yer aldığı toplantıya siyasi partilerin grup başkanvekillerinin yanı sıra bazı ihtisas komisyonlarının başkanları ile Anayasa Komisyonu üyesi olmayan çok sayıda milletvekili de katıldı. Çok sayıda basın mensubu da komisyon çalışmalarını izliyor.

CHP Konya Milletvekili Kart

Usul konusunda söz alan Komisyon Üyesi ve CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, görüşme sürecinin anlayışlı ve hoşgörülü bir ortamda götürülmesinin önemine işaret etti. Kart, "Hiçbir istismara tenezzül edilmemesi gereğini belirtiyorum" dedi.

"Sürecin başından itibaren İçtüzük ihlalleri olduğunu" öne süren Kart, Komisyonun bu konuda karar vermesi gerektiğini söyledi.

İlk teklifin eksilen imzalar nedeniyle geçersiz sayılıp sayılmayacağına Komisyonun karar verebileceğini savunan Kart, "Komisyon Başbakanın münferiden  değerlendirme yapacağı bir konu olmaktan çıkmıştır. Artık komisyonun iradesi devreye girmiştir. Komisyon gündemine hakimdir. Komisyon yerine Komisyon Başkanı karar veremez" dedi.

Teklifin geri çekilmesinin ancak bütün imzaların geri çekilmesiyle mümkün olduğunu savunan Kart, Komisyonun bu konuda değerlendirme yaparak, iradesini ortaya koyması gerektiğini kaydetti.

Kart, mevcut durumda birinci teklifin halen geçerli olduğunu, bunun ikinci teklifin görüşülmesi açısından bir ön mesele olduğunu belirterek, bu konuda karar vermek gerektiğini söyledi.

Atilla Kart, ikinci teklifin yeni bir teklif olduğunu ve halen geçerli olduğunu öne sürdüğü birinci teklif ile birleştirilip birleştirilmeyeceği konusunun tartışılmasını istedi. Kart, iki teklif arasında ilgi bulunduğunu dolayısıyla birleştirme şartlarının mevcut olduğunu kaydetti.

Birinci teklifin iade edildiğine ilişkin, Komisyon Başkanı kararı ile ilgili TBMM Genel Kuruluna bilgi verildiğini anımsatan Kart, "Bize göre Genel Kurulun bilgisine sunmuş olmakla birinci teklifin gündemde olduğunu siz de komisyon başkanı olarak kabul etmiş durumdasınız. İki teklif yönünden birleştirme şartlarının doğduğunu düşünüyoruz. Anayasa Komisyonunun bu süreci değerlendirerek, takdirini ve yetkisini kullanmasını istiyoruz" dedi.

Toplantıda tartışma yaşandı

Toplantıda, hükümeti Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek temsil ediyor. Toplantıya Komisyon dışından da milletvekilleri katılıyor. Toplantıya katılanlar arasında AK Parti Grup Başkanvekilleri Bekir Bozdağ, Suat Kılıç ve Ayşe Nur Bahçekapılı, CHP Grup Başkanvekili Hakkı Suha Okay, MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ile Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya da yer alıyor.

Salonun kalabalıklığı nedeniyle bazı milletvekilleri arasında tartışma yaşandı. Ayakta kalan milletvekilleri arasında yer alan Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç, toplantının daha büyük bir salonda yapılamamasını eleştirdi. Genç, komisyon üyesi, AK Parti'li Haydar Kemal Kurt ile tartıştı.

MHP Konya Milletvekili Faruk Bal da aynı şikayeti dile getirdi. Bal, toplantıya ara verilerek, parti gurup toplantı salonlarından birinde devam edilmesini önerdi.

Komisyon başkanı Burhan Kuzu, daha geniş bir salon için araştırma yaptıklarını, ancak bulamadıklarını söyledi.

Basının yoğun ilgi gösterdiği ve izdihamın yaşandığı toplantının başında görüntü alındıktan sonra, kameramanlar ile foto muhabirleri solandan çıkarıldı.

CHP'li milletvekilleri teklifin reddedilmesini istedi

TBMM Anayasa Komisyonunda görüşülen Anayasa değişikliği teklifinin Anayasaya aykırı olduğunu savunan CHP'li milletvekilleri, reddedilmesini istedi.

Komisyonda, teklif üzerinde açılan usul tartışmasında söz alan CHP'li milletvekilleri, iki teklifin birleştirilerek görüşülmesini istedi. AK Parti Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün, iki teklifin imza ve içerik açısından aynı teklifler olduğunu belirterek, "birinci teklifin, 60 milletvekilinin imzasını geri çekmesi nedeniyle ne Komisyonda ne de Meclis Başkanlığında bulunduğunu" savundu.

"Olmayan teklif, bir başka teklifle birleştirilemez. CHP'liler iki gün önce teklifin yok hükmünde olduğunu savunurken, şimdi var olduğunu savunuyor" diyen Üstün, Mecliste geçmişte de benzeri durumların yaşandığını söyledi.

BDP Hakkari Milletvekili Hamit Geylani de söz alarak, "İşin özüyle bu kadar uğraşmış olsaydık devasa sorunları çözerdik. İmza tartışmasının parçası olmadık. Asıl olan zarf değil, içeriktir. Ama içerik de boştur" dedi.

CHP'li milletvekilleri: Niyet okumayın

Komisyon Başkanı Burhan Kuzu, Anayasa değişikliğinin usul hatası olmadan çıkarılmasının önemine işaret ederek, ilk teklifte imzası bulunan bazı milletvekillerinin imzasını geri çekmesi nedeniyle teklifteki imza sayısının 144'e düştüğünü anlattı. Anayasa değişikliği teklifinin, gerekli olan 184 imzanın altına düşmesi nedeniyle iade edildiğini belirten Kuzu'nun, "144 imzalı bir önergeyi gündeme alsaydım bana ne derdiniz?" demesine, CHP'li milletvekilleri "Niyet okumayın" karşılığını verdi.

Kuzu, Meclisteki benzer konularda yapılan uygulamaların da kararını doğruladığını ifade ederek, daha sonra verilen teklifin görüşüleceğini kaydetti.  

CHP'li milletvekilleri, teklifin, Anayasa Mahkemesi, HSYK ve parti kapatmalarla ilgili düzenlemelerinden ötürü "Anayasanın 2. ve 4. maddelerine aykırı" olduğu gerekçesiyle reddedilmesini içeren önerge verdi. Önerge üzerinde söz alan CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, Anayasa değişikliği teklifinde Anayasa Mahkemesi ve HSYK'nın yapısıyla ilgili düzenlemeler için bazı Avrupa ülkelerindeki uygulamaların gerekçe gösterildiğini belirterek, ancak bu konuda kamuoyunun yanlış bilgilendirildiğini ileri sürdü.

AK Parti'li Üstün, önergeye katılmadıklarını, teklifin anayasa aykırı bir yönü bulunmadığını ifade ederek, Anayasa Mahkemesi ile ilgili düzenlemenin, 2003 yılında dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Mustafa Bumin'in teklifiyle aynı olduğunu söyledi.

MHP Konya Milletvekili Faruk Bal da teklifin uzlaşmacı değil, dayatmacı anlayışı esas aldığını savunarak, "Niyet, halis değil. Niyetin halis olmadığı imza rezaletiyle ortaya çıkmıştır. İçişleri Bakanı, bu teklifin PKK açılımıyla ilgili olduğunu söylemiştir. Bu nedenle teklif, esasa geçilmeden reddedilmeli" diye konuştu.            

Kuzu, teklif içinde Anayasaya aykırı bir eylem görmediğini söyledi.

Konuşmaların ardından CHP'lilerin verdiği önerge reddedildi. Komisyonda, teklif üzerindeki görüşmeler sürüyor.