Anonim şirketlerde hangi yönetim kurulu kararları geçersiz sayılır?
Soner ALTAŞ / Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müfettişi
Anonim şirketlerde idare ve temsil yetkisi yönetim kuruluna aittir. Bu manada, yönetim kurulu, şirketin amaç ve konusuna giren her türlü iş ve işlemi şirket adına yapmak ve şirket unvanını kullanmak hakkına sahiptir. Ancak, yönetim kurulunca bu yetki kapsamında alınan bazı kararlar, şartları mevcut ise, geçersiz kabul edilir. İşte yazımızda, bu türden yönetim kurulu kararları üzerinde durulacaktır.
Türk Ticaret Kanunu'nda, yönetim kurulu kararlarının geçersizliğinin tespiti konusunda açık bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, yönetim kurulu kararlarının geçersizliğinin saptanması, hem öğretide hem de Yargıtay uygulamasında kabul edilmektedir.
Yönetim kurulu kararları netice itibariyle hukuki bir işlemdir. Bu manada, Borçlar Kanunu'nun 20. maddesi anlamında kamu düzenine, ahlaka veya kanunların emredici hükümlerine aykırı yönetim kurulu kararları batıldır. Gerekli toplantı veya karar yetersayısı sağlanmaksızın alınan kararlar ise, hukuken doğmamış, diğer bir deyişle yok kabul edilir.
Peki, yönetim kurulunun toplantı ve karar yetersayısı nasıl hesaplanır? TTK'ya göre, yönetim kurulunun bir karar verebilmesi için, üyelerin en yarısından bir fazlasının hazır olması ve toplantıya katılan bu üyelerin çoğunluğunun oyu gerekir. Yine, Kanuna göre, yönetim kurulu kararlarının kararların yazılı olması zorunludur. Çünkü, yönetim kurulu kararları, yazılıp imza edilmiş olması durumunda geçerlilik kazanır.
Nitekim, Yargıtay kararlarında da "yönetim kurulunun toplantı ve karar yetersayısının yasaya aykırı olması durumunda, bu kararın hüküm ve sonuç doğurmayacağı, yani geçersiz kabul edileceği"ne vurgu yapılmaktadır. Paysahibi olmayan kimsenin pay sahibi sıfatı kazanmadan, yönetim kurulu toplantısına katılması ve onun katılmasıyla toplantı yetersayısının oluşması durumunda da, alınan yönetim kurulu kararı geçersiz olur.
Anonim şirket yönetim kurulunun verdiği kararların geçersizliğinin tespiti için dava açılması mümkündür. Bu itibarla, yokluk veya butlanla sakat yönetim kurulu kararları aleyhine her ilgili tespit davası açarak geçersizliğin hüküm altına alınmasını isteyebilir. Yönetim kurulu kararlarının batıl olduğunun saptanması davası her zaman için açılabilir.