Avrupa futbol pazarı sınırları zorluyor

İSTANBUL - Deloitte'un Yıllık Futbol Finansmanı Araştırması 2010'a göre, Avrupa futbol pazarı, 2008-2009 sezonunda olumsuz ekonomik koşullara rağmen büyümesini sürdürerek 15,7 milyar euro düzeyine ulaştı.

Deloitte'den yapılan yazılı açıklamada yer verilen rapora göre, "Avrupa'nın en büyükleri" olarak kabul edilen İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya liglerinin toplamı, 7,9 milyar euro ile Avrupa pazarının yaklaşık yarısını oluşturdu.

5 ligin toplam ekonomik büyüklüğü, küresel krize rağmen 2007/2008 sezonuna oranla yaklaşık 200 milyon euro artış gösterirken, Bundesliga, Serie A ve Ligue 1, en büyük gelir kalemleri olan yayın hakları, maç günü satışları ve reklam gelirlerinde artış kaydetti.

İngiltere Premier League takımları toplam 2,3 milyar euroluk gelirle, dünyada en fazla futbol gelirine sahip ligde yer almayı sürdürürken, ikinci sıradaki Alman Bundesliga'nın gelirleri yüzde 10 artışla 1,575 milyar euro olarak gerçekleşti.

1,501 milyar euro ile üçüncü sırada yer alan İspanya'da Barcelona ve Real Madrid'in gelirlerinde yükseliş olurken, La Liga'nın diğer 18 takımının gelirlerinde düşüş kaydedildi.

İtalya'da Serie A gelirleri yüzde 5 artarak 1,494 milyar euro düzeyine yükseldi. Fransa birinci ligi Ligue 1, gelirlerini ilk kez 1 milyar euronun üzerine  çıkardı.

Turkcell Süper Lig, Avrupa futbol gelirlerinde "5 büyükler"i takip eden 4 lig arasında yer aldı. Bu ligler, 422 milyon euro ile Hollanda, 352 milyon euro ile Rusya, 342 milyon euro ile Turkcell Süper Lig ve 256 milyon euro ile Portekiz olarak sıralandı.

En büyük kaynak, yayın gelirleri

Rapora göre, Avrupa liglerinde gelirlerde artış yaşandı, ancak gider kalemleri nedeniyle aynı performans karlılık noktasında sergilenemedi. En büyük 5 ligde, kulüplerin yaptığı maaş ödemeleri geçen sezon itibarıyla yüzde 6 (305 milyon euro) yükseliş göstererek, ilk kez 5 milyar euroyu aştı.

İngiltere ve İtalya'da maaş ödemelerindeki artışın gelir artışının önüne geçmesi, operasyonel karlılık oranları üzerinde baskı yarattı. İngiltere liginde kulüplerin toplam karı 93 milyon euro seviyesine gerilerken, Alman Bundesliga 172 milyon euro ile Avrupa'nın en karlı ligi oldu. İtalya ve Fransa'da, yükselen gelirlere rağmen kar elde edilemedi. İspanya'da yılı yüksek karla kapatan Barcelona ve Real Madrid dışındaki kulüpler, yılı zararla kapattı.

Avrupa'da 2008-2009 sezonunda, en fazla gelir kaydeden 20 kulüp 3,9 milyar euro ile toplam gelirlerin yüzde 25'e yakınını topladı. "5 büyük"lerin en büyük gelir kaynağı ise 3,712 milyar euro ile yayın gelirleri oldu.

"Sektör, krize karşı ciddi direnç gösterdi"

Deloitte Türkiye Spor Endüstri Lideri Burç Seven, araştırmaya ilişkin değerlendirmesinde, futbol sektörünün 2008-2009 sezonunda krize karşı ciddi direnç gösterdiğini belirterek, Avrupa'da futbolun bu direnci göstermesi ve gelirlerindeki artışı sürdürmesinde, taraftarların ilgi ve sadakatinin rolü bulunduğuna işaret etti.

Futbolun, gelirleriyle krize meydan okuduğunu, ancak doğal olarak, giderlerin kontrol altına alınabilmesinin önem taşıdığını kaydeden Seven, kulüplerin gelir-giderleri arasındaki dengenin önemine değinerek, şöyle devam etti:

"UEFA'nın Kulüp Lisansörlüğü ve Finansal Sportmenlik regülasyonları, 2012 yılı sonunda yapılacak finansal sonuç açıklamaları için geçerli olacak ve 2013-2014 sezonu öncesinde de bir yaptırım söz konusu olmayacak diye belirtti. Bu da kulüplere gerekli hazırlıkları yapmaları için oldukça fazla zaman tanıyor. Bir yandan, yatırımla tesislerini daha da geliştirmek gibi, gelirlerini artırmanın yollarını ararken, bir yandan da masraf bazlarını kontrol altına alabilmeleri ve beklenmedik ani gelir düşüşlerine karşı bir esneklik mekanizması oluşturabilmeleri gerekiyor."