”Barterın önü açılırsa, Türkiye 30 milyar TL'lik pazara ulaşır”

İSTANBUL - Sistem Barter Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Besle, Batıda ülkeler arası ticarette dahi barter sisteminin kullanıldığını belirterek, sektörün önü açılırsa Türkiye'nin bölgede 30 milyar liralık bir pazara ulaşacağını ifade etti.

Orhan Besle, yaptığı yazılı açıklamada, krizde şirketlerin sermaye sıkıntısı yaşamasının barter sektörüne yaradığını, değiş-tokuş'un kurumsallaşmış halini ifade eden barterın Türkiye'de yaklaşık 5 milyar liralık bir pazara ulaştığını vurguladı.

Hükümetin bir an evvel barter kanunu hazırlayıp devreye sokması gerektiğini dile getiren Besle, "Batıda ülkeler arası ticarette dahi barter kullanılıyor. Eğer sektörün önü açılırsa Türkiye bölgede 30 milyar liralık bir pazara ulaşır" dedi.

Besle, gelişmiş ülkelerde ticaretin vazgeçilmez unsuru haline gelen barterın kriz döneminde işletmeler için can simidi olduğunu ifade ederek, finansal anlamda dara düşen işletmelerin barter firmalarının kapısını çalarak ihtiyaç duydukları mal ve hizmetleri para ödemeden alma yoluna gittiğini vurguladı.

"Kriz döneminde barter kullananlar tefeciden kurtuldu"

Krizin patlak verdiği 2009 yılı başında kurulan Sistem Barter'ın, Türkiye'de ilk defa yüzde 100 barter imkanı sunarak kısa sürede 600 üye şirkete ulaştığını bildiren Besle, şöyle devam etti:

"Kriz döneminde barter kullananlar tefeciden ve yüklü faiz borçlarından kurtuldu. Barter sayesinde firmalar yüzde 10-15 kapasite artırabildikleri gibi satamadıkları malları da elden çıkarabiliyor. Barter, üretim yapan kişilere mal satma ve ihtiyaçlarını nakit para kullanmadan alma avantajı sağlıyor. Firma bankadan kredi alır gibi bizden ürün alıyor ve 9 ay sıfır faizle geri ödeyebiliyor. Yasal boşluklar nedeniyle Türkiye'de sektörün hak ettiği büyüklüğe ulaşamadı. Barter mevzuatının tam oturmaması ve alım satımlarda devlet denetimi olmaması nedeniyle sektörde sıkıntı devam ediyor."

Sektörün, Türkiye Gayri Safi Milli Hasılası'nın yüzde 2,5'i büyüklüğünde olduğunu anlatan Besle, bu payın ABD'de yüzde 20, AB'de yüzde 22 olduğunu ifade etti.

Besle, yaptıkları işin bankadan veya finans kuruluşlarından farkı olmadığını belirterek, "Bankada nasıl para dönüyorsa bizde de mal döngüsü var. Aynı yasalara ve mevzuata tabi olmamız gerekiyor" dedi.

"Arap ülkeleri petrol verip mal almak istiyor"

Yurt dışından ciddi talepler aldıklarını anlatan Orhan Besle, Orta Doğu ve Avrupa pazarlarında ciddi görüşmeler yaptıklarını dile getirdi.

Besle, İran yetkililerinin petrol karşılığında inşaat malzemesi istediğini, Suudi Arabistan'ın ise petrol karşılığı yüzlerce ürün almak istediğini belirterek, şunları kaydetti:

"Türkiye'de uluslararası ticarette barter mevzuatı oturmadığı için bunu yapmak mümkün değil. Eğer bu ticaretin önü açılabilirse Türkiye büyük kazanımlar elde edebilir. Para ödemeden ithalat ve ihracat yapılmış olur. Ülkenin sermayesi nakit parası da piyasaya sürülmüş olur. Birçok yurt dışı müşterimiz bizden mal almak istiyor ya da mal satmak istiyor fakat mevzuat uygun olmadığı için taleplere yeterince cevap veremiyoruz.

İnşaattan tekstile medyadan iş makinesine kadar 600'ün üzerinde ürün alım satımı yapılan Sistem Barter'da kimi zaman ilginç ürünler de yer alabiliyor. Bunlardan bir tanesi de Osmanlı padişahlarına ait bir ferman. Bir firma yetkilisi elinde padişah fermanıyla geldi. 250 bin lira değer biçtiği ferman karşılığı iş makinesi almak istediğini söyledi. Antika, hizmet, at binicilik eğitimi, dalgıç okulu, spor salonu, otel, okul, dershane gibi ihtiyaç duyulan her sektörden firma ve ürün var. Tüm arzlarını sanal ortamda sergileyen tek firmayız. Çok özel bir yazılımla adeta İMKB gibi çalışıyoruz."