"Başardık, yine başarırız"

Işınsu Kestelli / İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı

Gözlerinizi kapatın ve bir an için 100 yıl ön­cesine gittiğinizi ha­yal edin. Anadolu’da bir yerde, 20’nci yüzyılın ilk çeyreğini ya­şayan bir ülkedesiniz. Karşınız­da, 18’inci yüzyılda buharlı ma­kineleri icat ederek makineleri üretimin parçası yapmış, işçi sı­nıfını oluşturmuş; 19’uncu yüz­yılda çelik üretimi ve elektriğin icadı ile ikinci sanayi devrimi­ne geçmiş bir dünya var. Ve siz, bunu başarmış ülkelerin büyük bölümüyle yıllarca savaşıp ga­lip gelen ama elinde ne sanayisi ne eğitimli insan gücü ne de ser­mayesi olan bir ülkesiniz. Bu zor şartlar altında cumhuriyeti ilan ediyorsunuz.

Evet; çok kısaca 100 yıl önceki manzarayı özetlemem gerekirse elde edilen büyük zafere rağmen durumumuz hiç de parlak değil­di. Buna rağmen; Mustafa Ke­mal Atatürk ve silah arkadaşla­rı, askeri alandaki kazanımlarla yetinmedi ve Cumhuriyet’i ilan ederek yeni bir meydan okuma­ya soyundu.

Eşit vatandaşlık üzerine kurulu çağdaş bir devlet

Eğitim seferberliği başlatıl­dı. Latin harflerine geçildi. Köy Enstitüleri tüm yurda yayıldı. Gelecek vaat eden gençler, ateş topu olmak üzere küçük birer kı­vılcım olarak yurtdışına eğitime gönderildi. Kadın-erkek eşitliği­nin tohumları ekildi. Kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanındı. Osmanlı’nın hilafet ve padişah­lık düzeni yerini egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait oldu­ğu, eşit vatandaşlık üzerine ku­rulu çağdaş bir devlete bıraktı.

Osmanlı’nın duraklama, geri­leme ve çöküş dönemleriyle bir­likte adeta sefalete terk edilen Anadolu kısa zamanda tarım­dan sanayiye, eğitimden sağlı­ğa, spordan kültüre her alanda atılımlara imza atan, tüm dün­yanın örnek gösterdiği bir devri­min yeşerdiği bereketli toprak­lara dönüştü. Cumhuriyetimi­zin sıfır noktasından başlayan yolculuğunda geldiği noktaya bu kısa değerlendirme penceresin­den baktığımızda durduğumuz yerin ne kadar kıymetli olduğu­nu daha iyi anlamamız müm­kün.

Geleceğe umutla bakan bir ulus

Kelimenin tam anlamıyla “Az zamanda çok büyük işler yap­tık...” 1923 yılında nüfusumuz 13,4 milyon, okuma yazma ora­nı yüzde 8-9, kişi başına düşen milli gelir yaklaşık 710 dolardı... Hiçbir hakka sahip olmayan, yüzlerce yıldır bir millet ola­rak değil tebaa olarak yaşama­ya alışmış bir halk, aradan geçen 100 yılda, Mustafa Kemal Ata­türk’ün büyük vizyonu ışığında özgüvenli, en büyük ticari part­neri gelişmiş Avrupa Birliği ül­keleri olan, geleceğe umutla ba­kan bir ulus haline geldi.

Yeniden bir eğitim hamlesine ihtiyacımız var

Şimdi Cumhuriyet’in ikinci yüzyılına bakma, yeni hedeflere yelken açma zamanı. Yola çıkar­ken birinci ve ikinci sanayi dev­rimlerini kaçırmıştık. Üçüncü sanayi devrimini geç idrak ettik. Dünya şu anda “Endüstri 4.0” aşamasına geçmiş durumda. Bu kez gelişmiş dünya ile geride ka­lanlar arasındaki fark inanılmaz bir hızla açılacak. Ülke olarak yeniden geniş kapsamlı bir eği­tim hamlesine ihtiyacımız var. Atatürk’ün ifade ettiği muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkmak için buna mecburuz.

Geçmişimiz başarabileceği­mizin kanıtı. Ülke olarak ulaştı­ğımız nokta daha büyük hedefle­re yürüme potansiyelimizin çok açık bir göstergesi. Yeter ki ina­narak yola çıkalım ve kararlılık­la yürümeye devam edelim. Biz, başarırız.