Batum'da sağlık ve enerji öne çıkıyor, Eksim de HES kuruyor
Pegasus'un Batum seferlerine başlaması dolayısıyla Batum'daydık. Kenti gezme, görme şansımız oldu. Batum Konsolosu Engin Arıkan ile görüştük. Türk yatırımcıların neler yaptıklarını, neler yapmayı düşündüklerini konuştuk.
Gürcistan'da en büyük Türk yatırımları enerji konusunda. Abdullah Tivnikli'nin şirketi Eksim Holding de enerji yatırımına başlamış. Konsolos Arıkan'ın verdiği bilgiye göre son dönemde birçok sağlık projesi gündeme getirilmiş
Ankara'da sanayinin kalbi OSTİM'de, 'talaşlı imalat' konulu toplantıda CNC tezgah üretiminde işlerin iyi gitmediğini öğrendik. Yerli marka Tezsan daha önce üretimden çekilmişti. Kayserili Taksan da bıraktı. Böylece 1.5 milyar dolara giden ithalat pazarından pay alacak yerli marka kalmadı.
Güneş enerjisi yatırımlarında EPDK düğmeye bastı ancak yatırımcılar pek de memnun gözükmüyorlar. Gerek üreticiler, gerekse enerji ticaretini yapanlar planı yeterli bulmuyor.
Batum Konsolosu Engin Arıkan: "Ücretler makul, akaryakıt Türkiye'nin yarısı fiyatta. Türkiye ile serbest ticaret anlaşması var. Büyük yatırımlara arsa desteği veriliyor. Türk yatırımcılar burada 11 bin kişiye istihdam sağlıyor."
İbrahim EKİNCİ
BATUM - Gürcistan, Türkiye için önemli bir ülke. İyi komşu, dahası akraba. İki ülke arasında vize yok. "Türkiye'den her gün 10 bin kişi geliyor" dedi, Batum Konsolos'u Engin Arıkan. Birçok Türk yatırımı var. Birçok yatırım planlanıyor. Türk gazetecilerin, Pegasus'un Batum seferlerini başlatması dolayısıyla bulundukları sırada, Gürcistan seçimi konuşuyordu. İktidardaki Birleşik Ulusal Hareket Partisi yenilmiş, seçim zaferi, milyarlarca dolar servetiyle bilinen işadamı Bidzina İvanişvili'nin liderliğindeki Gürcistan Rüyası koalisyonunun olmuştu. 'Seçimler çok demokrat oldu" şeklindeki sevinç yorumları, siyasi rekabetin ciddi çekişmelere, çatışmalara dönüşebileceği kaygılarının gerçekleşmediğini anlatıyordu. Çünkü Gürcistan seçimlerinde gerçekte rekabet edenin Batı ile Rusya'nın nüfuzu olduğu yorumları vardı.
Seçimleri Türkiye ekstra önemli kılan konuysa seçimi kazanan partinin bazı sözcülerinin "Burada Türk dönerci, Türk kasap istemiyoruz" gibi çıkışlarıydı. O parti kazanmıştı, ancak, ilk işi de ülkedeki yabancı yatırımcıları toplayıp, 'güvendesiniz' mesajı vermek olmuştu. Bu güvencenin etkili olduğu söylenebilir çünkü, Türk yatırımcılar yeni yeni projeler açıklıyordu. Achar'ın HES'i 102 MW olacak Çarmıklı, Sheraton otelini yapmış. Bir rezidans kurmuş. Acara Bölgesi onu çok takdir ediyor. Bir caddeye adını vermişler. Ankaralı Cavit Güven'in şirketi Delta, ciddi büyüklükte bir yer almış. Otel ve lokanta gibi ünitileri barındıran bir turizm yatırımı yapacak. Trabzonlu yatırımcılar butik otel açmış, adı Worldpalas. Sistem İnşaat, 52 katlı bir rezidans yapacak. Aceka'nın 2 tekstil fabrikası, bir topraksız sera yatırım var. Şimdi bir hastane yatırımı yapılıyor. Kardiyolog, Prof. Dr. İsmet Dindar, bu alanda önemli bir yatırım planlıyor.
Ancak en büyük yatırımlar enerjiye yapılıyor. Bunların yatırım değeri 2 - 2.5 milyar dolar. Limak, Enerjisa, Anadolu Grubu, Kolin ve Ağaoğlu gibi önemli büyük grupların enerji yatırımları var. Konsolos Arıkan'ın verdiği bilgiye göre Türkiye'den yatırımcıların
enerji projelerine ilgisi devam ediyor. Mevcutların dışında Abdullah Tivnikli'nin şirketi Eksim Holding'in de HES yatırımı var. Geçen yılın başında grup şirketi Achar Energy, çalışmalara başlamış. Batum'da 102 MW'lık HES yapıyor.
Sağlık yatırımları dikkat çekiyor
[PAGE]Sağlık yatırımları dikkat çekiyor
Konsolos Arıkan'a göre, Batum ve civarına, Gürcistan'a yatırım yapmak için birçok neden var: "Ücretler makul, 300 - 400 lari. (150 - 200 euro) Akaryakıt fiyatları Türkiye'nin yarısı düzeyde. Serbest Ticaret Anlaşması var. İstisnai bir anlaşmadır. Gürcistan'ın AB ile böyle bir anlaşması yok. Büyük yatırımlarda arsa desteği veriliyor. Vize yok. Geçen yıl ilk altı ayda 250 bin kişi gelmiş. Bu yıl 558 bin olmuş. Türk girişimciler yalnızca büyük yatırım yapmıyor, aynı zamanda dükkanlar, mabilya mağazaları, temizlik malzemesi satan dükkanlar açıyorlar. Acara bölgesindeki yabancı yatırımların yüzde 65'i Türk. Türk şirketleri 11 bin kişiye iş, 55 bin kişiye geçim sağlıyor. Bölgenin nüfusu 350 - 400 bin civarında. Buradan da Türkiye'ye gidiş var. Her gün 10 kişiye belge veriyoruz."
Prof. Dr İsmet Dindar'ın, Aceka'nın sahibi Cemal Bilgingüllüoğlu'nun hastane projesi dışında, yine Türk yatırımcıların bir diş polikliniği, bir tüp bebek merkezi yatırımı gündemde. Tekstil yatırımları devam ediyor. Konsolos Arıkan, "Eko Tekstil temel attı. Tekstil yatırımlarını Batum çevresine yönlendiriyorlar. Batum'da 6 Türk tekstil şirketi var" dedi.
Havaalanı TAV'da
Batum'da inşaat faaliyeti dikkat çekiyor. Havaalanını TAV, otogarı Metro yapmış. Metro'nun AVM projesi de varmış ama şu sıralar askıya alınmış. Batum'da modern AVM'ler yok. Konsolos bu konuda yatırım açığı olduğuna dikkat çekti, "Orta düzey iş otellerine de ihtiyaç var. Gayrimenkul yatırımları fazla değil. Karadenizli müteahhitler küçük çaplı konut projeleri yapıyor. İkisinin inşaatı devam ediyor" dedi. Batum'da gayrimenkul fiyatları çok uçuk değil. Metrekare fiyatları bin dolardan başlıyor, lüks ve cepheli yerlerde 3 bin dolara kadar çıkıyormuş. Ancak gelir düzeyi düşük olduğu için talep realize olamıyor.