Bayram öncesi ve sonrası posta eşyası-yolcu eşyası ve hediyelik eşyada gümrük vergilerinden muafiyet
Hasan AKDOĞAN / E. Gümrük Başkontrolörü/YGM
07.10.2009 tarih ve 27369 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu kararı uyarınca posta ve yolcu işlemlerinde "Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna Tanınacak Haller" belirtilmiş ve bunların uygulama biçimi Gümrük Müsteşarlığı'nca duyurulmuş bulunuyor.
Buna göre;
Posta eşyası
Posta eşyası kapsamında muafiyet kararın 45 veya 62'nci maddesinde belirtilen esya için söz konusudur. Kararın 61'inci maddesinde hüküm altına alınan yolcu beraberi 430 Euro'luk hediyelik eşya limiti, posta yolu ile getirilen eşya için söz konusu olmuyor.
Türkiye Gümrük Bölgesi'ndeki bir kişiye posta ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen, kıymeti önemli değeri olmayan eşya limitini (150 Euro'yu) aşan, ancak 1500 Euro'yu aşmayan eşya kararın 62'nci maddesi kapsamında değerlendirilecek ve geldiği ülkeye göre bu eşyaya tek ve maktu vergi oranı uygulanarak, eşyanın vergisi tahsil ediliyor. Söz konusu eşyanın vergilendirilmesinde kargo ücreti dikkate alınmıyor.
Kişisel eşya
Yurda giriş yapan yolcuların beraberlerinde ya da gelişlerinden bir ay önce veya bir ay sonraki süreler içerisinde gelen ve daha önceki makalelerimde liste halinde belirttiğim eşyaya muafiyet tanınıyor. Yolcuların elektronik cihazlarına ilişkin olarak, bir defaya mahsus olmak üzere bandrol ücreti adı altında TRT adına gümrük idarelerince bir meblağ tahsil ediliyor.
Yolcu beraberi hediyelik eşya
Yolcu beraberinde gelen hediyelik eşyaya için yapılan uygulama ise şöyledir;
1- Daha önceki makalelerimde belirtilen liste kapsamı yolcu eşyası için muafiyet listede belirtilen miktarda muafiyet uygulanıyor. Hem 430 Euro'luk yolcu beraberi hediyelik eşya muafiyet hakkı, hem de kişisel eşya muafiyet hakkı her bir yolcu başına uygulanıyor. Liste kapsamı dışında kalan eşya için ise, getirilen eşyaya muafiyet uygulanabilmesi için eşyanın toplam kıymetinin 430Avro'yu asmaması gerekiyor.
2- Tütün ve tütün ürünleri ile alkollü ürünlerden, her bir ürün çeşidinin karsısında yazılı adet ve miktarda getirilmesi halinde vergilerden muaf tutuluyor. Ancak, yolcunun her bir gruptaki ürünlerden birden fazla ürün çeşidinden satın almak istemesi halinde ürünlerin satın alınan oranları toplamının %100'ü asmaması gerekiyor.
Yolcu beraberi Türk parası, döviz, kıymetli maden, taş ve eşya
11.08.1989 tarih ve 20249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar"ın 3, 4 ve 7'nci madde hükümleri çerçevesinde;
1- Yolcuların Türk Parası'nı ve dövizi beraberlerinde Türkiye'ye getirmeleri serbestisi tanınıyor..
2- Yolcular, 5000 dolar veya eşitine kadar efektifi ve en çok 5000 dolar karşılığı Türk Parası'nı beraberlerinde yurt dışına çıkarabiliyorlar.
3- Dışarıda yerleşik kişiler ile Türkiye'de yerleşik sayılmakla birlikte yurt dışında çalışan Türk uyruklu kişiler, yurda girişlerinde beyan etmiş olmak, Türkiye'de yerleşik kişiler ise bankalar ve özel finans kurumlarından döviz satın aldıklarını tevsik etmek kaydıyla 5000 dolar veya eşitini aşan miktarlardaki efektifi beraberlerinde yurt dışına serbestçe çıkarabiliyorlar.
4- Yolcular, beraberlerindeki kendilerine ait değeri 15.000 doları aşmayan ve ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğinde kıymetli madenlerden ve taslardan yapılmış eşyayı yurda getirebiliyor ve yurt dışına çıkarabiliyorlar. Daha fazla değerdeki ziynet eşyasının yurt dışına çıkarılması, girişte beyan edilmiş olmasına veya Türkiye'den satın alınmış olduğunu tevsik etme şartına bağlanıyor.
İstisnalar
Türkiye'ye giriş yapan yolcuların beraberlerinde getirecekleri eşyaya ilişkin istisnalar şöyledir;
1- Kara hudut kapısından ülkemizden diğer ülkelere giden ve geri gelen yolcular ile diğer ülkelerden ülkemize gelen ve giden yolcuların, seyahat ettikleri ülkede en az üç gün geçirmeden geldiklere ülkeye dönmeleri halinde, bu kişiler yolcu beraberi hediyelik eşya ve kişisel eşya muafiyeti hakkından yararlandırılmıyorlar.
2- Cep telefonunun (Tv, müzik çalar, video oynatabilme özelliğine sahip olanlar dahil) muafen serbest dolaşıma sokulabilmesi için, ancak yolcu beraberi kişisel eşya statüsünde olması gerekiyor. Yabancı misyon mensupları hariç, her bir yolcunun iki takvim yılında bir adet ile sınırlı olmak üzere, telefonun kıymetine bakılmaksızın cep telefonunu gümrük vergilerinden muaf olarak yurda getirmeleri mümkün bulunuyor. Ayrıca, hediyelik eşya statüsünde veya posta/hızlı kargo taşımacılığı yoluyla muafen veya vergileri ödenerek cep telefonu getirilmesi mümkün bulunmuyor.
3- Yolcu beraberinde getirilen silahların ülkemize giriş izni olmaması durumunda, bu silahlara gümrüğe tabi diğer eşya gibi işlem yapılıyor.
4- Yolcu beraberinde getirilen fenni usullere göre kapatılmış her nevi su ürünleri, hayvansal madde
konserveleri, pastırma ve sucuk gibi hayvansal gıda maddelerinin 5 kilograma kadar olan miktarına
muafiyet tanınıyor.
5- Turistlerin inançları gereği yemeleri gereken özel gıda maddelerinin gerek yolcuların beraberlerinde gerekse kargo olarak gelmesi halinde, hangi yolculara ait olduğunun ilgili turizm kurulusu tarafından belgelendirilmesi ve bunlar tarafından tüketileceğinin taahhüt edilmesi kaydıyla, bu tür gıda maddelerinin Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca kontrol ve müsaade aranılmadan yurda girişine izin veriliyor.
6- Ülkemize gelen yolcuların beraberlerinde ya da gelişlerinden bir ay önce veya bir ay sonraki süreler içerisinde önceki makalelerimde belirtilen liste kapsamı şahsi tedavide kullanılmak üzere getirilen ilaçların, yolcuların seyahatleri süresince kullanmaları gerektiğine ilişkin gümrük idaresine belge (sağlık kuruluşundan alınan rapor, doktor raporu veya reçete vb.) ibraz edilmesi kosuluna bağlı olarak, ülkemizde kalınacak süre göz önünde bulundurularak, makul miktardaki ilacın girişine izin veriliyor.
Bu konuda ayrıntıları kapsayan ve daha önce yayınlanmış bulunan makalemin de bu makale ile birlikte değerlendirilmesi halinde ilginç haklara sahip olduğumuz anlaşılacaktır. Yeterki, haklarımızı bilelim ve kullanma yollarını öğrenelim.