Benchmarking
Duru GÜNERİ / Yönetim Danışmanı
Aile şirketleri kurumsallaşırken ailenin bölge kültürü, aile kültürü, eğitimi dünya görüşü bir pota içinde harman olmaya başlar. Güç birinci nesil içinde bir ağabeylik veya kardeşlik yapısı içinde dağılırken, ellerimizde tuttuğumuz, etimiz tırnağımız olan şirketimizde yetki ve sorumluluklar verilirken, oyuncağı elinden alınan çocuklar gibi üzülmeye başlarız.
Devreye önce eşlerimiz girer. Farklı kültürlerin temsilcisi olabilirler. Daha sonra çocuklarımız girerler. Sevgimizi açıkça dile getirmediklerimiz, çocuklarımız daha henüz işin başında, eğitimleri, karakterleri ile potadaki oyuncu sayısını arttırırlar.
Bazen soruları, davranışları şirket içindeki kurulu dengeleri oynatmaya başlayabilir.
Bu üzüntünün yanında "keşke" başlangıcını dilimizin ucuna kadar getirebilir.
Henüz piyasayı, müşterilerin karakterlerini, rakiplerimizi tam tanımadan sanki olgun bir meyveyi dalından almak isterlermiş gibi gelir kuruculara.
Kurucular arasında silsileden doğan birlik, bütünlük, karar almada beraberce veya farklı düşünce, karar düzeninin; abi veya abla tarafından kendi düşüncelerine paralel düzeltilmesi şirket içi kakafoniyi uyumlu bir müzik ziyafetine dönüştürebilir.
Piyasa şartları ve şans bu noktada yönetim liderinin yanındadır
Krizler ve piyasa şartlarının istekler veya tahminler dışında gelişmesi, öngörülerin bozulması aile şirketi içinde ve Ailenin içinde sıkıntılara ve masada anlaşılan konularda, dışarıda değişik alternatiflerin aranması sonucunu getirebilir.
Eşler ve ikinci nesil sayısı daha çok önem kazanmaya başlar
Abi, abla anayasa olmasına rağmen yalnız kalabilir. Şirketin böyle bir noktaya gelmeden yönetim kurulu kararları ile değişim ve gelişim planı içerisinde hareket etmesi, ikinci neslin bir program içerisinde geleceğe eğitim ve tecrübe kazanarak hazırlanmaları aile şirketinin başarısıdır.
Şirket kadroları bir uyumlu bütünleşmeden yanadır
Çünkü doğru dağıtılan güç onları da, şirketin geleceği ile etkilemektedir.
Ancak güç verilen yöneticiler kendi düzenleri için hareket ederlerse, şirket menfaatlerini değil, kendi mevkilerini korumak ve genişletmek için şirket içinde ve kendi odakları içinde kadro oluşturmuşlar ise, burada değişim ve gelişim; aile ile birlikte bu yapıların oluşturduğu daha geniş bir yapıyı bazen transformasyonla, ama daha uzun zaman alsa da, gelişim ve iyileştirme çabaları içinde kurumsallaşma ile şirketi kurucuların planları doğrultusunda hareket etme noktasına getirir.
Önemli olan şirketin devamlılığıdır
İkinci nesil bu konuyu anlayabilmelidir ve kendilerine buna uygun rota çizmelidir. Mevcut yapının düzenli çalışmasının kendi menfaatleri için çok önemli olduğunu fark edebilmelidirler. Aile anayasası olmadığı durumlarda ve aileler ikinci neslin yetişmesinde yanlış planlama yapmışlar ise, çözüm noktasına gelindiğinde kurucuların işi daha da güçleşir.
Büyüyen şirketin yapısına paralel ve hızda ikinci nesil koşamamaktadır.
Değişmemesi gereken 100 metre kulvarında, kulvar değiştirmek her nedense ikinci neslin adeta bir arayışı olur.
İkinci nesil evlilikleri bir başka boyutu gündeme getirir
Gelin veya damadın eğitimi, mevcut işi, grup içinde çalışıp çalışmayacağı kararının alınmamış olması yumağı daha da çok karıştırır.
Yumağın ucunu bulmak güçleşir
Şirket içinde de menfaat grupları bu yeni düzende yerlerini bulmaya çalışırlar. Ve şiddetle bir hayır cephesi oluşabilir. Oluşacak sistematik düzen bu grupların işini mutlaka bozacaktır!!
Bir şirkette uzun senelerin verdiği alışkanlıklarla yönetim kurulu kararlar ile görev almış olan baba, anne, oğul ve gelin, görev tarifleri ile profesyonelce şirkette çalışabilseler dahi, iyileşme ve değişimi hızlandırıcı değil, güçsüzleştirici bir karşı yapı oluşturabilirler. İyileşme ve değişim daha zorlaşabilir.
Konular çarpıtılmaya başlanır
Doğruyu bulmak için yapılan çapraz sorgu cevapları netice alınamaz hale gelir.
Yöneticiler şirket doğrularını değil, kendi doğrularını söylemeye başlamışlardır.
Kurum kültürü yerleşmeye başlarken, güç dağıtımında yapabileceğimiz hatalarımız, ikinci nesil için iyi bir tecrübeyi, ancak kötü bir emaneti ellerine teslim eder.
Yönetim kurulunun kararları ve kararlılığı, kurumsallaşma kararının alınmasında ne kadar önemli ise, bu kararlar şirketin geleceği ve sektör stratejileri konusunda da o kadar önemlidir.
Günlük olaylardan çıkabilmek ve sadece devamlılığa konsantre olmak bu noktada en iyi ilaçtır.