Bir dönem aydınlanıyor!

ANKARA - Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, başörtüsüne üniversitelerde serbestlik getiren Anayasa değişikliğine tavır olarak Hürriyet gazetesinin "411 el kaosa kalktı" manşetini atmış olmasını doğru bulmadığını belirterek, "Hatadır, hata olduğunu da hep söylerim" dedi.

TBMM Muhtıraları ve Darbeleri Araştırma Komisyonu 28 Şubat-27 Nisan Alt Komisyonu, Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan'ı dinledi.

Toplantının başında, Komisyon Başkanı Nimet Baş, Aydın Doğan'ın yanına oturan Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Enis Berberoğlu'nu uyararak, arka tarafa geçmesini istedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile aralarının nasıl olduğu sorusuna Doğan, "Gayet iyi, aramızda dostluk, samimiyet, arkadaşlık ilişkisi yok ama medeni bir ilişki içindeyiz. Bir sıkıntım yok, Başbakan'a diyecek bir meselem olursa gider söylerim. Kamuoyuna bir kaç yıl önce yansıyan sertlikler yok" karşılığını verdi.

Doğan, Tansu Çiller ile kavgalarının temelinde haberlerin yattığını ifade ederek, "Tansu hanım bizi isim vererek itham etti. Sultanahmet meydanında bize yönelik olarak '2 katrilyon koydum' dedi. Yalan. Tansu Hanım bizi itham etmiştir, ithamlarının karşısında durmuşumdur" dedi.

"Kimseyi siyasi nedenlerle kovmadım"

Mezar taşında son kuruşuna kadar hesabını vermeye hazır olduğunu belirten Doğan, Hürriyet Gazetesi'nin künyesinden adının çıkarılmasında siyasi bir gerekçe aranmaması gerektiğini kaydetti. Doğan, çocuklarının istemesi üzerine iş bölümü yaptıklarını ifade ederek, bunda en küçük bir siyasi baskı olmadığını vurguladı.

Gazetedeki bazı yazarların işten çıkarılmasıyla ilgili soruya Doğan, Emin Çölaşan'ı kendisinin kovduğunu, bugüne kadar hiçbir siyasetçinin kendisine "şu adamı at" ısrarının olmadığını söyledi. Doğan, "Emin, yönetilemez hale gelmişti. Takıntılığı meslek edinmişti. Emin'i ben çıkardım, çıkardığımıza da çok iyi ettim. Bekir Coşkun'u ben kovmadım. Kendisine hakkımı helal etmeyeceğim, 'gitme' dedi. Kimseyi siyasi nedenlerle kovmadım. Gazeteden insanlar ayrılır, gider, gelirler. Gazeteler sonuçta kamu kuruluşu değil. Genel yayın yönetmenleri yazarın okunup okunmadığına, getirip götürdüklerine bakar. Ne Özal ne Demirel ne askerler, 'işten atın' demedi, sadece telkinde bulundukları olmuştur" diye konuştu.

Doğan, POAŞ'ı ihaleyle aldığını, kamu bankalarından kredi kullanmadığını belirterek, 1996-2000 dönemi arasında hiçbir ihale almadığını ifade etti.

Aydın Doğan, "İstanbul'da 1. Ordu komutanlarıyla ben devamlı mesleğim dolayısıyla Cumhuriyet bayramlarında resepsiyonlara gider tanışırdım. 1. Ordu'dan gelenler de genellikle Kara Kuvvetleri'nden, Genelkurmay;dan geldikleri için Genelkurmay'dakilerle de tanışırım. Hepsiyle görüşürdüm; Özkök Paşa, Karadayı, Çevik Bir, Başbuğ Paşa ile de görüşürdüm. Ama bu görüşmemin bir suç olduğu veya 'gazete sahipleri askerlerle görüşemez' diye bir şey olduğunu kabul etmiyorum. Böyle beraber oturdunuz karar verdiniz, bunlar şehir efsanesi, böyle şeyler olmaz" dedi.

Doğan, ANAP'ı ve Mesut Yılmaz'ı desteklediği yönündeki sorulara karşılık şunları söyledi:
"Mesut Yılmaz'ı, Tansu Hanım'ı destekleme diye bir şey olamaz. Sabah Gazetesi; Tansu Hanım'ı desteklemeye başladı, rekabetini artırdı. Biz de Tansu Hanıma karşıydık. Tansu Hanım'ın ABD'de malvarlığını yayınlamıştık. Ona karşı olduğumuz için değil, gazetecilik yaptık. Bu haberden sonra hep aramız limoni, gerilimli oldu. Ben kendimi birden bire bunun içerisinde buldum.
Refahyol iktidarı zamanında İstanbul'da enerji ihalesine girdim. İktidar değişti Mesut Bey geldi. 1,5 sene sonunda ihaleyi iptal etti. Ne Mesut Bey'den ne Tansu Hanım'dan ihale almadım. Mesut Bey ile dostluğum vardı, aram iyiydi. Hükümetinin devrilmesinin en büyük etkeni Türk Ticaret Bankası.... Benim arkadaşlarım devirdi. Haber doğruysa babam olsa korumam. Bunlar yakıştırmadır. Ben siyaseti dizayn etmiyorum. O zaman siyasiler beni yönetimlerine alamadığı için beni yıpratmaya kalktılar. Bunlar zoruma gidiyor. Belki POAŞ hataydı. 'Koç, Sabancı alacak senin medyan var alamazsın' denmesi doğru değil. 'Askerler yönetime el koysun' diyemem. Askerin olduğu rejimde demokrasi, demokrasinin olmadığı rejimde medya olmaz. Artık büyük işim kalmadı; bankam, sigorta şirketim satıldı. Yayıncılık hakkıyla yapılırsa doğrudur para da kazanılır."

"Sabah'a yardım ettim"

"Sabah'a yardım ettim"

Aydın Doğan, POAŞ'ın devletin elindeki azınlık hisselerini ihalesiz alıp almadığına ilişkin soru üzerine, POAŞ'ın yönetim hissesini aldıktan sonra, devletin, elindeki geri kalan azınlık hisselerini satmak istediğini, bunun yüzde 15'ini satabildiğini, ancak tamamını istenilen fiyattan satamadığını anımsattı. Doğan, kendilerinin ise o dönem bu hisseleri blok halinde ve devletin sattığı rakamdan satın aldığını söyledi.

28 Şubat döneminde gazetelerinin kimliği belirsiz kişiler tarafından kurşunlandığının hatırlatılarak, bu eylemin Batı Çalışma Grubu tarafından mı yoksa ticari rekabet nedeniyle mi gerçekleştirildiğine ilişkin sorulara Doğan, "Benim ticari hayatımda hiç böyle ilişkilerim olmadı. BÇG mi kurşunladı? BÇG başka şey yapması lazım yapacaksa, niye kurşunlatsın!" diye cevap verdi.

Merhum Bülent Ecevit'in de ricasıyla Dinç Bilgin'e kağıt yardımı yaptığını ve çalışanların maaşlarının ödenmesi için de yardımda bulunduğunu ve bütün bunları mesleki dayanışma için yaptığını belirten Doğan, "Milyon dolarım gitti. Sonra dediler ki 'Sabah'ı yönlendirmek istiyor', ilgisi yok" diye konuştu.
Doğan, Cumhuriyet gazetesini kendilerinin basıp dağıttığını ve karşılığını para olarak aldıklarını ifade ederek, bu gazeteye 50 bin dolar ortak gözüktüğünü söyledi. Doğan, Cumhuriyet gazetesinin çok eski bir gazete olduğunu ve yaşaması gerektiğini sözlerine ekledi.

"Hiçbir manşetimize askerlerin dahli olmadı"

28 Şubat döneminde sahibi olduğu gazetelerde atılan manşetlerin hepsinin güvenilir kaynaklardan alındığını, gazetecilik işlevinin ve kurallarının dışında olmadığını ve dönemin önde gelen kişilerin demeçlerinden oluştuğunu öne süren Doğan, "Hiçbir manşetimize askerlerin dahli olmamıştır. Biz demokrasi dışı her şeye karşıydık. Bu yönde manşetler de attık" şeklinde konuştu.

"Bu defa Silahsız Kuvvetler halletsin" şeklindeki manşette geçen ifadenin dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanı'na ait olduğuna dikkati çeken Doğan, "Biz resim çekip halkın önüne koyarız. Yorumu halk yapsın" dedi.

Siyasilerin askeri müdahalelere karşı dik durması gerektiğini öne süren Doğan, "Eğer siyasiler muktedir olurlarsa, dik dururlarsa bunlar olmaz. Mesela 27 Nisan bildirisine karşı Hükümet dik durdu" diye konuştu.

28 Şubat sürecinde askerlerin Anadolu sermayesine karşı aldıkları tavrın Doğan Medya Gurubu tarafından manşetlerle destekleyip desteklenmediğine ilişkin sorulara ise Doğan, "Ben köküne kadar Anadoluluyum. Bu yüzden ben Anadolu sermayesine karşı olamam" karşılığını verdi.

Komisyon Başkanı Nimet Baş'ın Anadolu sermayesine ambargo uygulanmasına ilişkin Genelkurmay Başkanlığı'ndan bu yönde bir emir olmadığının mahkeme kararlarıyla sabit olduğunu ve böyle bir emir varmış gibi yayın yapan ilgili gazetelerin tazminata mahkum edildiğini hatırlatması üzerine Doğan, "Böyle bir haberin yalan olduğuna, ayaklarımdan assanız inanmam" dedi.

"411 el kaosa kalktı' manşeti yanlıştı"

"411 el kaosa kalktı' manşeti yanlıştı"

Aydın Doğan, başörtüsüne üniversitelerde serbestlik getiren Anayasa değişikliğine tavır olarak Hürriyet gazetesinin "411 el kaosa kalktı" manşetini atmış olmasını doğru bulmadığını söyledi. Söz konusu manşetin Ertuğrul Özkök'ün ısrarıyla atıldığını dile getiren Doğan, "Bu soruyu keşke Ertuğrul Özkök'e sorsaydınız. Ben de yanlış buldum. Hatadır, hata olduğunu da hep söylerim" şeklinde konuştu.

Sanatçı Ahmet Kaya için "Vay şerefsiz" manşetinin atıldığının hatırlatılması üzerine de Doğan, "Ben de doğru bulmuyorum. Keşke bu kadar keskin ve sert manşet atılmasaydı" ifadesini kullandı.

Vergi cezası

Doğan, AK Parti hükümetleri döneminde çarptırıldığı vergi cezasıyla ilgili olarak da hiç kimsenin bu vergi cezasının haklı yazıldığına kendisini inandıramayacağını belirterek, "Dünyada hiçbir guruba yazılmış bu çapta bir vergi cezası yok. Ben dava açtım ve bu davaların hiç birini de kaybetmedim. Devlet bir uzlaşma yasası çıkardı ve Maliye ile barıştım. Ben hatalı değilim ama kan davası da güdecek değilim" diye konuştu.

"Bizi şeytanın avukatı yapmayın. Günah keçisi görmeyin" diyen Doğan, toplumun tümünün birbirine benzediğini ve gazetecilerin de toplumun bir parçası olduğunu ifade etti.

Türkiye'de basının güvenirliğinin bulunmamasının temel nedenlerinden birinin, "gazetecilerin birbirinin ayağına ateş etmesi" olduğunu dile getiren Doğan, gazetelerinde çalışıp ayrılmış bazı isimlerin kendisi hakkında düşmanlığa varan iftira ve yalanlar uydurduğunu anlattı.
Gazeteci Mehmet Barlas'ın "Mesut Yılmaz, Aydın Doğan'a ihya etti" şeklinde sözler sarf ettiğinin hatırlatılması üzerine Doğan, Barlas'ın kendisine düşmanlığı olduğunu belirterek, "Barlas, karısının etkisinde kalarak böyle şeyler yapıyor. Şehir efsanesi çıkarılıyor" ifadelerini kullandı.

Yeni Şafak gazetesinin patronlarını holdingine davet edip sohbet ettiklerini ancak onlardan gazeteci Nazlı Ilıcak'ın kendisi aleyhine yazı yazmaması konusunda Ilıcak'a baskı yapmalarını istediği yönündeki iddiaların doğru olmadığını belirten Doğan, merhum Muhsin Yazıcıoğlu ile de birkaç kez görüştüklerini ancak ona "RTÜK Yasası'nı çıkarmak için destek ver, seni Türk dünyasının lideri yapayım" şeklinde bir söz sarf etmediğini, bunun da bir şehir efsanesi olduğunu söyledi.

28 Şubat için ne düşündüğü sorusuna Doğan, "28 Şubat bana göre olağanüstü bir dönemdi. Sivil yönetim zaafa düşünce, koalisyon da kendi içinde sağlam değildi, siyasiler yönetemediği için askerler öne çıktı" yanıtını verdi.

Akşam Gazetesi patronu Mehmet Emin Karamehmet, basına girmesinin hata olduğunu söyledi.

TBMM Muhtıraları ve Darbeleri Araştırma Komisyonu, medya patronlarını dinledi. 28 Şubat sürecinde medyada olmadığını ifade eden Mehmet Emin Karamehmet, ailesinin darbelerden çok zarar gördüğünü ama hepsinden çıktıklarını dile getirdi.

Kemal Ilıcak'ın yakın dostu olduğunu anlatan Karamehmet, ölümünden sonra oğlunun gazeteye ortak olmasını istediğini, ortak olamayacağını söylediğini ancak bir miktar yardım yaptığını kaydetti. Karamehmet, "Aradan zaman geçtikten bir süre sonra Özer Çiller aradı; Erol Aksoy'un gazeteyi aldığını yarısına ortak olmamızı istedi, o şekilde girdik. Maaşlar ödenemeyince alacağımızdan vazgeçip çıkmak istedik, ama olmadı, üzerimize kaldı" diye konuştu.
Yazar Nazlı Ilıcak'ın gazeteden ayrılmasıyla ilgili olarak Karamehmet, "Nazlı Hanım'ın ayrılmasını oğlu istedi; 'babamı batırdı, burayı da batıracak' diyerek annesinin ayrılmasını istedi. Ama farklı konuşuldu" dedi.
Erol Özkasnak ile görüştüğünü, ancak kendisine davetin Çevik Bir 'den geldiğini anlatan Karamehmet, "Tam ne görüşütüğümüzü hatırlamıyorum. 'Bunu, şunu yapmayın' diye değil, 'vatan millet Sakarya' şeklinde görüşmeler oldu.
Karamehmet, fona devredilen bankalar arasında en büyük zararın Pamukbank'ta olduğunun ifade edilmesi üzerine şunları söyledi:
"1989 yılında IMF Türkiye'de olduğu için Fiskobirlik'in fındık paraları ödenemiyordu. Devlet bizden Fiskobirlik'e para vermemizi istedi. O zamanki kanunlara göre, özel şirketler kamu bankalarına kredi veremiyordu. Kanun değişti. Para ödenmedi. Pamukbank devrolduktan sonra da ödenmedi. 3,6 milyon doların içinde bu rakam da vardır. Her şeyimizi satarak 2 yıl içinde ödedik. Demirbank'ın Fona alınmasından 1 gece önce bizi Ankara'ya çağırdılar. İşbankası, Garanti Bankası, Akbank ile biz vardık. 'Yarın sabah 1 milyar dolara ihtiyaç var' dediler. 'Kur çıpasıyla hiçbir zararınız olmayacak' denildi. Diğer bankalar veremeyeceklerini söylediler, sadece biz 384 milyon doları götürüp yatırdık. Çıpa kalktı, 600 liraya sattığımız dolar 1400'e çıktı. Aradaki farkı şirketlerimizin üstüne yazdık. Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel'e gittim, 'vergi kabul edin' dedi."
Karamehmet, "Ağır bir duruma maruz kaldınız, kullanıldığınızı düşünüyor musunuz?" sorusuna, "Özel bir şeyden dolayı olduğunu zannetmiyorum. Çaresizlikten dolayı yapılan hareket diye düşünüyorum. Biz belki beceriksiziz, basını bu şekilde kullanmadık. Benim basına girmem hataydı. Çıkması kolay değil, inşallah düzelteceğiz" dedi.
Devletle iş yapmadıklarını ifade eden Karamehmet, siyasi baskıya maruz kalmadıklarını, kendilerinin de siyasete uzak kaldıklarını söyledi.
Karamehmet, "Aytaç Yalman'ı bir kere gördüm, tebrik etmek için gittim. Kimseye teslim olmadım. Kimseden bir şey istemedim ki teslim olayım" dedi.

Baş ile Erdoğdu tartıştı

Türk Telekom ihalesine girmediklerini belirten Karamehmet, "Girseydik de verilmezdi. Turkcell'e ortak olduğumuz için verilmesi zordu. Yasal bir engel olmasaydı girerdik" sözlerine Komisyon Başkanı Nimet Baş'ın "rekabet nedeniyle..." demesine, CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu tepki gösterdi.
Baş, "Konuğa müdahale etmeyin" diyen Erdoğdu'ya, "Konuğun söylediklerine ekleme yapmam baskı değil. Biz sakin bir ortamda çalışıyoruz. Bu çalışmaları provoke etmenize izin vermem" dedi.
Erdoğdu, "Türkiye'nin bütün işadamlarını çağırarak engizisyon mantığıyla sorgulamak doğru değil" demesine Baş, "İlk kez katıldığınız toplantıyla ilgili yargılama yapamazsınız" sözlerine Erdoğdu, "Albayrak Grubu'nun İstanbul Belediyesi'nden aldığı ihaleler benzerdir. Aynı sonuç ortaya çıkar. Koza Grubu'nun altın madeninde aynı ilişkiler çıkar, daha karanlık ilişkiler çıkar" karşılığını verdi.
Erdoğdu, "Sayın Başkan AKP'nin sorularını sorun, kendi darbenizi yazın. Sizi protesto ediyorum" diyerek salondan çıkarken, Baş'ın, "Siz böyle ancak reklam yaparsınız" sözlerine de "Reklam yapmaya ihtiyacım yok. Siz kendi bakanlığınızın reklamını yapın" dedi.

"Yanlış yaptık..."

"Yanlış yaptık..."

Zafer Mutlu da 28 Şubat'ı savunmanın mümkün olmadığını, kötü ve yanlış olduğunu vurgulayarak, "28 Şubat'ın savunulacak hiçbir tarafı yoktur. Basının da yanlışları olmuştur. Evet 28 Şubat sürecinde yanlışlarımız oldu. Takım tutar gibi bir siyasi partiyi tutup, öbür siyasi partiye karşı olmak yanlıştı. Türkiye o seçime giderken bir parti gazetesi gibi davrandık. Kendimizi fazla kaptırdık. Kendimizi bir tarafta bulduk. Bugün de var. Basın etiği açısından yanlış yaptık" diye konuştu.
28 Şubat'tan 5 gün önce Tansu Çiller ile evinde önce baş başa görüştüğünü anlatan Mutlu, kendisine "iktidarı alacağını, askerlerin kendisini desteklediğini" söylediğini ifade etti. Mutlu, kendisine "yanlış düşünüyorsunuz, öyle bir hava yok" dediğini belirterek, "Bana itiraz etti. Sonra aşağıya indik, Fatih Çekirge ve Hasan Cemal de vardı. Kahvaltı sırasında 'teybi kapatın bir şey söyleyeceğim' dedi. Bana yukarıda söylediklerini anlattı. Aradan 1 ay geçti, Fatih Çekirge bunu yazdı. O zaman kime gitseniz askerlerin estirdiği hava konuşuluyordu" şeklinde konuştu.
Mutlu, Dinç Bilgin'n hatasının Etibank'a ortak olmak kadar Cavit Çağlar'ın hissesini Hazine'den devralmak olduğunu kaydederek, "Tekerlek orada kırıldı" dedi.

"Kendimizi korumak için yaptık"

"Manşetler kendi düşünceniz miydi yoksa size böyle yayın yapmanızı telkin eden başkaları var mıydı?" sorusuna Mutlu, şu karşılığı verdi:
"Hayatımda tek bir brifinge gittim. Hiçbir komutanı tanımam. 28 Şubat döneminin meşhur basın toplantısına gittim. Fatih Çekirge, 'Çevik Bir sizinle tanışmak istiyor' dedi. Brifingden sonra gidip kendisiyle tanıştım. 15 dakika sürmüştür. Çetin Doğan brifingde söylediği, 'gerekirse silah kullanırız' lafını orada da kullandı. Erol Özkasnak bana 3-4 kez telefon etmiştir. Asker karşıtı isimler bizde yazıyordu. Askerden gelen telefonlar, 'bunlar demokratlık uğruna TSK'ya zarar veriyor' şeklindeydi. Beklentisi atın... Tamamını tuttuk. Darbeden sonra ayrılan oldu. Andıç alçakça, onursuzca bir olaydı. Ortam çok gergindi. Mehmet Ali Birand ile yolları ayırdık. Çok yanlıştı, kendimizi korumak için yaptık."
Mutlu, bir soru üzerine, "Askeriyeden hiçbir haber yapmadım, onlarla hiç ilişki kurmadım. O dönem türbanlı örgencilerin tek girdiği yer benim, kardeşimin ve babamın kurucusu olduğu Bilgi Üniversitesi'dir. Kardeşimin hocalığı bırakmasının tek nedeni gördüğü baskılardır" dedi.

TBMM Darbe ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu'na bilgi veren Sabah Gazetesi'nin eski sahibi Dinç Bilgin, 28 Şubat sürecine ilişkin "O zamanki Türkiye başka Türkiye'ydi. O zaman başbakanlar faklıydı. Şimdiki gibi Başbakan, Meclis olsaydı, Türkiye'nin başına bunlar gelmezdi" dedi.