Bor nedir, ne için kullanılır, zararlı mıdır? İŞTE BOR KULLANIM ALANLARI...

Beypazarı markasının maden suyunun, İsviçre’de yüksek miktarda bor içerdiği gerekçesiyle yasaklanmasının ardından bor madeniyle ilgili araştırmalar başladı. Borun kullanım alanlarına ilişkin bilgiler merak ediliyor. Peki, bor nedir, ne için kullanılır? Bor zararlı mıdır?

YAYINLAMA 16 Nisan 2024 16:06

GÜNCELLEME 16 Nisan 2024 16:18

İsviçre, Ankara Beypazarı merkezli ve yaklaşık 67 yıldır maden suyu üreten Beypazarı Karakoca firmasının bir ürününün içeriğinde tespit edilen bor elementine atıfla "fetal gelişim ve doğurganlık üzerinde olumsuz etkisi olduğu" gerekçesiyle yasakladı. Öyle ki bugün sağlıklı yaşam için insanlar bor minerali takviye gıdaları tüketiyor. Kemik erimesini durdurmak için her bir kapsülünde 3mg bor olan takviye gıdalar var. Kaldı ki, İsviçre 1’e 2 oranını tehlikeli olarak belirlerken, AB üye ülkelerinde mevzuat oranı 1’e 5. Amerika’dan Avustralya’ya, Hollanda’dan Belçika’ya pek çok ülkeye ürün gönderen bir marka olarak İsviçre’ye de 7 yıldır ürünlerimizi gönderiyoruz" dedi. Gündemdeki haberler nedeniyle bor madeniyle ilgili araştırmalarda hızlandı. Peki, bor nedir, ne için kullanılır? Bor kullanım alanları nelerdir? İşte detaylar...

Bor nedir?

Doğada yaklaşık 230 çeşit doğal bor mineralinden ticari değere sahip olanları özellikle; tinkal, kolemanit, üleksit, probertit, borasit, pandermit, szyabelit, hidroborasit ve kernit'tir. Bor, doğada tüm canlıların yaşantısını devam ettirmesi için vazgeçilmez elementlerden birisidir. Bunun yanında; bor dünyada en yaygın kullanım alanına sahip olan elementlerin başında gelmektedir.

Bor hangi alanlarda kullanılır?

Cam, seramik, deterjan, ilaç ve kimya sanayii, yanmayı önleyici (geciktirici) madde yapımı, tarım, metalurji, enerji depolama, arabalar (hava yastıkları, hidrolik fren vb), su arıtma, pigment ve kurutucu olarak, nükleer uygulamalar ve diğer kullanım alanlarıdır. ABD, Batı Avrupa ve Japonya'da bor mineralleri ve ürünlerinin kullanım alanlarındaki kullanım oranları farklıdır. ABD'de en çok tüketim fiberglas yapımı ve izolasyon sanayiinde olmaktadır. Batı Avrupa'da ise sabun ve deterjan sanayii bor tüketiminde öndedir. Japonya'da en büyük bor tüketimi tekstil ve fiberglas sanayiinde gerçekleşmektedir. Borun başlıca kullanım alanı cam endüstrisidir.

Bor zararlı mıdır? İnsanlar borun etkisine nasıl maruz kalır?

Borun insan vücuduna doğal olarak yiyecek ve içeceklerle ağız yoluyla, tozlarla solunum, krem ve ilaçlarla deri yoluyla girmektedir. İnsanlar üzerinde yapılan sınırlı çalışmalar borun kalsiyum, bakır, magnezyum, azot, glikoz ve trigiliseritler gibi yaşam sürecinde önemli olan pek çok bileşenin kullanılması ve metabolizmasında etkin roller üstlendiğini ortaya koymaktadır. Bu rollerinden dolayı çeşitli vücut bölümlerinin (iskelet,beyin ve kan) yapılarını yada fonksiyonlarını etkileyebilmektedirler.

- Bor yataklarından zengin havzalardaki yer altı ve yerüstü sularını içerek ve kullanarak.

- Bor yoğunlukları yüksek yiyecek ve içecekleri alarak.

- Ocak ve fabrikalarda çalışarak.

- Sabun, deterjan gibi temizleyici ve beyazlatıcılarla güzellik malzemesi ve benzeri maddeleri yapan yerlerde çalışarak veya bu tür ürünleri kullanarak. Bor her yerde bulunduğundan bor etkisinde kalmada sınır çekilemeyeceği kabul edilecektir.

- Yiyecek ve içeceklerle ağız.

- Tozların burundan dolmasıyla solunum.

- Deri yolu ile ciltten.

Eğer yara-bere yoksa deriden ya hiç veya pek az emilir, sulu çözelti uygulandığında deriyi daha çabuk geçer ki o taktirde egzama ve psoriazis gibi rahatsızlıkların tedavisinde yararlanılmaktadır. Solunan tozların bir kısmı burun kıllarıyla tutulup sümükle atılır. Yani soluk borusundan geçecek miktarda önemli sayılmaz. Ağız ve burun vücuda bor elementinin girdiği temel yoldur.