Bugün Mevlid Kandili

ANKARA - Diyanet İşleri Başkanlığınca,Hazreti Muhammed'in doğum günü olan Mevlid Kandili dolayısıyla, İzmir'deki Emirsultan Camisi'nde program düzenlenecek. Gaziemir'deki camide, yatsı namazından sonra gerçekleştirilecek program, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz'ın konuşmasıyla başlayacak.

"Mevlid demek, doğum demek"

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Halide Aslan da Hicri takvimde Rebiülevvel ayının on birinci gününü on ikinci güne bağlayan gecenin, doğum manasına gelen "Mevlid Kandili olduğunu söyledi.

Bu gecede çeşitli mucizelerin gerçekleştiği ifade edilse de asıl önemli olanın Hazreti Muhammed'in dünyaya gelişinin canlılığını korumak ve bu özel anı hatırlamak olduğunu vurgulayan Aslan, Müslüman Arapların, Hazreti Peygamberin ölümünden sonra, doğumunu kutlamak için herhangi bir tören düzenlediklerine dair bulguların ise mevcut olmadığını bildirdi.

Mevlidi günümüzdeki manasıyla halkın katılımını da sağlayarak ve büyük ziyafetler, şölenler tertipleyerek bir bayrama dönüştüren ilk hükümdarın Selçuk Atabeklerinden Muzafferüddin Gökböri olduğunu belirten Aslan, bu dönemden sonra mevlidin bütün İslam aleminde kutlamaların yapıldığı bir tören haline geldiğini dile getirdi. "Mevlid Kandili, Osmanlı İmparatorluğu'nda en canlı kutlanan mübarek geceydi denebilir" ifadelerini aktaran Aslan, şunları söyledi:

"Mevlid gününden önce protokole dahil devlet adamlarına davetiyeler gönderilir, ne zaman hangi camide bulunacakları bildirilerek davetlilerin tören kıyafetleriyle belirtilen camide bulunmaları sağlanırdı. Padişahın mahfel-i hümayuna gelmesi, cemaate özel bir işaretle bildirilince, cemaat hep birden ayağa kalkar ve yine işaretle otururlardı. Mevlidin okunup bitmesinden sonra, padişah vükelaya, kürsi şeyhlerine, mevlidhanlara, müezzinlere ve diğer gerekenlere hil'atler giydirir, şeker ve şerbetler dağıtılırdı. Bu merasim her sene, Mekke-i Mükerreme Emiri tarafından müjdeci başı ile gönderilen, sadakatini bildiren bir mektubun reisülküttab tarafından padişaha verilmesi ile devam eder, mektubun açılıp okunmasından sonra, Emir tarafından gönderilen nefis hurmaların camide bulunanlara dağıtılması ile son bulurdu. Mevlid'in resmi törenle kutlanışı 1910'dan itibaren kanunla kabul edilmiş ve bu törenlere Cumhuriyet'in ilanına kadar devam edilmiştir. Sarayda veya padişahın katılımıyla camide büyük törenlerle ve çok pahalı hediyelerin dağıtımından sonra okunan mevlidlerden başka hemen her devlet adamının ve zenginin konağında, camilerde, mescidlerde ve halktan kimselerin evlerinde de mevlid okutulmakta idi."

Hazreti Peygamberin doğum hikayesi daima geceleri okunduğu için o gece tezkereler yazılarak davet edilen misafirlere mükellef yemekler hazırlandığını ve sofralar kurulduğunu anlatan Aslan, bu sofralarda her çeşit meyvenin bulunduğunu belirtti.