Büyükler kaybetti, küçükler kazandı
Dağıtım şirketleri ile bayiler arasındaki intifa sözleşmelerinin 5 yıl ile sınırlandırılması büyük şirketlere 880 istasyon kaybettirdi.
ANKARA - Akaryakıt sektöründe dağıtım şirketleri ile bayiler arasındaki intifa sözleşmelerinin 5 yıl ile sınırlandırılması, büyük şirketlere 880 istasyon kaybettirdi.
CNBC-e Business Dergisinin haberine göre, Rekabet Kurulu'nun sektöre yeni oyuncuların girişini kolaylaştırma hedefiyle aldığı ve 2 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe giren kararı gereği, 18 Eylül 2010 itibariyle sözleşme süresi dolan 7 binden fazla benzin istasyonu, dağıtım şirketleriyle yeniden masaya oturdu.
Kıran kırana geçen pazarlık sürecinin sonunda sektörün jargonuna "18 Eylül süreci" olarak bu süreç boyunca bayilerden bir bölümü eski partnerleriyle yola devam kararı alırken, toplam bin 460 bayi (yüzde 21) farklı bir markayla çalışmayı tercih etti.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) verilerine göre 2010 yılında Türkiye'deki toplam istasyon sayısı 166 adet arttı. Buna karşılık beşini yabancı sermayeli şirketlerin oluşturduğu altı büyük akaryakıt dağıtım markası 880 adet istasyon kaybına uğradı.
En çok istasyon kaybeden marka 450 adetle sektörün en yaygın dağıtıcısı konumundaki Petrol Ofisi oldu. PO'yu 202 istasyon kaybıyla Shell, 85 kayıpla Opet Sunpet ve 75 kayıpla Akpet Lukoil izledi. 2010 yılı boyunca Total 43, BP ise 25 istasyon kaybı yaşadı.
İstasyon sayılarının oransal dağılımına bakıldığında altı büyük markanın 2009 sonundaki payı yüzde 60 seviyesindeyken, 2010 sonu itibariyle bu oranın yüzde 52'ye gerilediği gözlendi.
48 küçük ve orta ölçekli markanın toplam akaryakıt istasyonları içindeki payı da bir yıl içinde yüzde 40'tan yüzde 48'e yükseldi. Bir başka ifadeyle sektördeki küçük ve orta ölçekli 48 dağıtıcının istasyon sayıları bin 46 adet arttı.
Sektördeki altı büyük şirket 2010 boyunca kaybettiği 880 bayiden 718'iye 18 Eylül sürecini başlatan Rekabet Kurulu kararının yürürlüğe girdiği 2 Ağustos 2010 tarihi sonrasında vedalaştı.
Söz konusu tarihten itibaren daha önce altı büyük şirketle çalışan bin 17 bayi, sektördeki küçük ve orta ölçekli diğer markalarla anlaşmayı tercih etti. Buna karşılık daha önce küçük ve orta ölçekli dağıtıcılarla çalışan 299 bayi, altı büyükten biriyle anlaştı.
