Çağlayan: Aralık ayı rakamları çıkışa geçtiğimizi gösteriyor
TÜİK'in açıkladığı dış ticaret rakamlarını değerlendiren Bakan Çağlayan, 2010'da 110 milyar doların aşılacağını söyledi
ANKARA - Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, "Özellikle Aralık ayında ihracatın 10 milyar doların üzerine çıkması, çıkışa geçtiğimizi gösteriyor. 2010 yılında çok daha iyi olacağız, 110 milyar doları aşarız" dedi.
Devlet Bakanı Çağlayan, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığı dış ticaret rakamlarını değerlendirdiği açıklamasında, 2009 yılı ihracatının 102 milyar 165 milyon dolar olarak gerçekleştiğini vurgulayarak, "Dünyanın en büyük krizinde 100 milyar dolar üzerinde kaldık. Özellikle Aralık ayında ihracatın 10 milyar doların üzerine çıkması, çıkışa geçtiğimizi gösteriyor. 2010 yılında çok daha iyi olacağız, 110 milyar doları aşarız" dedi.
Küresel krizin en şiddetli yaşandığı 2009 yılında Türkiye'nin ihracatının 102 milyar 165 milyon dolar olarak gerçekleşmesinin önemli olduğunu, Türkiye'nin ihracatta girdiği 100'ler kulübünde dünyada yaşanan bütün olumsuzluklara rağmen yerini koruduğunu belirten Çağlayan, 4 Ocak 2010 tarihinde TÜİK ve İhracatçı Birlikleri kayıtları doğrultusunda, ihracatın 101,6 milyar dolar açıklandığını, TÜİK'in açıkladığı verilerle bu rakamın teyit edildiğini ifade etti.
Krizin en yoğun hissedildiği aylarda ihracat 10 milyar doların üzerinde
"Aralık 2009 yılındaki ihracatımızda dikkat çekici verilerden birisi, küresel krizin etkilerinin tüm dünyada yoğun olarak hissedildiği 2009 yılında Ekim ve Aralık aylarında ihracatımızın 10 milyar doların üzerinde gerçekleşmiş olmasıdır" diyen Çağlayan, dikkat çekici bir diğer verinin de Türkiye'nin en büyük ticari partneri olan AB'ye olan ihracatın 2008 yılı Aralık ayına göre yüzde 41,4 artması olduğunu kaydetti.
Çağlayan, 2008 Aralık ayında yüzde 41,8 olan AB'nin ihracattaki payının geçen yıl Aralık ayında yüzde 45,3'e yükseldiğini belirterek, şöyle devam etti:
"En büyük ticaret partnerimiz Almanya'ya olan ihracatımızın da 2008 yılı Aralık ayına göre yüzde 16,6 artması ihracatta yaşanan olumlu gelişmelerin işaretlerindendir.
İhracatımızda ilk 50 sırayı alan ülkelere toplam ihracatımızın yüzde 86,9'unu gerçekleştirmekteyiz. 2009 yılında bu 50 ülkeden 14 tanesine gerçekleştirdiğimiz ihracat artmış, geriye kalan 36 adet ülkeye olan ihracatımız ise azalış kaydetmiştir. İhracatımızda artış yaşanan ülkelere yapılan ihracat toplamı 21,2 milyar dolar olmuştur. 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülkelerden, Irak, İsviçre, Mısır, Libya, Cezayir, Çin ve Suriye'ye yönelik ihracatımızda da artış kaydedilmiştir.
2009 yılı ihracatını geçen yılla kıyasladığımızda 100 milyon doların üzerinde artış yaşadığımız ülke sayısı 10 olup bunlar sırasıyla 1,2'şer milyar dolarlık artışla Irak ve Mısır, 1,1 milyar dolarlık yükselişle İsviçre, 726 milyon dolarlık artışla Libya, 310 milyon dolarlık yükselişle Suriye, 280 milyon dolarlık artışla Türkmenistan, 168 milyon dolarlık yükselişle Cezayir, 161 milyon dolarlık artışla Çin, 132 milyon dolarlık yükselişle Cebelitarık ve 112 milyon dolarlık artışla da İngiltere'ye ait Virjin Adalarıdır. Bu ülkelerden Cebelitarık ve Virjin adaları hariç tümü, 2009 yılında Mayıs ayından sonra ihracatçı heyetleriyle yoğun olarak ziyaret etiğimiz ülkelerdir. Bu ülkelerden, Irak'a 4, Çin ve Libya'ya 3'er kez gittik."
"İhracattaki azalmanın nedeni AB ülkelerinde yaşanan daralma"
Bakan Çağlayan, 2009 yılı ihracatının 2008 yılına göre yüzde 22,6 azalmasının nedenlerinin başında Türkiye'nin ihracatının yüzde 46'sını yaptığı AB ülkelerinde yaşanan daralma olduğunu vurgulayarak, "2009 yılında ihracatımızın yüzde 46'sını gerçekleştirdiğimiz AB'yi ülkelerine olan ihracatımızın yüzde 25,8 oranında azalması, ihracatımızdaki genel azalışı büyük ölçüde açıklamaktadır. 2009 yılında AB'ye gerçekleştirdiğimiz ihracattaki 16,4 milyar dolarlık azalma, toplam 29,9 milyar dolar tutarındaki azalmanın yüzde 54,9'unu oluşturmaktadır" dedi.
İthalat da geriledi
Devlet Bakanı Çağlayan, sadece ihracatın değil, aynı dönemde ithalatın da gerilediğini vurgulayarak, 2009 yılı ithalatının 2008 yılına göre yüzde 30,3 azalarak 140,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini, dış ticaret hacminin yüzde 27,3 azalarak 242,9 milyar dolar olduğunu, dış ticaret açığının ise yüzde 44,8 azalarak 38,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiğini anlattı.
İhracatta yaşanan daralmalara miktar bazında da bakmak gerektiğini belirten Çağlayan, miktar endeksinin ilk 11 ayda ortalama yüzde 9,8 azaldığını, buna karşılık ihracatın yüzde 22,6 düzeyinde gerilediğini bildirerek, "Miktar bazında yıllık olarak en fazla düşüş görülen fasıllar 'demir ve çelik', 'kara taşıtları ve bunun aksamı' ve 'mineral yakıtlar, mineral yağlar' olmuştur. Bu 3 fasıldaki toplam düşüş 17 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiş ve 29,9 milyar dolar düzeyindeki genel ihracat düşüşünün yüzde 57'sini teşkil etmiştir" dedi.
100 milyar dolarlık eşik aşıldı
Son TÜİK verilerinin, dış ticarette ekim ayından bu yana görülen iyileşme eğiliminin, Kasım'da etkisini azaltsa da Aralık ayında artarak devam ettirdiğini ortaya koyduğunu dile getiren Çağlayan, şöyle devam etti:
"Bu durum, 2010 yılı için yapmış olduğumuz olumlu yöndeki tahminlerin realize edileceği yönündeki kanımızı güçlendirmektedir.
2009 ithalat ve ihracat rakamlarına baktığımızda ihracatımızın ithalatımızı karşılama oranının geçen yıla göre arttığını görmekteyiz. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2008 yılında yüzde 65,4 iken bu oran 2009 yüzde 72,6'ya yükselmiştir. 2009 yılındaki düzelmede konjonktürün önemli etkisi olmakla beraber, karşılama oranı yükselme eğilimindedir.
Böylece, son çeyrekte yakalanan artış trendiyle, 2009;da 100 milyar dolarlık ihracat eşiğini, hedef pazarlarımızın ticaret hacmindeki çok ciddi ticari daralmaya rağmen aştık.
2009 yılı son çeyreğinde dünya ekonomisinin toparlanmaya başladığını görmekteyiz. Bu toparlanma Türkiye ekonomisi ve ihracatına da ciddi bir şekilde yansıyarak ivme kazandıracaktır.
Türkiye'nin ihracatta 100'ler kulübünde kalmasının en büyük aktörleri ihracatçılarımızdır. Dünya ekonomisinde yaşanan olumlu gelişmeler Orta Vadeli Programda ortaya koyduğumuz 2010 yılı 107,5 milyar dolarlık ihracat hedefimizi çok rahat aşacağımızı göstermektedir. Dünya ekonomisinde yaşanan bu olumlu gelişmeler, 2010 yılında ihracatımızın 110 milyar doların üzerinde gerçekleşeceğine olan ümidimizi artırmaktadır."