Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. yıl dönümü

Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. Yıl Dönümü dolayısıyla düzenlenen anma törenleri başladı. Anma töreninde, devlet başkanı, parlamento başkanı, cumhurbaşkanı yardımcısı, başbakan, bakan, büyükelçi düzeyinde birçok ülkeden temsilcisi katılıyor. Törende ilk anma Mehmetçik Anıtı’nda başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra Prens Charles anıta çelenk bıraktı.

Tören, saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile devam etti. İstiklal Marşı'nın ardından Kuran-ı Kerim okundu.Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yanında oturan İngiltere Prensi Charles başı önde Kuran okunmasını dinledi.

Törende Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, şehit askerler için dua etti. Görmez'in sözleri yabancı konuklara da tercümanlar aracılığıyla çevrildi.

Prens Charles:
1 günlük ateşkeste bir er şöyle yazmıştı

Duanın ardından İngiltere Prensi Charles kürsüye geldi. İngiltere Prensi konuşmasında şunları söyledi:

Cesaretle dövüşen ve canlarını veren askerleri şereflendirmek için sizlerle birlikte olmaktan şeref duyuyorum. Çatışmanın her iki tarafındaki insanlar hayatın çok farklı noktalarından geliyorlardı ancak başka bir dünyanın içinde buldular kendilerini.  1915 yılında her iki tarafın da kaçamayacağı savaşlarla, silahlarla, hastalıklarla mücadele ettiler. Bugün, biz buradaki insanların kahramanlığını ve insanlığını hayranlıkla hatırlamamız gerekiyor. Şehirlerini, köylerini bırakıp canlarını feda ettiler. Böylesine büyük rakamlarda bu kadar büyük kayıplar daha önce yaşanmamıştı. 1 günlük ateşkeste bir er şöyle yazmıştı: Bir Türk gördüm ona konservemi verdim, o da bana kendi yiyeceğini verdi. Onlara saygımız çok büyüktü diye yazmış. Bütün orduna saygı vardı düşmana.

Bugünün hatıralarından birini bir Avustralyalı bir asker yazmış. Bir Türk subayın sözlerini hatırlıyor. Tarafların ölüleri topladığı günde konuştuklarını yazmış.  En barışçıl insan bile vahşeti tanır en vahşi insan bile gözyaşlarını tutamaz. Dünyanın birçok bölgesinde çatışmalar devam ediyor. Utanç ve pişmanlıkla iki dünya savaşında yaşanaN kayıpların hala insanların hoşgörüsüzlüğü ile nefreti ile insanlar arasında bölünme ve çatışmayı devam ettirdiğini görüyoruz. Bu konuda hepimize sorumluluk düşüyor. Liderler, halklar ve topluluklar olarak nefrete karşı uyumluluğun yaratılması için birlikte çalışmalıyız ki böyle savaşlarda hayatını kaybetmiş insanların anısını şereflendirebilelim. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan:
Çanakkale içinde vurdular beni..Of gençliğim eyvah

Daha sonra kürsüye çıkan Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi:

''Ülkemize ve Çanakkale’ye hoş geldiniz. Gelibolu Yarımadası 1. Dünya Savaşı’nın en önemli cephelerinden biriydi. 100 yıl önce bu cephede vatanlarını ve şereflerini savunan yüzbinlerce askerimiz gözlerini kırpmadan ölümün üzerine gitti. Farklı milletlerden yüzbinlerce asker de kendi hayalleri için cesaretle savaştı. Hepsini saygıyla yad ediyorum. Çanakkale’deki savaş cephede olmayanları kaderini de etkileyen sonuçlar doğurdu.  Savaş yüzyılının sona erip barış yüzyılının başlaması çağrımızı paylaşan dostlarımız olarak görüyoruz. Dün İstanbul’da bugün burada verdiğimiz barış mesajına dünyanın çok ihtiyacı var. Çanakkale ve Gelibolu’nun barış mesajı vermek için doğru yer olduğunu düşünüyorum. 100 yıl önce Gelibolu’da yaşanan çarpışmalar tüm milletlerin ortak hafızasında yerini aldı. Çanakkale bizim için zafer sembolü olduğu kadar kayıplarımız sebebiyle hüzündür. Çanakkale ağıtlarımızda bunu görmek mümkündür. Çanakkale içinde vurdular beni…. Offf gençliğim eyvahhh. Bu topraklara yüzbinlerce gencin istikbali gömüldü.

Elinde annesini resmi ile ağır yaralı olarak yatan Fransız askerine yardım etmek için uğraşan Mehmetçiğimize bunun sebebini sorduklarında verdiği cevap benim annem yok belli ki onun oylunu gözleyen bir annesi var demişti. Üstelik kendisini de onun kadar ağır yarası varken bu ifadeleri kullanıyordu.  Bunun benzeri o kadar çok olay vardı ki az önce dinlediğiniz gibi bunları gözleriniz yaşarmadan okumanız imkansız.

Gençlerimizin ölmeden mezara girmemeleri için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmektir. Hepimiz adına barışın tüm dünyaya hakim olmasını sağlamak için çalışma kararlılığımızı ifade ediyorum. Gezi Mustafa Kemal diyor ki: Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızda huzur içindedir. Onlar bu toprakta canların verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.

Evet bu topraklarda can vermiş tüm evlatları anıyoruz. Yeni nesillere düşen görev, Çanakkale’de taşa, toprağa denize kazılan dostluk mesajına sahip çıkmaktır.

Şafak ayinin 10 bin kişi katılacak. Bizim gençlerimizde ise sabah namazına mütaakip 35 bin genç katılacak.  Çanakkale’nin tüm toplumlara örnek olmasını istiyoruz.

Prens Charles Çanakkale'de

Törenlere katılmak için Çanakkale'ye gelen Birleşik Krallık Galler Prensi Charles ile beraberindekilerin bulunduğu İngiliz Donanmasına ait "HMS Bulwark" adlı gemi de iskele açıklarında demirledi. Geminin çevresinde sahil güvenlik ve deniz polisi ekipleri botlarla güvenlik önlemi aldı. 

100. yıl dönümü törenlerine katılmak isteyen vatandaşlar, çoğunluğu Avustralyalı ve Yeni Zelandalılardan oluşan yabancı turistler ve gazeteciler, feribotlarla Gelibolu Yarımadası'nda bulunan Eceabat ilçesine geçiyor. 

"Barış mümkündür - Peace is possible"

Çanakkale Valiliğince 100. yıl dolayısıyla belirlenen "Barış mümkündür-Peace is possible" sloganının bulunduğu bez ve levhalar, feribotlara ve çevredeki bazı binalar ile iş yerlerine asıldı. 

Çanakkale Boğazı'nda, törenler nedeniyle saat 08.00'den itibaren transit gemi geçişlerine izin verilmiyor. Bu gemiler için boğaz trafiği 20.00 itibarıyla normale dönecek. 

Devlet başkanı düzeyinde katılacaklar
 
Törenlerde, Arnavutluk Devlet Başkanı Bujar Nishani, Bosna Hersek Başkanlık Konseyi Başkanı Mladen İvaniç, Cibuti Devlet Başkanı İsmail Ömer Guelleh, Çad Devlet Başkanı İdris Debi, Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit, Irak Devlet Başkanı Fuad Masum, İrlanda Devlet Başkanı Michael D. Higgins, Karadağ Cumhurbaşkanı Filip Vujanoviç, Katar Emiri Tamim bin Hamad El Sani, KKTC Devlet Başkanı Derviş Eroğlu, Kosova Devlet Başkanı Atifete Yahyaga, Makedonya Devlet Başkanı Gjorge İvanov, Mali Devlet Başkanı İbrahim Boubacar Keita, Nijer Devlet Başkanı Mahamadou Issoufou, Pakistan Devlet Başkanı Memnun Hüseyin, Senegal Devlet Başkanı Macky Sall, Slovenya Devlet Başkanı Borut Pahor, Somali Devlet Başkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov yer alacak. Macaristan'dan ise eski Cumhurbaşkanı Pal Schmitt iştirak edecek.

Başbakan düzeyinde
 
Törenlere, ayrıca başbakan düzeyinde, Avustralya Başbakanı Tony Abbott, Yeni Zelanda Başbakanı John Key, Moldova Başbakanı Chiril Gaburici, Romanya Başbakanı Victor Ponta ve Suriye Ulusal Koalisyonu Başkanı Halid Hoca katılacak.

Bakan düzeyinde de Bahreyn Krallığı Savunma Bakanı Yusuf Bin Ahmed Al Celeme, Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, Gabon Savunma Bakanı Ernest Mpouho Epigat, Gana Dışişleri ve Bölgesel Entegrasyon Bakanı Hanna Serwah Tetteh, Gine Uluslararası İşbirliği Bakanı, Güney Afrika Cumhuriyeti Savunma Bakanı Nosiviwe Mapisa-Nqakula, Güney Kore Vatanseverler ve Gazi İşleri Bakanı Park Sungchoon,  Gürcistan Savunma Bakanı Mindia Janelidze, Hırvatistan Savaş Gazileri Bakanı Fred Matiç, Hindistan İstatistik ve Program Uygulamaları Bakanı ve Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Vijay Kumar Singh, Litvanya Milli Savunma Bakanı Jozas Olekas, Lübnan Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı İle Adalet Bakanı Eşref Rifi, Kanada Dışişleri ve Konsolosluktan Sorumlu Devlet Bakanı Lynne Yelich, Moğolistan İnşaat ve Kentsel Kalkınma Bakanı, Damdin Tsogtbaatar, Moritanya Savunma Bakanı Diallo Mamadou Bathia, Mozambik Savunma Bakanı Salvador Mtumuk, Singapur Dışişleri İkinci Bakanı ve Çevre ve Su Kaynakları İkinci Bakanı Grace Fu, Tacikistan Kültür Bakanı Şemsettin Shodibek Orumbekzoda, Tunus Milli Savunma Bakanı Ferhat Horçani, Vietnam Ulaştırma Bakanı Dinh La Thang Çanakkale'ye gelecek.