Cem Boyner'in öngörüsü: Perakendede mobil çağ geliyor

GAMZE ŞENER

İSTANBUL - Bu yıl 14. kez düzenlenen Perakende Günleri’nde sektörün genç ve eski kuşaklarıyla; e-alışveriş ve mobil gelişimler konuşuldu. Organizasyona 23 ülkeden 50 firma katılım gösterdi. Boyner Grup Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner, başlarda perakende için tehdit olarak gördüğü internetin, bugün hangi noktaya geldiğini, “Artık her şey sadece online ya da offl ine değil all-line. Hem mağazanız hem internet siteniz varsa gelecek sizin. Mobil ise ne mağazaya ne internete benziyor. Web’in birkaç yıl içinde tarih olacağı çok belli. Web’i atlayıp doğrudan mobile geçebiliriz” sözleriyle anlattı. 

Sektörün dedesi de oldu... 

14. Perakende Günleri’nin açılış konuşmasında, sektörde, sektörün babası, delisi, yaratıcısı gibi çok sayıda lakaplar olduğunu ancak buna bir yenisinin de eklendiğini söyleyen Suat Soysal, “Artık perakende sektöründe dedeler dönemi başlıyor. Sektörümüzün Abdullah (Kiğılı) abisi, sektörümüzün dedesi oluyor” diyerek sözü, organizasyonun sunuculuğunu üstlenen aynı zamanda Abdullah Kiğılı’nın torunu olan Sena Suerdem’e devretti. 

Dün gerçekleştirilen açılışta internet ve perakende ilişkisine değinen Cem Boyner, “İtiraf etmeliyim ki internet alışverişine çok zor başladım. İnterneti tehdit ve rakip olarak algıladım. Ancak sonrasında her şeyimizle birlikte daldık” diyerek, sadece indirime dayalı e-alışverişin sürdürülebilir olmayacağını vurguladı. 

Boyner, konuşmasında internetten alışverişin üç sürece dayandığını ve bunların, ucuzluk, kolaylık ve her şeyin olduğu platform olduğunu söyledi. Türkiye’nin üçüncü dalgaya ulaşması için, önünde beş yıllık bir dönem olduğunu belirten Boyner sözlerini şöyle sürdürdü: “3 yıl önce internetten alışverişe başlama dalgası ucuzluktu. Türkiye ROPO’nun (reach online purchase offl ine) oranı çok yüksek. Şu anda internet, bizim mağazalarımız için çalışıyor. Kendi mağazalarımızda internetten alışverişin toplam cirodaki payı yüzde 6. 2015’te yüzde 10’u yakalamayı hedefl iyoruz.” Kapıda ödeme sistemini başlattıklarını söyleyen Boyner, “Kapıda ödeme sistemi birkaç ayda yüzde 10’u buldu. Bir müşterimiz kapıdan ödemeyi duyunca Morhipo’nun genel merkezine geldi” dedi.

Boyner, internet serüvenine atılacak perakendeciler için ise şu öneride bulundu: “Mağazanız var ve online’a başlıyorsanız yapacağınız yatırım çok küçük oluyor. Mobil, müthiş bir ufuk. Şu an bizim için yüzdesi yüzde 38. 2018’de mobil telefonların e ticaretteki payı yüzde 75 olacak ama benim tahminim daha yüksek. Web’i atlayıp doğrudan mobile geçebiliriz. Web’in tarih olacağı çok belli. Ben bile kendi ofisimde mobille iş hayatımı sürdürüyorum.” 

'Sisli havada araba kullanır gibi' 

Perakende sektörü için, “Bir ayağımız gazdayken bir ayağımızın frende olmasına dikkat etmeliyiz. Arabayı sisli havada kullanır gibi kullanmamız gerekiyor” diyen LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, mazeretlerden ziyade yapılabileceklere odaklanmanın önemli olduğunu belirtti. Perakende sektörlerine yönelik geçmiş ve gelecek projeksiyonu çizen Küçük, “2013 yılında modern perakende sektörünün toplam büyüklüğü 98 milyar dolardı. 2014 yılına tedirgin girdik. Ama yüzde 8 büyümeyle kapatmayı öngörüyoruz. 2015 beklentimiz yüzde 8 büyüme, yani Türkiye ekonomisinin yüz... Bu büyüme yeni yatırımlardan, mevcut mağazaların büyümesinden, turistlerin katkısından, doğudaki barış sürecinden gelecek. Geçen yıl Shopping Fest için istediğimiz bütçeyi alamadık. Ama önümüzdeki yıl için ciddi bir kaynak ayırdıklarını ifade ettiler.” 

“Daha kaç AVM’yer var” konulu bir konuşma yapan Multi Turkey Başkanı Hulusi Belgü, “Türkiye’de AVM’ler kişi başına 126 metrekarelik bir alana düşüyor. Avrupa’da bu oran iki katı daha fazla. Bu rakamdan daha çok yol var çıkarımını yapabiliriz ama bazı yerlerde ciddi yoğunluk var. Hepimiz son dönemde başımızı Anadolu’ya çevirdik. Yatırımlarımızı orada yapmaya gayret ediyoruz” değerlendirmesini yaptı. 

Finansbank Genel Müdür Yardımcısı Erkin Aydın ise 2015’te dünyanın gündeminin büyüme eksenli belirleneceğini söyledi ve ekledi: “2015’te Türkiye’de de faizler yukarı gidebilir. Seçim yılı ve her zamanki gibi belli etkileri olacak. Birçok markanın yurtdışı işleri var. Dolayısıyla jeopolitik riskler hepimizi etkiliyor. Cari açığın azaltılması, bireysel tasarrufun artırılması ve tüketiciyi koruma eğilimi son dönemdeki trendlerden.”

400 milyon dolarlık ortak 

Suudi Arabistan’da 500 milyon dolar ile başladığı perakende yolculuğunda 5 yılda 6 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşan franchise ustası Alhokair Group CEO’su Simón Marshall, hedeflerini açıkladı: “5 yıl içinde 5 bin mağazaya çıkacağız. Bunun bir kısmını satın alma ile yapacağız. Türk markaları ile işbirliğimiz 120 milyon seviyesine çıktı bunu 4 yıl içinde 400 milyon dolara çıkarmayı hedefliyoruz.”

Kırmızı odaklanma, mavi yaratıcılığı temsil ediyor

New York Üniversitesi Pazarlama ve Psikoloji Profesörü Adam Alter de sunumunda perakende sektörüyle ilgili ilgi çekici bilgiler paylaştı. Perakende sektöründe pembe rengin etkileyiciliğine dikkat çeken Alter şunları söyledi: “ABD ve Kanada’da okullar üzerinde yapılan araştırmada, pembe renkle boyanan sınıfl arda öğrencilerin katılımının arttığı ve davranışları daha olumlu hale getirdiği görülüyor. Perakende sektörü için de pembe renkler daha az karşı duruş yaratıyor. Kırmızı ve mavi arasında da böyle bir kıyaslama yapabiliriz. Olimpik oyunlarda kırmızı forma giyenlerin daha başarılı olduğunu görüyoruz. Perakende için önemli renklerden biri de kırmızı. Pek çok marka kırmızı ve sarı kullanıyor. Mavi yaratıcılık, kırmızı ise odaklanmayı temsil ediyor. Kolay telaff uz edilebilen ve kulağa daha güçlü gelen sesler, aynı zamanda daha güçlü de görünüyor. Bunlardan biri K harfiyle başlayan kelimeler. İnsanlar aynı zamanda alacakları bir üründe kendilerine ilişkin bir şey görmek istiyorlar.” K harfiyle başlayan markalar, Türkiye’de 6. sırada. İlk sırada ise S ile başlayan kelimeler tercih ediliyor.

Perakende sektörünün SWOT analizi

Güçlü yönler 

Esnek üretim, kaliteli iş gücü, jeopolitik konum, genç nüfus, artan alım gücü.

Zayıf yönler

Mesleki eğitim, yetersiz insan kaynağı, cadde mağazacılığının gelişememesi, işletmelerin özsermaye yetersizliği.

Fırsatlar

Turist sayısındaki artış, organize perakende düşüklüğü, yabancı markaların ilgisi, henüz doymamış dış pazar potansiyeli.

Tehdit

Bölgedeki olumsuzluklar, kur, taklit, kayıt dışılık, korumacılık önlemleri, küresel ısınma.