Ciroda Avrupa dördüncüsü oldular

KEZBAN KARABOĞA

İSTANBUL - Türkiye boya sektörü, cirosal anlamda Avrupa sıralamasında İspanya’yı geride bırakarak 4’üncü sıraya oturdu. Boya Sanayicileri Derneği (BOSAD)Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Faik Bitlis, “Boya sektörü olarak Avrupa 6’ncılığından bahsedilirdi. Bu sıralamada cirolara bakıyoruz. Almanya uzak ara birinci, İtalya sanayi boyalarından dolayı ikinci sırada, Fransa ve İngiltere at başı gidiyorlar. Bunun ardından İspanya geliyor. Ancak İspanya’yı geçmiş vaziyetteyiz” dedi. 

BOSAD olarak Avrupa Boyacılar Birliği’nin (CEPE) üyesi olduklarını belirten Bitlis, “CEPE’de İspanya boya sektörü hakkında bir sunum yaptı. Kendi rakamlarımızı da biliyoruz. İspanya’nın 2001-2002’deki boya tüketimleri ile 2011-2012 tüketimleri aynı. Yani çıkmış sonra tekrar 10 sene öncesine geri dönmüş. Bu nedenle rahatlıkla İspanya’nın önündeyiz diyebilirim” diye konuştu. 

BOSAD Başkanı Faik Bitlis’in aktardığına göre dünya boya sektörü 100 milyar dolar hacminde, 40 milyon ton büyüklüğünde. Boya denildiğinde daha çok akla inşaat boyaları gelse de en az onun kadar önemli bir de sanayi boyaları var. Bunlar bir fabrikada üretilip başka bir fabrikanın üretim hattına giden boyalar. Yani otomotiv, beyaz eşya, mobilya üretim hattına giden sanayi boyaları grubu. 

Türkiye yüzde 2 pay alıyor 
Dünya boya pazarında sanayi ve inşaat boyalarının dağılımı yüzde 55’e karşı yüzde 45 olarak dağılıyor. Ancak değer olarak tersi bir görüntü ortaya çıkıyor. Yani sanayi boyaları değer olarak öne çıkıyor. Peki, Türkiye boya sektörünün durumu nedir dünya boya sektöründe? BOSAD Başkanı Ahmet Faik Bitlis şöyle aktarıyor: “Türkiye dünya boya pazarından ciro ve tonaj olarak yüzde 2 pay alıyor. 2 milyar doları aşkın iç piyasa tüketimi var. Yaklaşık 850 bin ton civarında boya tüketimi var. Türkiye’deki sanayi boyaları, inşaat boyaları kırılımı ise yüzde 60’a yüzde 40 şeklinde ortaya çıkıyor. Türkiye’de de değer olarak sanayi boyaları önde.” 

1 milyar dolar ihracat 
BOSAD Başkanı Bitlis’in aktardığına göre dünyada boya sektöründe büyük pazarlar hala Avrupa, Amerika, Kuzey Amerika ve Asya. İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhr. Birliği (İKMİB) verilerine göre Türkiye’nin ihracatı 1 milyar dolara yakın. Fakat bunun hepsi boya değil. Bunun içinde boya hammaddeleri ve yapı kimyasalları da var. Ahmet Bitlis, “İç pazarın ölçek yaratmasından dolayı boya hammaddeleri de ihracat şansı bulabiliyor. İhracatımızın çoğu boya hammaddeleri. Ama maalesef ithalata bağlı bir sektörüz. Yüzde 70 civarında ithalat bağımlığımız var. Bu, Türkiye kimya sektörünün durumundan geliyor” diye konuştu. Bundan 10 sene önce kişi başına boya tüketiminin 5-6 kg olduğunu belirten Bitlis, “Şu anda 10-11 kg geliyor. Bunun 6-7 kilosu inşaat boyaları geri kalanı sanayi boyaları. Demek ki boya tüketimi 2’ye katlamış ancak boya kullanımında Türkiye’nin hala gideceği yol var” dedi. 

Yabancıların ilgisi devam ediyor 
Sektöre yabancı sermaye ilgisini değerlendiren Bitlis, “Hesaplamayı yapmadım ama inşaat boylarında yüzde 50’nin altında yabancı sermaye var. Muhim oranda bir yabancı sermaye de inşaat boyalarında var. Kabaca baktığınız zaman sanayi boyalarında daha fazla yabancı yatırımı var. Zamanında yabancı yatırımcılar sadece büyüklere değil orta ölçekli şirketlere bile ilgi gösterdiler. Ayrıca Türkiye’ye yabancı sermayenin ilgisi sürekli devam ediyor. Bitmiş değil” diye konuştu. 

Yeni inşaatlara giden boyanın Türkiye’de tüketilen inşaat boyalarının yüzde 10-15’i kadarı olduğunu vurgulayan BOSAD Başkanı Bitlis, “Genelde bu da piyasada yaygın olan bir algı. Esas bizim tükettiğimiz mevcut bina stoğunun yeniden boyanması. Hareket esas olarak yenileme pazarından geliyor. Bir de sanayi boyaları grubu var. Otomotiv, beyaz eşya sektörleri çok iyi. O kadar söylenmiyor ama çok ciddi de bir mobilya sektörü var. Türkiye mobilya sektörü Avrupa’nın 3. büyük mobilya sektörü. Dolayısıyla bu sanayiler geliştikçe boyaları da çekiyorlar” dedi. Türk boya sektörünün, ürün kalitesi, üretim teknolojisi, denetim sistemleri ve kalite standartları konusunda Avrupa ile arasında hiçbir farkının olmadığını aktaran Bitlis, “İyi, kaliteli boya üretiyoruz” dedi. Sektördeki yenilikleri de değerlendiren Bitlis, “Solvent bazlı boyadan su bazlı, çevreci, temizlenebilen boyalara geçildi. Çok fonksiyonlu, işlevli boyalar gelecek. Ultraviole ışığıyla çiziği kendini tamir edebilen, dış cephede kendini yıkayabilen, temizleyebilen boyalar gelecek. Genel olarak bunlara ‘Akıllı Boyalar’ deniliyor.

Paintistanbul ile renkli buluşma! 
Boya, hammadde ve yapı kimyasalları ile boya sanayinin tedarikçilerden kullanıcılara, ambalajdan lojistiğe kadar tüm aktörleri 2014 yılında önemli bir buluşmaya hazırlanıyor: Paintistanbul 2014 Boya Sanayi, Hammadde ve Yardımcı Maddeler Fuar ve Kongresi. 23 – 25 Ekim 2014 tarihlerinde, CNR Expo İstanbul’da ulusal ve uluslararası katılımla gerçekleştirilecek olan fuar ve kongre organizasyonu, bu yıl üçüncü kez hayata geçiriliyor. Boya Sanayicileri Derneği’nin (BOSAD) sektörel kurum ve kuruluşların da katkılarıyla iki yılda bir düzenlediği fuarın ilki 2010, ikincisi 2012’de yapılmıştı. Paintistanbul, bu yıl, ‘Daha iyi bir gelecek için’ temasıyla düzenlenecek. Paintistanbul 2014 kapsamında bir de kongre düzenlenecek. İnovasyon konusunda yaptığı çalışmalarla da tanınan dünyaca ünlü stratejist Peter Fisk, kongre için özel olarak İstanbul’a gelecek. 

1990’larda Doğu Avrupa’da fırsatlar kaçtı! 
BOSAD Başkanı Bitlis, “Sektörün dünyaya açılması nasıl, dışarda üretim yapan var mı?” sorusuna şöyle cevap verdi: “1990’larda esasında çok fırsat kaçtı. Boya kolay ihraç edilen bir şey değil. Özellikle inşaat boyaları. Dolayısıla Türkiye’ye gelmek isteyen bir yabancı yatırımcı sıfırdan bir marka yaratmaktansa gelip bir marka satın alıyor. 
1990’lı yılların başında Doğu Avrupa’da bu fırsatlar vardı. Yeniden marka da yaratabilirdiniz. Yerel firmalar çok rahat alınabilirdi.”

Büyük şirketlerden BOSAD’ın üyesi olmayan yok 
Türkiye boya sektörü modern anlamda 1950’li yılların ortasında başlıyor. BOSAD Başkanı Ahmet Faik Bitlis’in verdiği bilgilere göre Türkiye’de 100 sene öncesinde de boya firmaları vardı. Ancak bugünkü anlamda boya sektörünün temelleri 1950’lerde atıldı. Bitlis, “Sektörümüzün 60 seneyi geçen bir geçmişi var. Uzun yıllar dernekleşme gerçekleşemiyor. 2003'te 9 kurucu üyeyle başlıyoruz. Şu anda 100’e yakın üyemiz var. Sektörün cirosal anlamda yüzde 85’ini temsil ediyoruz. Tüm büyük firmalar üyemiz. Hem boya üreticileri hem de boya hammaddesi üreticilerini aynı çatı altın topluyoruz. Her yıl boya üreticisi üyemiz artıyor” dedi.