Dış borca kur farkı zammı
Yılın ilk sekiz ayında yaşanan hızlı kur artışı, dış borçların TL cinsi tutarında kur farkı kaynaklı rekor bir artışa yol açtı.
ANKARA - Hazine Müsteşarlığı, ağustos sonu itibariyle merkezi yönetimin iç ve dış borç stokunu açıkladı. Buna göre merkezi yönetimin dış borç stoku ocak-ağustos döneminde yüzde 4.7 büyüyerek 81 milyar 748 milyon dolara yükseldi.
Söz konusu borçlarda sekiz ayda 3 milyar 663 milyon dolarlık net artış yaşandı. Ancak anılan dönemde dolar kuru yüzde 12.9 artışla 1.54 TL'den 1.75 TL'ye yükseldi. Bunun sonucunda merkezi yönetim dış borç stoku sekiz ayda yüzde 18.2 oranında 21 milyar 964 milyon lira büyüyerek 142 milyar 684 milyon TL'ye ulaştı.
Merkezi yönetime ait dış borç stokunun döviz kompozisyonunda, ağustos sonu itibariyle 42 milyar 747 milyon dolarla en büyük bölümü, dolar cinsinden alınan borçlar oluşturuyor. Euro cinsi borçlar 26 milyar 167 milyon dolarla ikinci büyük ağırlığı oluşturuyor. Stokta, 6 milyar 687 milyon dolarlık Yen, 5 milyar 481 milyon dolarlık SDR ve 665 milyon dolar tutarında da diğer dövizler cinsinden borç yer alıyor. İlk sekiz ayda dolar ve SDR cinsi dış borçlar azalırken, Yen ve Euro cinsi borçlarda artış olduğu gözleniyor.
En çok tahville borçlanma
Alacaklıya göre dağılıma bakıldığında ise 46 milyar 663 milyon dolarla söz konusu borç stokunun en büyük bölümünün tahvil ihracı yoluyla gerçekleşen borçlanmalardan kaynaklandığı belirlendi. Kredi kullanımı yoluyla oluşan dış borçlar ise ağustos sonu itibariyle 35 milyar 86 milyon dolar olarak belirlendi. Ocak-ağustos döneminde tahvil ihracı yoluyla gerçekleştirilen dış borcun bakiyesi yüzde 8.3, kredi kullanımı yoluyla alınan borcun tutarı da yüzde 5 arttı. Kredi şeklinde alınan dış borç stokunun 20 milyar 852 milyon dolarını uluslar arası kredi kuruluşları, 6 milyar 646 milyon dolarını hükümet kuruluşları ve 7 milyar 588 milyon dolarını da diğer kaynaklardan alınan borçlar oluşturdu.
Merkezi yönetim dış borç stokunun 81 milyar 302 milyon dolarla tamamına yakınının 5 yıldan fazla olmak üzere uzun vadeli olduğu görülüyor. Söz konusu borçların 61 milyar 535 milyon dolarlık bölümünü sabit, 20 milyar 214 milyon dolarını ise değişken faizli borçlanmalar oluşturuyor.
Toplam borç 509 milyar TL
Merkezi yönetimin iç borç stoku ise aynı dönemde yüzde 3.9 artışla 366.6 milyar liraya yükseldi. Böylece merkezi yönetimin toplam borcu sekiz ayda yüzde 7.6 oranında 35.8 milyar lira bir artışla 509.3 milyar liraya ulaştı. Toplam borç stoku 2010 sonu itibariyle 473.6 milyar lira düzeyinde bulunuyordu. Bu yıl şubatta 480 milyar lirayı, mayısta 490 milyar lirayı aşan stok, temmuz ayında da ilk kez 500 milyar TL'nin üzerine çıktıktan sonra büyümesini ağustosta da sürdürdü.