Dış ticarette yeni yol haritası şekillendi

İSTANBUL - Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, ihracat ve ithalat verilerinin detaylı inceleneceği, 33 ülkeyi kapsayan "Ülke Masaları" uygulaması başlatacaklarını bildirdi.

Bir grup gazeteciyle bir araya gelen Çağlayan, dünya ekonomisindeki yeni koşullar çerçevesinde oluşturulan, kısa ve orta vadeli yeni dış ticaret stratejisini ve Türkiye'nin yeni dış ticaret yol haritasını paylaştı.

Özel sektör kökenli olduğunu, göreve geldiğinde bakanlığı özel sektör mantığıyla bir dış ticaret merkezi olarak tanımladığını kaydeden Çağlayan, kimsenin öngöremediği ve kapitalizmin, rekabetin tanımının yeniden yapılmasına yol açan küresel krizin ardından dünya piyasalarında rekabetin eskisi kadar kolay olmayacağını, "büyük balık küçük balığı yutar" sözünün artık "hızlı balık yavaş balığı yutar" haline döndüğünü anlattı.

Böyle bir ortamda Türkiye'nin yarıştan kopmaması gerektiğini, bu konuda kendilerine inançlarının yüzde 100 olduğunu ifade eden Çağlayan, ancak krizin en önemli etkisinin ve "tek mirasının", tüm ülkelerle birlikte Türkiye için de işsizlik olacağını kaydetti. 

7 yılda ihracatın Türkiye'nin büyümesinin motoru olduğunu, bunu sadece kendilerinin değil, herkesin ifade ettiğini dile getiren Çağlayan, krizin ardından ABD Başkanı Barack Obama'nın, 5 yıl içinde 2 milyon işsize istihdam yaratmak için ülkenin ihracatını ikiye katlamak zorunda olduğunu anlattığı konuşmasını anımsatarak, kendisinin bu stratejiden çok etkilendiğini söyledi.

Dünyada gerçekleşen toplam ticarette beklenen kaybın rakamsal karşılığının Çin ya da Almanya'nın milli gelirine denk geldiğini, Afrika'nın milli gelirinin ise 4 katı olduğunu belirten Bakan Çağlayan, pastanın küçüleceğini kaydetti. Çağlayan, Türkiye'nin ihracatının yüzde 55'inin Avrupa'ya olduğunu, Avrupa'da talebin daraldığını, buna karşın Türkiye'nin 2009'da ihracatının yüzde 57,1'ini Avrupa ülkelerine yaptığını, Türkiye'nin sahip olduğu pazarlar olduğunu ve bu pazarlardaki payı artırmaya, yeni pazarlar elde etmeye çabaladıklarını kaydetti.

Çağlayan, Türkiye'nin Afrika'ya ihracatında artış olduğunu ifade ederek, ihracatçı sayısını artırmak zorunda olduklarını, 2009'da ihracatta gerileme olmasına karşın, ihracat yapan firma sayısında artış olduğunu bilgisini paylaştı.

"Artık yeni şeyler söyleme, yapma zamanı geldi" diyen Çağlayan, 2023 ihracat hedefinin 500 milyar dolar olduğunu yineledi. Aynı yıl için dünyanın ilk 10 ekonomisi arasında olmayı, ayrıca Türkiye'den 10 dünya markası yaratmayı hedeflediklerini aktaran Çağlayan, bu hedef için 13 yıllık bir strateji oluşturduklarını, gelecek 13 yılı planladıklarını anlattı.

Durup bekleme lüksü olmadığını, durmadan, yoğun bir çalışma içinde olacaklarını bildiren Çağlayan, Türkiye İhracatçılar Meclisi ile yakında tamamlayacakları ve 500 milyar dolarlık ihracat hedefi için izlenmesi gereken yolu, atılması gereken adımları özetleyen yeni bir strateji çalışmasını kamuoyuyla paylaşacaklarını belirtti. Çağlayan, Türkiye için ihracata dönük sanayi, üretim stratejisi olması gerektiği düşüncesini taşıdığını ifade ederek, orta yüksek teknoloji sektörlerinde üretim artışı sağlanması gerektiğine dikkat çekti.

"Ülke Masaları sistemi oluşturduk"

Zafer Çağlayan, sektör bazında getirdikleri yeni teşvik sisteminin 2010 sonuna kadar devam edeceğini, 12 sektör belirlediklerini kaydetti. Çağlayan, 2010 yılı için kısa vadeli toparlanma, 2011-2013 için orta vadeli plan, 2014-2023 içinse değişim programını öngören hedefleri uygulamaya koymayı planladıklarını anlatarak, yaptıkları çalışmaları özetledi.

Girdi tedarik sistemi, kritik girdiler için veri tabanı oluşturacaklarını, dahilde işleme rejimini gözden geçireceklerini, Eximbank konusunda yeniden çalışmalar yapacaklarını aktaran Çağlayan, 33 ülkeyi kapsayan "Ülke Masaları" sistemi oluşturduklarını bildirdi.

Ülke masalarında uzmanların görev yapacağını, o masadaki ülkelerin hangi ülkeden hangi ürünleri ithal ettiğini tüm detaylarıyla izleyeceklerini belirten Bakan Çağlayan, her masanın uzmanının ayrı olacağını, bazı masalarda tek, bazılarında ise birkaç ülke bulunacağını kaydetti.

Çağlayan, 1979'da okuldan mezun olduğunu, 80'lerde iş yaşamına atıldığını ve şirketinin 1994'e, yani krize kadar hiç ihracat yapmadığını dile getirerek, krize kadar hep iç piyasaya iş yaptıklarını, ancak o dönemde yaşanan krizde ihracatın bir anlamda acil çıkış kapısı olduğunu, bugün şartların çok farklılık arz ettiğini, KOBİ'leri birer ihracatçı konumuna getirmek gerektiğini söyledi.

İhracatçı envanteri ve ihracat koçluğu çalışması başlatacaklarını belirten Çağlayan, bakan olduğu 10 ayda 33 ülkeye 43 seyahat yaptığını, 500 saat uçtuğunu, yaklaşık 250 bin kilometre yol yaptıklarını, hareketliliğin artan bir şekilde devam edeceğini kaydetti.

Çağlayan, normalde bugün ABD'de olacaklarını ve 6 eyaleti ziyaret edeceklerini, ancak 1915 olaylarıyla ilgili tasarı nedeniyle gitmediklerini söyledi.

Türkiye'ye 4 saatlik uçuş mesafesinde 54 ülke olduğunu ve bu ülkelerin 2,5 milyarlık nüfusa sahip bulunduğunu belirten Çağlayan, Türkiye'nin ihracatının yüzde 80'ini bu ülkelere yaptığını, "Sıfır sorun, sınırsız hareket" sloganı ve ilkesiyle hareket ettiklerini sözlerine ekledi.