Doğru yerde doğru yatırım
ERZURUM'DAN / Ela KARASU
Doğu'nun hızla büyüyen ve gelişen kentlerinden biri olan Van; yeraltı kaynakları, doğal güzellikleri, turistik zenginliklerinin yanı sıra tarımsal potansiyeli ile de dikkatleri üzerine çekiyor. Ülkemiz ekonomisinin temel direklerinden olan tarım ve hayvancılığın, sahip olduğu coğrafik yapıyla tam örtüştüğü Van'da, işletmeye başlar başlamaz cansuyu olacak, yürek ısıtan önemli bir yatırımdan söz etmek istiyorum.
Henüz 10 yıllık bir geçmişe sahip olan Van Ticaret Borsası öncülüğünde, Van Ziraat Odası ve proje fikrine inanmış 26 girişimcinin bir araya gelerek oluşturduğu 'Van Ticaret Borsası Organize Tarım İşletmeleri (VOTAŞ) Projesi', bölge halkına umut oluyor. VOTAŞ, bölge ekonomisinin omurgasını oluşturan tarım ve hayvancılığı bilimsel teknikler ışığında, yöre potansiyeli göz önüne alarak geliştirecek. Hem katma değer oluşturacak hem de istihdam sağlayacak.
Van - Erciş Karayolu'nun 20-24. kilometrelerine paralel olarak uzanan, daha önce hazineye ait olan ancak Van Ticaret Borsası'nca satın alınarak projeye tahsis edilen 9 milyon 500 bin metrekare birinci sınıf sulanabilen tarım arazisi üzerine kurulan VOTAŞ'ın öngörülen yatırım maliyeti 20 milyon TL.
Projenin baş mimarı ve kaptanı Van Ticaret Borsası Başkanı Feridun Irak, "Günümüzde modern hayvancılık, çayır- mera alanlarının fazla olduğu, yıllık sıcaklık değerlerinin -20 ile +30 C aralığında seyrettiği bölgelerde yoğunlaşıyor. Ülkemizde bu koşullara sahip tek bölge Doğu Anadolu Bölgesi, özellikle de Van ilimizdir. Hava sıcaklığı +30'u geçtiğinde süt verimi yüzde 40 - 50 arasında düşer. Oysa ki -20'nin altına düşmesi halinde verimlilik sadece yüzde 5 düşer. Hayvancılıkta dünyayla rekabet edilebilmek için yatırımların doğru yerde yapılması teşvik edilmeli" derken, 'imbiğinden yakalamak denen şey budur işte' dedirtecek kadar doğru yerde doğru yatırım projesine hayat vermiş.
Geçtiğimiz günlerde yaptığım Van seyahatimde bu devasa projeyi bizzat yerinde görme imkanı buldum. Proje içeriğinde yok yok; 140 bin metrekare alan üzerinde 40 bin metrekare kapalı alana sahip 2 bin baş kapasiteli süt sığırı işletmeleri, elde edilen sütün işleneceği 100 ton/gün kapasiteli tam donanımlı süt işletme fabrikası başa geliyor. Gübre ve diğer zirai atıkları değerlendirerek elektrik enerjisi üretimi yapacak olan biyogaz ünitesi bulunuyor. Arazide yem bitkileri yetiştiriciliği de yapılacak. İşletmelerde ihtiyaç duyulacak kaba yemin karşılanması ve meyvecilik, seracılık faaliyetleri ile kaynakların verimli kullanılması sağlanacak. İlk etapta hayvancılık işletmeleri, sağım ünitesi, doğumhane ve genç hayvan ünitelerinin tamamlandığı projede, yem bitkileri yetiştiriciliğinin yanı sıra meyvecilik faaliyeti kapsamında 11 bin ağaçtan oluşan meyve bahçesi tesisi de sonbaharda ilk mahsulünü alacak kıvama gelmiş.
250 kişilik doğrudan istihdam oluşturacak VOTAŞ, kaliteli süt ve besi hayvanı üretimi, ürün çeşitliliğinin artırılması, hayvancılığın bilimsel tekniklerle yapıldığında daha karlı olduğuna dair bir model oluşturulması ve en önemlisi de yöre çiftçisinin bu konuda yönlendirilmesi açısından önem taşıyor.
Son yıllarda tarım ve hayvancılığın sahipsiz olduğu otoritelerce hep söylenir. Bunun baş nedeni, 1980'den sonra süre gelen, yerel koşullar bilinmeden üretilen yanlış ve popülist politikalar ile bölgesel planlama hataları ve bunlardan kaynaklanan 'doğru yerde doğru yatırım' ilkesiyle örtüşmeyen yatırımlar değil midi? Üretim ve verimliliğin artırılmasında, yatırım ikliminin, rekabet ortamının oluşturulmasında öncü olacak VOTAŞ, katma değeri ve istihdamı ile de model oluşturacak. Yolun açık olsun Van. Yolun açık olsun Feridun Irak…