Dokunma hissine sahip protez eller artık uzak değil
Geliştirilen protez el, hayvanlarda başarıyla denendi
ANKARA - Bilim kurgu filmlerinde görülebilecek cinsten bir buluşa imza atan ABD'li bilim adamları, dokunma hissine sahip protez el geliştirmeyi başardı.
ABD'deki Chicago Üniversitesinden nöro bilimcilerin geliştirdiği protez el hayvanlar üzerinde başarıyla denendi.
Deneyde, makak maymunlarının beynine yerleştirilmiş elektrotlara kabloyla bağlanan protez el, üzerinde bulunan algılayıcılar vasıtasıyla dokunma hissini beyne başarıyla iletti. Algılayıcılar beyindeki dokunma hissini, elektrotlara elektriksel sinyaller göndermek suretiyle yarattı.
Chicago Üniversitesi'nden Doç. Dr. Sliman Bensmaia başkanlığındaki araştırmacıların yaptığı bilimsel çalışma, IEEE Transactions on Neural Systems and Rehabilitation Engineering adlı bilimsel dergide yayımlandı.
Deneyin bir bölümünde ellerine değişik kuvvetlerde fiziki dokunuşlar uygulanan, diğer bölümündeyse beyinlerinin dokunma hissine tepki veren bölgesine elektrotlar yerleştirilmiş maymunlar kullanıldı. Elektrot yerleştirilen maymunların ellerini görmelerini engelleyen araştırmacılar, daha sonra dokunma hissini yaratmak amacıyla beyinlerine elektriksel titreşimler gönderdi.
Maymunların ellerine uygulanan fiziki ve elektriksel uyarılara verdikleri tepkilere ilişkin verilerden faydalanan araştırmacılar, böylece maymunların ellerine uygulanan değişik seviyelerdeki fiziki uyarılar için gerekli olan elektriksel titreşimi tanımlayan bir matematiksel fonksiyonu veya denklemi tanımladı. Araştırmacılar daha sonra aynı deneyi fiziki dokunuşlara beyne elektriksel sinyaller gönderen protez elle tekrarladı.
Maymunların kendi ellerine veya geliştirdikleri protez ele yapılan fiziki dokunuşlara aynı şekilde tepki verdiğini gözlemlediklerini anlatan Bensmaia, "Dokunmaya ilişkin bir uyarının, bir hayvan veya organizmanın suni bir hissedici eleman vasıtasıyla algılanması, bildiğim kadarıyla ilk kez gerçekleşti" dedi.
Amerikan Gıda ve İlaç Yönetimi'nin (FDA) benzeri cihazların insanlar üzerinde denenmesine izin verme aşamasında olduğuna işaret eden Bensmaia, böyle bir sistemin gelecek yıl içinde uygulamaya konmasını ümit ettiğini belirtti.