Enerjide fiyat tartışması!

 

 

İSTANBUL - Maliyetler içerisinde en önemli kalemi oluşturan enerjideki fiyat belirsizliği şirketlerin 2013 planlarını yapmasını engelliyor. Elektrik ve doğalgazda zam olup olmayacağını bilmediklerini söyleyen sanayiciler, bu belirsizliğin ortadan kalkması için bir an önce açıklama yapılmasını istiyor. Kimi sanayicilerin beklentisi ise elektrik ve doğalgazda indirim yapılması

 

Yeni yılı karşılamaya hazırlandığımız şu günlerde enerji fiyatları sanayicileri endişelendirmeye başladı. Sanayiciler, doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki belirsizlik nedeniyle 2013 şirket bütçelerini hazırlayamamaktan yakınıyor. Şu anda sanayicilerin üzerinde durduğu en önemli konu enerjiye zam yapılacak mı, yapılmayacak mı, yapılacaksa ne kadar yapılacak? Kimi sanayici, kurdaki düşüş ve doğalgaz alınan ülkelerden yapılan indirim açıklamaları nedeniyle zam bir yana yeni yılda fiyatların düşmesini bekliyor. Kimi sanayici ise eğer bir zam yapılması düşünülüyorsa, bu zammın şirket bütçelerinin hazırlandığı bugünlerde yapılmasının önlerini görmeleri açısından daha iyi olacağını savunuyor. Bu anlamda doğalgaz ve elektrikte ciddi bir zam kaosu yaşanıyor. 

 

'Ocakta zam yok' denmişti

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Metin Kilci, geçen hafta zamma baskı yapan bir maliyet artışı olmadığı müddetçe 1 Ocak 2013'te elektrik ve doğalgaza zam yapılmayacağını açıklamıştı. Ancak bu açıklama sanayiciler tarafından zam yapılabileceği yönünde de yorumlanıyor. Çünkü bakanlık açıklamasında maliyet artışı olmaması halinde zam yapılmayacağı belirtiliyor. Bu açıklamaya göre maliyet artışı olursa zam da kapıda. Ayrıca sanayiciler, bütçelerini denkleştirebilmek için gelecek yıl enerjide oluşabilecek fiyatların da açıklanmasını istiyor. İşte sanayicilerin görüşleri: 

 

 

'Ciddi kayıplar doğabilir'

Müjdat Keçeci

Denizli Sanayi Odası Başkanı

 

Kurumsal olsun veya olmasın bir şirketin bütçesi yaparken, hesaplanması gereken en önemli gider kalemi, enerjidir. Şirketin bir sonraki yılda doğalgaz, elektrik ve diğer enerji kaynaklarına harcayacağı giderler, bütçenin önemli bir kısmını oluşturur. Bu giderler sadece devletin değil özel şirketlerin de en büyük masrafıdır. Ne var ki bu en önemli gider kaleminin gelecek yılda ne olacağını biz sanayiciler olarak bilmiyoruz. Piyasada dolaşan çelişkili haberler var: Zam olacak mı? Olmayacak mı? Olacaksa ne miktar? Bunlar bilinmiyor. Belirsizliğin hakim olduğu böyle önemli bir konuda, biz sanayiciler bütçeyi sağlayamadığımız gibi, gelecek yıl müşteriye vereceğimiz fiyatları da oluşturamıyoruz. Yeni yıl sonrası yapılacak zamların bizim maliyetlerimizde olmaması ve müşteriye de bu ek maliyetleri yansıtamamamız bizleri maddi kayıplarla sıkıntıda bırakıyor. Bu nedenlerle, Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ gelecek sene oluşabilecek fiyatları bir an önce açıklamalı ve sanayici de maliyet planlarını buna göre yapabilmelidir. Aksi takdirde bütçesini denkleştiremeyen sanayicinin ciddi anlamda maddi kayıpları doğabilecektir. 

 

'2013'te açıklanacak zam hesapları alt üst eder'

Tahir Büyükhelvacıgil

Konya Sanayi Odası Başkanı 

 

2013 yılının başlarında doğalgaz ve elektriğe yapılması düşünülen zamlar, Konyalı sanayicilerimizi de huzursuz ediyor. Eğer böyle bir zam düşünülüyorsa 2013'e sayılı günlerin kaldığı şu günlerde yapılmalı. Çünkü tüm sanayicilerimiz bu günlerde gelecek yılın bütçelerini oluşturuyor. Üretim maliyetlerini etkileyen en önemli unsur da enerji ve lojistik maliyetleridir. Enerji girdilerine yılbaşından sonra yapılacak zamlar, tüm hesapları altüst edebilir. Yılbaşından önce zam yapılmalı ki firmalarımızın bütçe hesaplarında sapmalar yaşanmasın.

 

 

Ruslarla görüşülüyor diye mi uzadı?

Tahsin Öztiryaki

İDDMİB Başkanı

 

Rusların Avrupa'ya yüzde 10 indirim yapması sonrası doğalgazda Türkiye için de bir indirim söz konusu olabilir diye bir umut içindeyiz. Tamamen kişisel görüşüm, belki de Ruslarla şu anda bizim de görüşmelerimiz sürdüğü için yeni fiyatların açıklanması gecikmiş olabilir. Elbette sanayici olarak fiyatları bilmemiz, girdi maliyetimizi hesaplayabilmemiz açısından önemli. Ancak bu görüşmeler eğer bir indirime yol açacaksa, bekleriz. 

 

'Doğalgazda indirim olacağını öğrendik'

Ayhan Zeytinoğlu

Kocaeli Sanayi Odası Başkanı 

 

Enerji sektöründe doğalgaza çok bağlıyız. Neredeyse tamamı ithal ediliyor. Bu nedenle de maliyetlerimiz yüksek kalıyor. Ayrıca bu durum cari açığın büyümesinde çok büyük etken. Bir şekilde doğalgaz kullanımını azaltmamız lazım. Güneş enerjisinden, kömürden ve de yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretimine geçmemiz lazım. Nükleer santraller ve enerji güvenliği konusu ise geç kalınmış bir karardır. Enerji üzerindeki vergiler rekabet gücümüzü azaltıyor. ABD şu anda yüzde 25-30 oranında enerji maliyetlerini düşürmüş durumda. Rusya'nın doğalgaz arzında rahatlamasının nedenini ise ABD'nin ihracatçı konuma gelmesine bağlıyorum. Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ ile yaptığımız görüşmelerde doğalgazda arz sıkıntısının artık yaşanmayacağını öğrendik. Resmi olmayan kaynaklardan da doğalgazda indirim olacağını öğrendik.

 

'Zamma ihtiyaç duyulacağını sanmıyorum'

Celal Sönmez

Bursa TSO Başkanı

 

Enerji Bakanımız zam olmayacağını açıklamıştı. Sanayicilerimizin böyle bir beklentiye neden girdiğini bilmiyorum. Tahmin ediyorum ki Bakan Bey ocak ayında sözünün arkasında durur. Bana göre en azından ocak ayında zam olmayacak. Ayrıca döviz kuru düşüyor. Zamma ihtiyaç duyulacağını sanmıyorum. Döviz kuru düştüğü için İran'a ödenecek TL karşılığı da düşüyor. O açıdan ben zam beklentisine an azından ocak ayı için katılmıyorum. Döviz kurlarıyla ilgili olarak önümüzdeki süreci de göreceğiz. Bu konuda yapılabilecek çok da bir şey yok.

 

 

'Doğalgazdan elektrik üretenler zararda'

Atalay Şahinoğlu

Nuh Çimento Başkanı

 

Bizim doğalgazdan elektrik üreten bir santralimiz var. Doğalgazla üretim yapan tüm elektrik santralleri şu anda çok ciddi zararda. Elektrik fiyatları düşük, doğalgaz fiyatları yüksek. 2013'e dair ne olacağına ilişkin ciddi bir belirsizlik var. Bugün devletle özel anlaşması olan santraller dışında doğalgazdan elektrik üreten tüm santraller sıkıntı yaşıyor. Sonlarının ne olacağı da belirsiz. Sanayi kısmında ise önemli olan gazın ihtiyacınız olduğunda bulunabilmesidir, fiyat ikinci önceliktir. Biz gazı İzgaz'dan alıyorduk ancak 2 ay önce bize 2013'te gaz veremeyeceklerini bildirdiler. Bu nedenle özel bir firmayla anlaştık. 2013'te fiyatların ne olacağı ise halen BOTAŞ rakamları açıklamadığı için belirsiz.

 

'Elektrik ve doğalgaz düzenli verilsin'

Metin Büyük

Düzce TSO Başkanı

 

Doğalgaz ve elektrikte herhangi bir sıkıntımız yok. Sanayici olarak tedbir almamız da mümkün değil. Gelen zamlara tepki gösteremeyiz. Talebimiz elektrik ve doğalgazın kesintisiz ve düzenli bir şekilde, zam yapılmadan verilmesi. Zam geldi diye de almamazlık yapamayız. Sanayici için ihtiyaçtır.

  

Pehlivan Baylan

Karabük TSO Başkanı 

 

Doğalgazda ve elektrikte şu an için bir sıkıntımız yok. Dünyada petrol fiyatlarında da artış olmadı. Dünya şartlarında  fiyat eşitliği içinde doğalgaz ve elektrik verilmeli sanayiciye. Ekonomiye değer katan sanayicidir, eğer ki zam gelirse 2023 hedeflerine ulaşmamız zor olur 500 milyar dolar ihracatı yakalayamayız. Kur düştü, faizler düştü, elektrik ve doğalgazın fiyatı da artık mantıklı bir seviyeye gelmeli.

 

 

 

 

Avrupa'da ithal doğalgaz fiyatı 30 Kasım itibariyle bir ay içinde yüzde 2.6 artış gösterirken, gelecek yıl  Rusya'nın Avrupa'ya verdiği gazın fiyatını aşağı çekmesi bekleniyor. Rusya'nın doğalgaz tekeli Gazprom'dan bir kaynak önceki günlerde, alıcılar ve rakiplerden gelen fiyat düşürme baskısı altında olan şirketin, gelecek yıl Avrupa ülkeleriyle yapacağı uzun vadeli gaz kontratlarında fiyat indirimi yapacağını açıklamıştı. Gazprom'un Avrupa'ya uzun vadeli kontratlarla sattığı gazın bu yıl 1.000 metreküp için 400 doları aşkın olan fiyatı, 2013'te 370 dolar civarına düşebilir. Kaynak, "Bu (fiyat) en temel durum senaryosudur. Tahminler yıl boyunca değişebilir" dedi. Avrupa, en büyük doğalgaz tedarikçisi olan Gazprom'dan ihtiyacının yaklaşık üçte birini karşılıyor. Şirket, kazancının yüzde 80'ini elde ettiği Avrupa'dan gelen gelire ihtiyaç duyduğu için bu konumunu kaybetmek istemiyor. Kaynak, Avrupa'ya gaz ihracatının bu yıl 140 milyar metrekübün biraz üzerinde olan miktarı aşarak 2013'te 152 milyar metrekübe çıkmasının beklendiğini söyledi. 

Bu arada Avrupa'da ithal doğalgazın fiyatı 30 Kasım itibariyle 11.83 $/mbtu dolar civarında. Fiyatlar bir ay öncesinin yüzde 2.16, geçen yılın aynı döneminin ise yüzde 4.51 üzerinde. Enerji.eu'da yer alan mayıs 2012 verilerine göre Avrupa Birliği'nde konutta kullanılan doğalgazın perakende fiyatı 15.000 kWh/yıl (1400 m3) kullanımı olanlar için 0.0285 euro/kWh ile 0.1226 euro/kWh arasında değişiyor. En düşük fiyat Romanya'da ödenirken, en pahalı doğalgazı İsveç kullanıyor. Sanayide kullanıma bakıldığında, 0.25 GWh/yıl tüketimi olanlar için en düşük fiyat 0.0219 euro ile yine Romanya'da, en yüksek fiyat ise 0.0647 euro ile İsveç'te ödeniyor. ABD'de ise doğalgaz fiyatları yılbaşından bu yana yüzde 11 yükseldi. Şu sıralar NYMEX'de doğalgaz 3.32 $/btu düzeyinden işlem görüyor.