Fitch’ten kötü haber beklenmiyor
Beste Naz Süllü - İntegral Menkul Değerler Araştırma Uzmanı
Fitch’in 3 Ekim 2014 tarihli not derecelendirmesinde Türkiye’nin uzun dönem yabancı ve yerli para cinsinden tahvil notlarını BBB- ve BBB olarak değerlendirirken, görünümü de ‘durağan’da bırakmıştı. Fitch, Türkiye’nin notunu 2012’den beri yatırım yapılabilir seviyede koruyor. Bugün açıklanacak rapor ise muhtemelen ABD piyasalarının kapanışından sonra gelecektir.
Fitch’in son raporunda değindiği olumlu noktalara baktığımızda;
*Cari İşlemler Dengesindeki açığın düşmeye devam ediyor olması,
*Finans dışı sektörlerin ihtiyatlı politika duruşu gereğince kredi büyümesinin yavaşlıyor olması,
*Dış Borç/ GSYH oranı %31 düzeyinde bulunması ve kamu borcunun/GSYH oranın düşüyor olması şoklara karşı dayanıklılık sağlıyor.
*Yapısal reformların tasarrufları artıracağı ve daha fazla yabancı sermayeyi çekeceği raporda geçen metinler arasında yer alıyor.
Olumsuz değerlendirilen noktalara bakıldığında;
*Yabancı sermaye girişleri azalsa da durmadı fakat buna rağmen yaşanan politik ve jeopoltik risklerin sermaye girişlerini olumsuz yönde etkilediğine değinilmiş.
*Enflasyon ve çekirdek göstergelerin, TCMB’nin %5 hedefinden oldukça uzağında.
*TCMB’nin genişlemeci politikalar ışığında hükümet tarafından baskı görüyor olması
*Avrupa Bölgesi ekonomisinin duraksama yaşıyor olması, Irak ve Rusya’da yaşanan jeopolitik gelişmeler nedeniyle büyümede çoğunluk paya sahip ihracat dinamizminin azalmasının, büyüme rakamlarını da yavaşlatma olasılığı
*Ülkenin büyüme dinamizmini tutan özel sektör yatırımlarının yavaşlaması
*Kısa vadeli sermaye girişlerinin düşmesi olarak sıralanıyor.
Yorum
Son dönemde cari işlemler açığının düşüyor olmasına rağmen büyüme ve istihdam verilerindeki görünüm bozuldu. Cari açıkla düşüşle beraber büyümenin de yavaşlaması ülke ekonomisindeki dinamizmin azaldığına işaret ediyor. TL’deki değer kaybı sene başından bu yana %10’u aştı. Bu hem enflasyonist bir baskı yaratabilir hem de finans dışı kesimin son dönemde artan dış borçlanmasında, kur nedeniyle baskıyı artırabilir. Ekim ayında enflasyon ve çekirdek göstergelerin %9 üzerine yükselmesinden sonra yaşanan dezenflasyonist süreçle enflasyon oranında %7.5 seviyelerine kadar gelindi. Geçtiğimiz yıl Ocak döneminden başlayarak günümüze uzanan ihtiyatlı sıkı para politikası duruşu enflasyonda yaşanan düşüşü desteklese de son dönemde faiz indirimi konusundaki tartışmaların basına ve kamuoyuna yansıması, dezenflasyonist süreci baltaladı. Bu nedenle Fitch hem politik riskin yarattığı kırılganlıklara hem de enflasyonun Merkez Bankasının %5 hedefine uzak olduğuna atıfta bulunabilir. Ekonomi zirvesi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı görüşme sonrasında, ‘tatlıya bağladık’ söylemi Fitch’i tatmin eder mi bilinmez ama politik risklerin yarattığı kırılganlıklar raporda yer alabilir. Son olarak ise, Fitch’in en fazla üzerinde durduğu Merkez Bankası’nın kredibilitesiydi. Son yapılan PPK toplantısında koridor faizlerini sabit bırakması ve Fed’in de piyasaları rahatlatmasıyla beraber, TCMB piyasaların bir adım önüne geçti ve bu adımla beraber kredibilitesini de artırmış oldu.
GSYH performansı 3.çeyrekte %2.1’den %1.7’ye geriledi. Ancak kamu borcunun gayri safi yurt içi hasılaya olan oranının da düşüyor olması, yabancı sermayesi akışının yavaşlamasına karşı finansal sistemin dayanıklılığını artıyor. Bankaların dış borçlanmada, dışa dönük olarak borç sürelerini uzatması da bankacılık sisteminin kalitesini korumasını sağlıyor.
Fitch’in bugün beklenecek 3 olasılık var
1) Not ve görünümü koruyup, uyarılarını sıralar. Fakat dilin sertleşmesi bir sonraki rapor tarihinde stresimizi yeniden artırabilir.
2) Yabancı ve yerli para cinsinden tahvil notlarını BBB- ve BBB olarak sabit bırakabilir fakat son dönemde ekonomik aktivite ve yabancı sermaye girişlerinin azalıyor olması sebebiyle görünümü Durağandan Negatife çevirebilir.
3) Raporunu açıklamaz.
İntegral Menkul Değerler olarak Fitch’in bugün not ve görünümde bir değişikliğe gitmeyerek piyasaları rahatlatacağını düşünüyoruz. TCMB’nin son PPK hareketi, Ocak ayı cari açık verisinde finansman kaleminin güçlü görünmesi ve cari açığın düşüyor olması bu düşüncemizde etkili. Yurtiçi piyasalarda Fitch’e yönelik olumsuz bir fiyatlanma yaşanmadı. Bu nedenle beklentimize paralel açıklama gelirse piyasadaki olumlu hava bozulmayacaktır. Ancak oluşabilecek bir not indirimi fiyatlarda olmadığından piyasalarda sınırlı baskı yaratabilir.