Gelişen ülke faizlerinde hareketsiz bir yıl olacak

 

 

İSTANBUL - Merkez Bankası bugün yılın ilk Para Piyasası Kurulu toplantısını gerçekleştiriyor. Toplantıda gösterge faizinde ve borç verme faizinde değişiklik beklenmiyor. Bazı analistlere göre borç alma faizinde ise indirim gelebilir. Faiz oranları, bir merkez bankasının kullanabileceği en önemli para politikası araçlarından biri ve şu sıralar dünya genelinde gelişmekte olan ülkelerin politika yapıcıları bu aracı kullanmaya çok hevesli görünmüyor. Gelişmekte olan ülkelerde 2012 ortasından bu yana merkez bankalarının faizlere dokunmaktan kaçındıkları görülüyor ve bu trendin 2013 yılında da devam etmesi bekleniyor. 

Bu yılın ilk toplantısında merkez bankasının gösterge faizi yüzde 5.50 seviyesinde ve gecelik borç verme oranını yüzde 9.00 seviyesinde sabit tutması bekleniyor. Koridorun alt bandına, yani gecelik borç alma faizinde ise 50 veya 25 puan indirim yapılması bazı analistlerin beklentileri arasında. Peki diğer gelişmekte olan ülkelerin merkez bankaları nasıl bir yol izliyor? Faiz grafikleri merkez bankalarının mevcut seviyelerini korumaktan yana olduklarını ortaya koyuyor. 2011 faiz indirimleri yılı olurken, 2012 yılında 17 büyük gelişmekte olan ekonomiden sadece 3'ü 2011'den daha büyük bir faiz indirimine gitti. Bu ülkeler Macaristan, Filipinler ve Güney Afrika. Türkiye 2011'de 75 baz puan faiz indirirken, 2012'de 50 buz puanlık indirim yapmıştı. 

 

Büyüme ve enflasyon arasında denge arayışı 

Faizlerdeki yataya yakın çizginin nedeni ise büyüme ve enflasyon arasında denge sağlama çabası. Financial Times gazetesinde yer alan bin analize göre, geçen yıl büyüme oranlarının aşağı yönlü revize edilmesi, Güney Afrika, Rusya ve Brezilya gibi bazı ülkelerde enflasyon tehdidinin bertaraf edilmesine yetmedi. Küresel ekonominin karşı karşıya bulunduğu ABD'deki mali uçurum ya da Çin'deki sert iniş olasılığı gibi şoklar ise gerçekleşmedi. 

Örneğin Brezilya'da hükümetin yüzde 4.5'lik enflasyon hedefi çoktan aşıldı. Bu yıl merkez bankası enflasyonu yüzde 5.33 olarak tahmin ediyor, bazı analistlere göre ise enflasyon bu rakaman üzerinde gerçekleşecek. Nomura, yılın ilk yarısında enflasyonun görünümü için 'çok çirkin olacak' ifadesini kullanıyor ve enflasyonun yüzde 6.5'e çıkacağını tahmin ediyor. 

Barclays ise geçtiğimiz günlerde yayınladığı bir analiz notunda, gelişmekte olan merkez bankalarının bu yıl faizleri genel olarak koruyacağını öngördü. Barclays, Euro Bölgesi'nde yavaşlayan ekonominin etkilerini hisseden Macaristan ve Polonya'nın faizleri 100 baz puan aşağı çekeceği; reformların ve büyümenin hız kestiği Brezilya ile Hindistan'da faizlerin 75 baz puanlık faiz indirimine gidebileceği; Filipinler, Malezya ve Şili'de ise faizlerin küçük miktarda artabileceği tahmininde bulundu. Güney Kore, Tayland, Çin, Kolombiya, Meksika, Güney Afrika, Rusya, Türkiye ve Endonezya Barclays'e göre faizlere dokunmayacak ülkeler. 

Birçok analist bu görüşlere katılmakta birlikte, bazı ülkeler konusunda farklı beklentiler dile getiriliyor. Mesela Bank of Merrill  Lynch, şu açıklamayı yaptı: 

"Küresel makro veriler ve istikrar umudu göz önüne alındığında Asya'da faiz artışlarının masada olduğunu düşünmüyoruz. Enflasyonun da çok büyük tehdit olduğuna inanmıyoruz. Asya'da istisna olarak gördüğümüz ülkeler, bu ay faiz indirimi beklediğimiz Hindistan ve parasal politikasını bu yıl sıkılaştırma şansını yüksek gördüğümüz Endonezya. 

Financial Times, 2013'te makro bir şok yaşanması halinde, merkez bankalarının faiz politikalarını gözden geçirmek zorunda kalabileceğini ifade etti. Yine de, bazı ülkeler hariç, gelecek 12 ayın faizler açısından hareketsiz bir yıl olacağı değerlendirmesini yaptı. 

 

Hindistan, Rusya ve Meksika'da faiz artabilir 

 

 

Hindistan, Rusya ve Meksika'da faiz artabilir 

2013'te faizlerde değişiklik yapması beklenen ülkelerden Hindistan'ın bir sonraki merkez bankası toplantısı 29 Ocak'ta ve Reuters anketine göre bu toplantıdan 25 baz puan faiz indirimi çıkması bekleniyor. Analistler, enflasyonun yavaşlaması ve ekonomik aktivitenin hız kesmesi nedeniyle dokuz ay aradan sonra ilk faiz indiriminin gelebileceğini düşünüyor. Böylelikle ülkede faiz hadleri yüzde 7.75 seviyesine inebilir. Eylül sonuna kadar Hindistan'da faiz oranlarının yüzde 7'ye gerileyebileceği beklentisi hakim. 

 

Faiz indiriminin kapıda olduğu bir diğer ülke Meksika. 2009 yılından bu yana faizlere dokunmayan ve bu ay yaptığı toplantıda faizleri yüzde 4.5 seviyesinde bırakan Meksika, büyümenin yavaşlaması halinde faizleri indirebileceğinin sinyalini verdi. 

Rusya da, geçtiğimiz hafta faiz oranlarını yüzde 8''de bıraktı fakat merkez bankasının açıklamasında, yavaşlayan ekonomiye yanıt olarak yakında faiz indiriminin gündeme gelebileceği mesajı verildi.