İmalat sanayiinde üretim hız kesmiyor
Merkez Bankası İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına göre; yılın ilk çeyreğinde artış gösteren imalat sanayii üretimi yılın ikinci yarısında da yükselişini hızla sürdürüyor.
Naki BAKIR
ANKARA - Cari açıktaki hızlı büyümenin de etkisiyle ekonomiyi soğutmaya yönelik alınan çeşitli önlemlere rağmen, sanayi sektörünün performansı ve ekonomide canlanmanın yılın ikinci çeyreğinde de artarak sürmesi bekleniyor.
Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz'ın, söz konusu önlemlerin etkisinin ikinci çeyrekten itibaren hissedileceği yönündeki öngörüsüne karşılık, sanayicilerin üretim, talep ve istihdam gibi konularda bu döneme ilişkin beklenti, plan ve eğilimleri, sektörde ilk çeyrek gerçekleşmelerine göre çok daha iyimser bir tablo ve ekonomide artan canlanmaya işaret ediyor.
2009 yılındaki ağır ekonomik krizden en fazla zarar gören sektörlerin başında gelen imalat sanayii, planlarını ihtiyatla yaptığı 2010 yılında ise hızlı bir toparlanma süreci yaşamış ve öngörülenin çok üzerinde bir performans sergilemişti.
DÜNYA'nın, Merkez Bankası İktisadiYönelim Anketi kapsamındaki veri setinden yararlanarak yaptığı belirlemelere göre, imalat sanayii işyerlerinde toplam üretimde yüzde 31.5 oranında bir paya sahip kesim ilk çeyrekte üretimini artırdığını bildirirken, ikinci çeyrekte üretim artışına gideceklerin oranı yüzde 44.2'ye ulaştı.
İlk çeyrekte üretimi kısan işyerlerinin üretim değerine göre oranı anketle yüzde 18.3 olarak belirlenirken, ikinci çeyrekte üretim düşüşü planlayanların oranı sadece yüzde 9.7'de kaldı. İlk çeyrekte yüzde 50.2'lik bir kesim üretimini aynı düzeyde tuttuğunu bildirdi, ikinci çeyrekte mevcut üretim düzeyini koruyacağını bildirenlerin oranı da yüzde 46.1 olarak gerçekleşti.
Talep artışı sürecek
Sanayicilerin üretimi artırma eğiliminde, talepte yaşanan canlanma etkili oldu. Toplam üretimdeki payı yüzde 28.2 olan kesim ilk çeyrekte siparişlerinin arttığını bildirirken, ikinci çeyrekte artış bekleyenlerin oranı yüzde 48.1'e ulaştı.
Sanayiciler, ikinci çeyrekte hem iç hem dış talepte ciddi bir canlanma bekliyor. İlk çeyrekte iç piyasadan siparişlerin arttığını bildiren yüzde 25.4'lük kesime karşılık, ikinci çeyrekte söz konusu siparişlerde artış bekleyenlerin oranı yüzde 46.7'ye ulaşıyor.
Yüzde 26.8'lik bir kesim ilk çeyrekte ihracat siparişlerinin arttığını bildirirken, ikinci çeyrekte artış bekleyenlerin oranının ise yüzde 44 olduğu dikkati çekiyor. İşyerleri içinde toplam üretimin yüzde 25.1'le dörtte birden fazlasını gerçekleştiren kesim gelecek üç ayda yeni eleman alımları yoluyla istihdam artışı öngörüyor.
Toplam üretimin yüzde 68.5'le en büyük bölümünü gerçekleştiren işyerleri de mevcut istihdam düzeyini korumayı planlıyor. Gelecek üç ayda işçi çıkarmaya hazırlanan işyerlerinin oranı ise sadece yüzde 6.4'le son ayların en düşük düzeyine inmiş bulunuyor.
Yatırım eğiliminde de artış var
Gelecek 12 aylık dönemde, önceki 12 aya göre daha fazla yatırım harcaması yapacağını bildiren işyerlerinin, geçen yıl mart ayında yüzde 33.8 olan üretim değeri ağırlıklı oranı, bu yıl ocakta yüzde 36.7'ye kadar yükseldikten sonra, şubat ve mart aylarında yüzde 34 olarak gerçekleşti.
İzleyen bir yıllık dönemde önceki 12 aya göre yatırım harcamasını kısma eğilimindekilerin oranı ise yüzde 19.9'dan yüzde 13.6'ya indi. Gelecek bir yılda, önceki bir yıllık dönemdeki kadar yatırım harcaması planlayan işyerlerinin toplam üretimdeki ağırlığı yüzde 52.4'e ulaştı. Geçen yılın aynı ayında bu oran yüzde 46.3 çıkmıştı.