İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde devlet desteği

Rıza Eroğlu

PwC İş ve Sosyal Güvenlik Hizmetleri Kıdemli Danışman

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın yürürlüğe girmesinden sonra merakla beklenen ve devletin 10 işçiden az çalışanı bulunan işyerleri için öngördüğü destek nihayet belli oldu. 24.12.2013 tarih ve 28861 Sayılı Resmi Gazete ile yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik, destekten yararlanacak işyerlerinin ve çalışan sayısının belirlenmesine ilişkin esasları, iş sağlığı ve güvenliği destek tutarlarını, desteğin ödeme şekli ve yükümlülüklerin neler olduğu hususlarını belirliyor.

Destekten yararlanacak işyeri ve çalışan sayısının tespiti

Yönetmeliğe göre destekten yararlanacak işyerlerinin tespitinde kurum (SGK) tarafından tescil edilmiş işyeri kayıtları esas alınacaktır. Destekten tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yeralan ve çalışan sayısı 10’dan az olan işyerleri faydalanacaktır. Çalışan sayısının hesabında aynı işverenliğe bağlı ve Türkiye sınırları içinde faaliyet gösteren bütün işyerlerinin toplam çalışan sayısı dikkate alınacaktır.

İşyerinde iş alan alt işveren çalışanları da toplam sayıya dahil edilecektir. İşyerinde çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen sigortalılar toplam çalışan sayısına dahil edilecektir.

Her bir ayda kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı toplam sayıdan düşülecektir.

Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da sigortalı sayısına dahil edilecektir. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler çalışan sayısının tespitinde dikkate alınmayacaktır. Destekten yararlanacak işyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, hizmet sunucusu ile yapılmış bir sözleşmesinin olması şarttır.

Destek tutarının hesaplanması

Ondan az çalışanı bulunan işverenlere sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelleri işyerinin tehlike sınıfı ve Kuruma bildirilen sigortalı sayısı ile sigortalıların çalıştıkları gün sayısı esas alınarak her bir işyeri için ayrı ayrı tespit edilecektir.

Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelinin sigortalı başına günlük miktarı 16 yaşından büyük sigortalılar için belirlenen prime esas kazanç alt sınırının günlük tutarının tehlikeli işyerleri için %1,4 çok tehlikeli işyerleri için %1,6’sı olacaktır. Sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelinin tutarı, belirtilen yüzdelerin aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilen prim ödeme gün sayısı ile çarpılması suretiyle tespit edilecektir.

Prim borcu bulunan işyerleri

Kuruma (SGK) yasal süresi içerisinde ödenmemiş prim ve prime ilişkin borcun bulunması halinde, destek tutarları bu borca mahsup edilecektir.

İşverenlerin destekten yararlanabilmesi için aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi gerekmektedir.

Kayıt dışı istihdamın devlet desteğine etkisi