İşe girmek için staj Yapın

İlk stajınızı düşünün. Yeni okuldan mezun oldunuz veya hala okula devam ediyorsunuz. İşyeri denince aklınıza babanızın ofisi ve onu ziyaret ettiğinizde sizden güleryüzünü, zamanını ve sohbetini eksik etmeyen iş arkadaşları geliyor. Çaycısından üst düzey yöneticilerine kadar herkesi tanıdığınız ve babanızın kızı veya oğlu olduğunuzdan sizi el üstünde tutan insanlar. Peki, staj yaptığınız ofis nasıldı? Ortam babanızın ofisine benziyor muydu? Çalışanlar, ilişkiler, sorumluluklar...

Öncelikle, misafir değildiniz staj yaptığınız ofiste. Siz de her çalışan gibi, belli kurallara uymak zorundaydınız. Sadece kurallar değil, sizin orada olma sebebiniz bir şeyler üretmek, size verilen görevleri eksiksiz olarak en kısa sürede tamamlamak ve yeni şeyler öğrenmekti. Yani, sorumluluklarınız vardı. Her sabah ofise gitmenizin bir amacı vardı: Çalışmak, öğrenmek ve ilerde neler yapmak istediğinize, neler yapmak istemediğinize karar vermek. Belki iş hayatına ilk adım olarak gördüğünüz bu stajda yaptıklarınız size basit, sıkıcı ve monoton geliyordu ama farkında olmadan hergün yeni şeyler öğreniyordunuz. Fotokopi çekmek, dosyalamak, toplu email göndermek gibi görevler belki kafa çalıştırmayı gerektirmiyordu ama sizi o ortamın insanı yapmaktaydı. Çalışanların birbirleriyle iletişimi, yardımlaşmaları, toplantılarda konuşulanlar, başarılı sunumlar, kararlar hep çevrenizde gelişiyordu. Belki çok azına bilfiil şahit oluyordunuz ama duyup gördükleriniz okulda öğrendiğiniz derslerle birleşince işi anlamanıza yardımcı oluyordu. Öğrendiğiniz onca teorinin en azından birkaçının nasıl pratiğe dönüştüğünü görüyordunuz.

Geriye baktığınızda yaptığınız stajın kendinizi daha yakından tanımanızı sağladığını anladınız. Hayatınızın çoğunu kaplayacak iş hayatında neleri yapmaktan zevk alıyordunuz? Neleri yapmak zor geliyor, sizi mutsuz ediyordu? Tek başına mı yoksa grup halinde mi çalışmayı seviyordunuz? Tüm gün ofiste bilgisayar başında çalışmak mı verimli olduğunuzu hissettiriyordu, yoksa staj sırasında satış temsilcileriyle gittiğiniz müşteri ziyaretleri mi size daha yakın geliyordu? Okul sırasında çok da aklınıza gelmeyen ancak stajınız sırasında cevap bulabileceğiniz sorulardı bunlar. Aslında staj çok daha genel bir soru olan ‘Ne yapmak istiyorsun?' sorusuna ışık tutabilmekteydi. Her zaman cevap staj yaptığınız alanı çok sevmeniz ve kariyerinizi aynı alanda sürdürmeyi istemeniz olmayabilirdi. Ancak, ne yapmak istemediğinizi keşfetmek de büyük bir kazanımdı: sizi mutsuz edecek bir işe girmemenizi sağladı. Bunu bulmak da en az ne yapmak istediğinizi bulmak kadar önemliydi.

Belki tüm bu soruların cevaplarını kendi başınıza bulmak zor olmuştu, ancak ofiste sizden bilgi ve deneyim açısından kıdemli birçok profesyonelle çevriliydiniz. Onlarla iş deneyimleriyle ilgili sohbet edip, onların deneyimlerini öğrenme, devam etmek istediğiniz yolda ne tür zorluklar olduğunu veya o meslekte göstereceğiniz başarılarla nasıl tatmin olacağınızı dinleme şansına sahiptiniz. Bu profesyonellerin arasından eminim size rol modeli olabilecek, sizi düşündürecek, yenilikleri öğrenmeye teşvik edecek değerli insanlar çıkmıştır.

Bugünkü ekonomik koşullar gözönüne alınınca, yeni mezunlara iş hayatının kapılarını aralayan en önemli fırsat staj imkanları. Hangi alanda, hangi sektörde, hatta hangi şirkette çalışmak istediğinizi saptamak ve okuldan iş hayatına yumuşak bir geçiş yapmak için stajyer olmak iyi bir deneyim sağlamakta. Birçok yeni mezun stajyer olarak girdikleri iş yerinde azimle çalışarak birkaç ay içinde tam zamanlı bir işe geçmekte.

Stajyerler stajlarını nasıl değerlendiriyor? Farklı alanlarda öğrenim görmüş bir stajyer ve Türkiye'nin en önemli iş ve insan kaynakları sitelerinden biri olan Yenibiris.com'un Genel Müdürü Deniz Ceylan Kılıçlıoğlu ile röportaj yaparak stajın önemini araştırdık.

Deniz Ceylan Kılıçlıoğlu: " Staj Yapmak işe alımda tercih sebebi"

Üniversite öğrencileri açısından staj döneminin öneminden söz eder misiniz?

Yenibiris.com olarak tüm gençlere meslek seçimi yapmadan önce kendilerini iyi tanımalarını ve bunun için de kendilerine "Ben kimim?", "Nelerden hoşlanıyorum?", "Ne istiyorum?", "Ne tür işler beni heyecanlandırıyor?" gibi sorular sormalarını öneriyoruz. Kişinin öğrencilik yıllarının başında kendisine yönelteceği bu soruların yanıtları, kişinin hayattan neler beklediğini belirliyor.

Öğrencilerin, üniversite eğitimleri süresince katılacakları staj programları da söz konusu yanıtların doğruluğunu kanıtlamak açısından büyük önem taşıyor. Staj yapan gençler hem iş hayatına erkenden adım atma olanağı buluyor, hem de hayallerindeki işin gerçek hayatta kendilerine uyup uymadığını kontrol edebiliyor. Staj programları ayrıca gençlere araştırarak öğrenmek ve kendilerine yatırım yapmak için de bulunmaz bir fırsat sağlıyor. Staj yaparak firmaları ve iş hayatını yakından tanıma fırsatı bulan gençler, bu süreçte kendi istek ve becerilerinin de farkına vararak uzmanlaşacakları alanı daha kolay belirleyebiliyorlar.

Bunların yanı sıra erken yaşta iş deneyimi edinmek de stajyer gençleri iş dünyasında bir adım öne geçiriyor. İş hayatına öğrencilik yıllarında atılan ve hem bir iş çevresi hem de farklı sektörlere dair iş tecrübesi edinen gençlerin profesyonel yaşamda istedikleri başarıyı yakalamaları çok daha olağan. Çünkü sanıldığının aksine üniversite hayatı bitince işler gençleri hazırda beklemiyor.

Mezun olur olmaz iyi bir maaşla işe başlamak her gencin hayali. Ancak iyi bir staj dönemi geçirmiş adaylar, hiç deneyimi olmayanlara göre işe alınmada avantajlı durumda. Aday iş hayatı öncesi ne kadar çok deneyim kazanırsa bu onun tercih edilmesinde o kadar belirleyici bir unsur oluyor. Adayların üniversitelerin ilk yıllarından itibaren staj yapmaları bu nedenle çok önemli. Bu, deneyim elde etmenin yanında adayların sektörü tanıyarak, uzmanlaşmak istedikleri alanı seçmelerine de yardımcı oluyor.

Adayların şirket ya da sektör seçimlerinde nelere dikkat etmeleri gerekiyor?

Profesyonel iş yaşamının gerekliliklerinden birisi, doğru hedefler belirleyerek karar verebilmek. Staj yapmak isteyen aday için de bu geçerli. Adayın iş yaşamında kendisini nerede konumlandırmak istediği, şirket ve sektör seçiminde önemli bir rol oynuyor. Yani "herhangi bir sektör ya da bir şirkette staj yaparım benim için çok da fark etmez" türünde yaklaşımlar son derece yanlış.

Bu noktadan sonra aday, hedefleriyle ilgili çok ciddi bir araştırma sürecine girmeli. Hem sektörü hem de şirketleri elinden geldiğince çok araştırmalı. Elimizde artık İnternet gibi olanaklar var. İnternet sayesinde çok kapsamlı bir araştırma yapmak mümkün. Ayrıca imkanı varsa staj için belirlediği şirketleri gidip önceden görebilir. Sektörün uzmanlarıyla ilişkiye geçebiliyorsa, bu fırsatı da değerlendirmeli.

Adayın, staj sürecini rahat edebileceği ya da az çalışarak geçireceği şirketlerden yana kullanmaması çok önemli. Aday tercihinde, sektör ve şirketi profesyonel iş yaşamına katkı sağlayacak biçimde seçmeli. Staj sırasında, işi ciddiyetle öğrenerek sektörün havasını doğru bir biçimde koklayabilmeli.

Uluslararası, kurumsal, staj konusunda belirli bir prosedüre sahip şirketler, daha planlı ve profesyonel bir şekilde hareket eder. Adayın, araştırmalarında bu şirketlere öncelik vermesi önerilebilir. İş hayatına atıldığında bu tür şirketlerde çalışmış olmak, işverenler tarafından önemsenecek bir deneyim olacaktır.

Yenibiris.com'a üye firmalar da staj ilanlarını sitemizde ücretsiz olarak yayınlayabiliyor. Staj yapmak isteyen adaylar bu ilanlara yenibiris.com/staj sayfasından ulaşarak başvuru yapabiliyorlar.

Firmalar staja kabul edecekleri adaylarda genel olarak ne gibi şartlar arıyorlar?

Bugünün işverenleri de, sorumluluk almaya hazır, kendini geliştirmeye odaklı, özgüveni yüksek, olumlu düşünce ve tutuma sahip gençlerle çalışmak istiyor. Ayrıca stajyerin kurum kültürüne uyum sağlaması da son derece önemli.

Stajların gelecek dönemlerde profesyonel hayatlarına katkıları neler olacak?

Yenibiris.com'da yaptığımız bir anket, gençlerin stajın önemini kavradığını, stajın gençler arasında rağbet gördüğünü ortaya koyuyor. Ankete katılan 32 binden fazla kişinin %82'si staj yapmış adaylardan oluşuyor. Katılımcıların %43'ü normal bir çalışan gibi çalıştığını, %33'ü ise çalışanların yaptığı işlere yardım ettiğini ifade ediyor.

Gençler staj imkanını çok iyi değerlendirmeli. İş dünyasını ve iş kültürünü tanımak, algılamak ve deneyim kazanmak için staj dönemleri çok önemli fırsatlar sunuyor. Bu süreç, adayın hem iş dünyasını hem kendi beklentilerini ve yetilerini tanıması açısından önem taşıyor. Gençler, işletmelerin deneyimli aday arayışından yakınırken; anket, kurumların stajyere verdiği önemin arttığını, deneyimsiz adaylara giderek daha çok şans tanındığını ortaya koyuyor. İşletmeler, stajyerlere artık tüm iş süreçlerinde görev verebiliyor. Bu da gençlerin kendilerini geliştirebilmeleri, yetki ve sorumluluklarını artırabilmeleri için önemli bir fırsat. Hatta stajını okula devam ederken yapmaları, mezun olduklarında onları diğer adaylar karşısında daha avantajlı yapacak, işe alımda da tercih edilme sebebi olacaktır.

"Staj, Kariyer Planımı Değiştirdi"

LavieTime Tech Türkiye Satış Uzmanı Yalçın Boncuk'un, edinmiş olduğu staj tecrübesi ile ilgili bizimle paylaştığı yorumlarını kısaca sizlere aktarıyoruz.

1. Üniversite öğreniminiz sırasında staj yaptınız mı?

Bilkent Üniversitesi'nde okurken üniversite yıllarında  3 adet zorunlu stajımız bulunmaktaydı. 2 stajımız için yazları 90 gün boyunca normal bir çalışan gibi departmanlarda görev aldım.3. stajımız Industrial Training adını verdiğimiz; 6 ay süren bir staj tecrübesiydi.

2. Bu stajların size ne gibi faydaları oldu?

Açıkcası stajyerliği bir boş zaman aktivitesi gibi düşünüyordum ve sırf yapmak ve bitirmek zorunda olduğumuz bir süreç gibi görüyordum. Fakat staja başladığımda gerçekten çok korktum çünkü gerçek iş hayatı ile karşılaşmıştık ve o pamuk gibi öğrencilik hayatı bitmişti. Artık taşın altına elimizi sokma zamanı gelmişti.Gözüme ilk çarpan ve beni şok eden şey şu idi :"herşey ne kadar ciddi idi." Bizi diğer çalışanlardan ayırmayan genel müdürümüz vardı ve bazı aşamalarda meslekte teknik bir eğitimden geçtiğimiz için bizi daha da zorluyordu. Okulda görmediğim bir jargon hızlı terimler ve hemen anlamam gereken ve sorgulamadan bitirmem gereken görevler vardı. Zorluklarla dolu bu staj süreç bana hız kazandırıp analitik düşünme yetimi arttırdı.

3. Hangi alanda, sektörde, hatta şirkette çalişmak istediğinizi saptamanıza yaptığınız staj nasıl yardımcı oldu?

Staj deneyimlerimin meslek seçmemde etkisi büyüktür. Aldığım eğitimde Turizm ve Otel İşletmeciliğinin nasıl olduğu dışında otellerde kullanılan bilgisayarla alakalı görevlerin de eğitimini alıyorduk. Örnek vermek gerekirse Fidelio, Sheftek, Kitchen Displar Systems ve Pos sistemleri ile ilgili Otellerin IT departmanlarında görev almak istemiştim fakat teori ve pratiğin birbirini tutmadığını gördüm; işler hayal ettiğim gibi değildi. Yanlış yoldaydım, otelcilikte başarılı olamayacağımı staj süresince öğrendim ve kendimi IT'nin başka segmentlerine yönelttim. MS*SQL veri tabanı programcılığı yeni hedefim oldu ve sektörüm farklı olsa da hala bununla alakalı işler yapıyorum. Kesinlikle hayat yolunu çizmemde stajın bu bakımdan büyük katkıları oldu. İlk başlarda stajı gereksiz görüyordum; şimdi okuldaki eğitmenlerime tekrar teşekkür ediyorum çünkü böyle bir zorunlu staj organizasyonu yaparak bir kez daha  hayatımız ile ilgili neler yapabileceğimizi gözden geçirmemizi sağladılar.

4. Stajdan bir stajyer olarak beklentileriniz nelerdir?

Staj kesinlikle gerçek bir ünvan ile rol alma olmalıdır yani muhasebede rol alıyorsanız tamamı ile görevin içine entegre edilmeli ve aktif rol verilmelidir. Hangi alanda görev alıyorsa, o mesleğin gereğini yerine getirmeli.

Stajere sadece fotokopi, faks, dosya düzenleme gibi küçük işler verilmemeli. Oturup çay içmeye bile pe vakti olmamalı; kişi öğrenmek istese de istemese de normal çalışandan

ayırılmamalı ve stajyere oranın bir parçasıymış gibi davranılmalıdır.

Stajere sorumluluk verilmelidir ve bu sorumluluğa göre performans değerlendirilmesi yapılmalıdır ki kişi kendini gelecekte bu platformda bir yere koyabilme yetisine sahip olsun.

Staj süresince stajer çalıştığı kurumda bir katma değeri olduğunu hissedebilmeli ve böylece kararlarında daha rasyonel olabilmeli.

www.datasssist.com.tr