İsrafın nedeni süpermarket ve kaçak fırınlar

Kolivar, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ''Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası''nın 17 Ocak 2013 tarihinde başlatıldığını hatırlatarak, o günden bugüne israf konusunda farkındalık oluştuğunu söyledi.

Ekmek israfının İstanbul'da yeterince azalmadığını dile getiren Kolivar, "İstanbul'da bizim araştırmalarımıza göre ekmek israfı, yüzde 10'u falan bir kenara koyalım, yüzde 1 bile azalmadı" ifadesini kullandı.

"Ekmek israfında iki ana unsur var. Araştırmalarımızın sonuçları şunu gösteriyor; Ekmek israfına süpermarketler ve kaçak fırınlar neden oluyor" diyen Kolivar, evlerde ekmek israfının fazla olmadığını, alınan ekmeklerin kalması durumunda ev hanımlarınca bir şekilde kullanıldığını dile getirdi.

Fırınların ürettikleri ekmeklerin bakkallara da satıldığını hatırlatan Kolivar, bakkallardan fırınlara ertesi gün iade edilen ekmek sayılarının az olduğunu, israfa yol açacak büyük bir rakamla fazla karşılaşmadıklarını vurguladı.

"Büyük ve zincir marketler korkunç derecede ekmek israfı yapıyor" diyen Kolivar, buralarda satılan ve 3-4 gün kullanım süresi olan ambalajlı katkılı ekmeklerin de israfa yol açtığını aktardı. 

Kolivar, önceden bakkallardan satılmayan ekmeklerin iade edilmediğini, bu yüzden bakkalların satacağı kadar ekmeği satın aldığını anlattı. 

Marketlerin ortalama saat 22.00'de kapandığını, saat 21.00'de gidip baktıkları marketlerde ekmek yığınları gördüklerini dile getiren Kolivar, büyük marketler veya market zincirlerinin sadece birinin en az 3 fırından ekmek aldığını söyledi.

Her bir fırına günde 9 servis ekmek gittiğini belirten Kolivar, şöyle devam etti:

"Zincir marketlere ruhsatsız fırınlar da ekmek veriyor. Ne kadar verdiği belli değil. Kalanını da iade alıyor. Marketler için ekmek satılmış satılmamış önemli değil, gün içinde fazlasıyla ekmek alıyor. Sonuçta kasadan geçen ekmeğin parasını veriyor. Böylece ekmek israf oluyor. Ekmek israfının yüzde 30'unu süpermarketler yapıyor. Ekmekleri en azından ruhsatlı fırınlardan alırlarsa satışları da denetlenebilir." 

'İstanbul'daki fırınların 4'te 1'i ruhsatsız'

"Ekmek israfının en büyük nedenlerinden birisi de 700 tane kaçak fırın" diyen Kolivar, İstanbul'da toplamda 2 bin 800 civarı fırın bulunduğunu, bunların 4'te birinin, yani 700'ünün ruhsatsız, kaçak olduğunu söyledi.

En küçük bir fırında bile hamurcu, pişirici, tezgahtar, dizici, şoför, muavin ve temizlikçi olmak üzere en az 7 kişinin çalışması gerektiğine dikkati çeken Kolivar, bir fırında en az 7 sigortalı çalışan olması gerektiğini vurguladı.

Kolivar, şunları kaydetti:

"Kaçak fırınlar istediği kadar ekmek üretiyor. Fırınlar bakkala, markete ekmeği götürüp 'Satabildiğini sat, kalanı alırım' diyor, fiyatı düşürüyor. Çünkü fırın kaçak. Sigortası, vergisi, hiçbir şeyi yok. 1 liralık ekmeği 50 kuruşa düşürür. O zaman oraya ekmek veren ruhsatlı fırının ekmeği kenarda kalır. O bakkal kaçak olmayan fırının ekmeğini geri verir. Ve bütün ekmekler elde kalarak israf olur."

Ucuza alınan ekmeğin kalması durumunda daha rahat çöpe atıldığını savunan Kolivar, "Ucuz ekmeği tekrar kullanmak için vatandaş başka bir masrafa girerek o ekmeğe yumurta sürmez veya onu fırında kızartmaz. Onu yapacağına ucuza satılan ekmekten tekrar alıyor" diye konuştu.

İsrafı önleme konusunda kendilerine yetki verilse bir yılda bunu başarabileceklerini belirten Kolivar, "Ekmek israfının önlenmesi ve fazla ekmek üretilmemesi sonucu eksik okul ve hastaneleri yaparız" dedi.