Kara Cuma ve Siber Pazartesi
Uraz ÇAY - Saxo Capital
Aralık ayında Fed’in faiz artışı yapacağı yönünde beklentiler artarak toplantıya yaklaşılırken ABD tüketiminin daha iyi anlaşılması için kara cuma ve siber pazartesi satışlarına bakmakta fayda var. Aralık toplantısında gerçekleşecek bir faiz artışı ABD ekonominse karşı güveni artırmakla beraber kara cuma satışlarının bu güven artışının ne kadar kalıcı olabileceğini anlayabileceğimiz güzel bir gösterge olduğu söylenebilir. Şükran gününün (kasım ayının dördüncü perşembesi) ertesi olan kara cuma ABD’de noel öncesi tatil sezonu satışlarının başlangıcıdır. Özellikle perakende sektörü için önemli olan tatil sezonu satışları hem sene sonunda stokların eritilmesi hem de tüketim tercihlerini anlamak ve gelecek seneye hazırlanmak için önemlidir. Küresel olarak online alışverişlerin, mobil kullanımdaki artışa paralel, yükselmesi ile öne çıkan Amazon ve Alibaba gibi şirketler bu trendden pozitif etkilenirken perakendecilerin durumu bu yıl çok parlak değildi. Macy’s, Kohl’s ve Nordstorm şirketlerini içeren S&P 500 departman mağazaları endeksi sene başından itibaren 30% üstünde kayıp yaşarken Amazon, Priceline, Netflix, Expedia ve TripAdvisor şirketlerini içeren S&P 500 internet perakendeciliği endeksi 80% üzeri getiriyle endekste sene başından itibaren en iyi performans gösteren alt sektör. Tüketicilerin alışveriş yapma tercihlerinde farklılık gösterdiğini anlayan klasik perakendeciler her ne kadar online satış seçeneklerine daha fazla önem verse de pazara ilk giren, teknoloji kullanımı ve ürünü ulaştırma verimliliği avantajlarından ötürü internet şirketlerinin oldukça gerisinde. Online satışların önemini vurgulayan siber pazartesinin ekonomik jargona girmesi de bu trendin en iyi kanıtı.
Rakamlara baktığımızda mağaza içi satışların geçen seneye göre 10% üzeri gerilediği, online satışların 15% üzeri artış gösterdiği ve toplam satışların yaklaşık 3% artış yaşadığı görülüyor. Başta çok parlak görülmese de mevsim normallerinin üzerinde bir sıcaklıkta devam eden kış aylarının yarattığı negatif etki ve saatlik gelirlerde artışın 2008 krizinin öncesi seviyelerin altında olması denkleme katıldığında pozitif bir tüketim rakamı olduğu söylenebilir. En çok tercih edilen ürün grubunda giyilebilir teknoloji olması Apple iWatch satışlarını öne çıkarıyor.