Kıbrıs müzakerelerinde ikinci tur yarın başlıyor

LEFKOŞA - Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm bulmak amacıyla 11 Eylül 2008'de başlayan ve ilk turu 6 Ağustosta 40. görüşmeyle tamamlanan müzakerelerin ikinci turu yarın başlıyor.

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, heyetleriyle birlikte yarın Lefkoşa ara bölgede buluşarak, müzakerelerin ikinci turuna geçecek.

Görüşmeye, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer da katılacak.

Taraflar, müzakerelerin ikinci aşamasına "Yönetim ve Güç Paylaşımı" ana başlığı altındaki "yürütme" konusuyla başlayacak.

Yönetim ve Güç Paylaşımı başlığı altında görüşülen federal yürütme, bu başlık altında ele alınan konularda, hiçbir yakınlaşma sağlanamayan tek konu oldu.

Rum tarafı burada, başkan ve başkan yardımcısının tek liste üzerinden ve ağırlıklı oyla doğrudan halk tarafından seçilmesini öngören bir başkanlık sistemi önerirken, Kıbrıs Türk tarafı üyelerinin senato tarafından ve tek liste üzerinden ayrı ayrı çoğunlukla seçileceği, İsviçre modelindeki gibi bir başkanlık konseyi sistemi önerdi.

Taraflar ilk turda, uzlaşmaya vardıkları ve varamadıkları konuları belirleyerek, 30 ortak metin hazırladı.

İlk turda pozisyonlar ortaya konuldu

Müzakerelerin ilk turunda pozisyonlarını ortaya koyan taraflar, Lefkoşa ara bölgede yaklaşık 11 ay süren görüşmelerde Kıbrıs sorununu 6 ana başlık üzerinden görüştü. Taraflar arasında oldukça fazla derin görüş ayrılıkları bulunduğu görüldü.

Müzakerelerde sırasıyla, Yönetim ve Güç Paylaşımı, Mülkiyet, AB, Ekonomik Konular, Toprak ile Güvenlik ve Garantiler ana başlıkları ele alındı. Taraflar, tüm başlıkları görüştükten sonra, son görüşmede yeniden Yönetim ve Güç Paylaşımı başlığına dönerek, bu başlık altındaki "Vatandaşlık, Yabancılar, Göç ve İltica" konusunu da görüştü.

Müzakerelerde, Kıbrıs Türk tarafının inisiyatifiyle, Yönetim ve Güç Paylaşımı, AB ile Ekonomik Konular başlıkları altında ele alınan tüm konularda ortak metin çalışması yapıldı. Bu üç başlıkta, uzlaşılan konular ve üzerinde daha fazla tartışmaya ihtiyaç duyulan konular tespit edilerek, toplam 30 ortak metin hazırlandı.

Taraflar, Mülkiyet, Toprak ile Güvenlik ve Garantiler konularında herhangi bir yakınlaşma sağlayamadığı için, bu başlıklara ilişkin ortak metin çalışması yapılamadı.

Ortak metin çalışması, tarafların birbirlerinin pozisyonlarını doğru anlayıp anlamadığını tespit etmek ve ileride bu konulara dönüldüğünde konuların tam olarak hangi noktada bırakıldığını net bir şekilde görebilmek amacıyla yapıldı.

"Al-ver süreci"

İkinci turun daha hızlı geçilmesi ve ardından "al-ver sürecine" geçilmesi hedefleniyor.

Kıbrıs Türk tarafı yeni devletin nasıl ortaya çıkacağı konusunda Annan planındaki formülasyonu önerirken, Rum tarafı bu konuda herhangi bir öneri sunmadı.

Kıbrıs Rum tarafı, müzakerelerde herhangi bir takvim veya hakemlik olmasını kabul etmiyor. Kıbrıs Türk tarafı ise, müzakerelerin sonsuza dek devam edemeyeceğini belirterek, müzakerelerin 2009 yılı sonunda tamamlanmasını, eş zamanlı referanduma gidilmesini, ayrıca tarafların üzerinde uzlaşamadığı konularda BM'nin sürece aktif bir şekilde müdahil olmasını talep ediyor.

Müzakerelerin ikinci aşamasında da en kritik konu "mülkiyet' olmaya devam edecek.

Taraflar, yarınki görüşmenin ardından 10 ve 17 Eylülde de görüşecek ve BM Genel Kurul çalışmaları nedeniyle 2 Ekime kadar kısa bir ara verilecek.

Türk tarafının değerlendirme toplantıları sürüyor

Türk tarafı, müzakerelerin ikinci turu öncesinde değerlendirme toplantılarını sürdürüyor.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile dün kapsamlı değerlendirme toplantısı yapan KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, bugün öğleden sonra da mecliste temsil edilen siyasi partilerin temsilcileriyle bir araya gelecek.

Talat, siyasilerle görüşmesinin ardından da BM Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer'i kabul edecek.