Kılıçdaroğlu: Türkiye, sosyal bir devlet değil

CHP Emek Büroları tarafından düzenlenen "Sokak Ekonomisi ve Güvencesizler Çalıştayı"na katılan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, "Karnımız acıktığında bir yerde bir midye, bir çiğ köfte yiyoruz ama bu insanlar nasıl geçiniyor, hayata nasıl tutunuyor?" diye sordu. 

Bu konuda bir çalışma yaptığını aktaran ve "Size siyahla beyazı anlatacağım. Beyaz tarafını sokak ekonomisinin aktörleri olarak düşünün, siyah tarafı da hortumcu piyasa ekonomisi aktörleri olarak düşünün" diyen Kılıçdaroğlu, bununla ilgili 13 madde sayacağını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

"Birinci madde; sokak ekonomisinin aktörlerinin sabit bir mekanı yoktur. Durarak veya yürüyerek hizmet sunarlar. Peki hortumcu piyasa ekonomisinin aktörleri ne yapıyor? Görkemli iş merkezlerinde ya da plazalarda sabit iş yerleri vardır. Arada dağlar kadar fark var. Sokak ekonomisinin aktörlerinin herhangi bir sermayeleri yoktur, sermayeleri emekleridir. Ama hortumcu piyasa ekonomisinin aktörlerinin milyar dolarlık sermayeleri var. Gerçekten de siyahla beyaz kadar bir fark var. Sokak ekonomisinin aktörlerini biz işportacı, simitçi, baloncu, köfteci veya bozacı olarak tanımlarız ama hortumcu piyasa ekonomisinin aktörleri saraya yakın, saraydan beslenen, bakanın ya da damadın yakını, arkadaşı olarak adlandırırız. Bunların en meşhur olanını da toplum 5'li çete olarak tanımlar."

"Sokak ekonomisi aktörleri vergi ödüyor"

Sokak ekonomisinin aktörlerinin hem belediyeye, hem maliyeye vergi ödediklerini aktaran Kılıçdaroğlu, "Ama hortumcu piyasa ekonomisi aktörleri, Türkiye'de vergi ödememek için bir sterline vergi cennetlerinde şirket kurarlar, oradan getirdikleri paralarla 5 kuruş vergi ödemezler" dedi. Sokak ekonomisinin aktörlerinin hemen hemen tamamının, büyük kentlerinde yaşadığına dikkati çeken Kılıçdaroğlu, diğer kesimin ise milyon dolarlık villalarda, lüks pazarlarda yaşadığını söyledi.

Sokak ekonomisinin aktörlerinin devlet ihalelerine girme güçleri ve mali olanakları bulunmadığını vurgulayan Kemal Kılıçdaroğlu, "Diğer kesim devletin en önemli fabrikaları, Sakarya'daki tank palet fabrikası dahil, ihaleli veya ihalesiz bunlara aktarılır. Bunlar, saraya yakınlıklarıyla en önemli ihaleleri alırlar. Dolar bazında alırlar ihaleleri garantileri dolar bazındadır. Hazine de bunlara dolar bazında garanti verir" dedi.

Rant geliri elde etmenin sokak ekonomisinin aktörleri için imkansız olduğuna değinen Kılıçdaroğlu, İstanbul'daki 76 gökdelen için "bir avuç rantiyeci"ye sağlanan gelirin 240 milyar liradan fazla olduğunu iddia etti.

Sokak ekonomisinin aktörlerinin toplumun yoksul kesimlerinin günlük, anlık ihtiyaçlarını karşıladığını belirten Kılıçdaroğlu, diğer kesimin ise siyasal yandaşları aracılığıyla toplumun geniş kesimlerinin gelirlerini hortumladığını ileri sürdü.

"Hırsız bizim hırsızımızdır söylemi"

Sokak ekonomisinin aktörlerinin, ekonomik faaliyetlerini sürdürürken dayandıkları herhangi bir siyasal güç olmadığını dile getiren Kılıçdaroğlu, "Ama hortumcu piyasa ekonomisi aktörleri, sürekli varlıklarını artırırlar. Sürekli varlıklarının artırılmasını sağlayan siyasi otoriteyi desteklerler ve siyasi otoritede bunları destekler. Bunun en somut söylemi, 'hırsız bizim hırsızımızdır' söylemidir" diye konuştu.

Sokak ekonomisinin aktörlerinin, Türkiye genelindeki sayılarının 6 milyon civarında olduğunu vurgulayan Kılıçdaroğlu, şöyle devam etti: "Ama hortumcu piyasa ekonomisinin aktörlerinin sayısı çok sınırlıdır. Rant gelirlerinin ve devlet ihalelerinin yüzde 90'ını kontrol ederler, 'geçim' diye bir dertleri yoktur. 11'nci maddemiz; sokak ekonomisinin aktörlerinin derdini dile getirecek medya organları son derece sınırlıdır ama hortumcu piyasa ekonomisi aktörlerinin emrinde medyanın en az yüzde 90'ı vardır ve siyasal iktidara her türlü desteği sağlarlar. Sokak ekonomisinin aktörleri sorunlarını dile getirme konusunda kendilerini sahipsiz hissederler. Ama hortumcu piyasa ekonomisinin aktörleri, saray, saray çevresi ve yargı arkalarındadır. Hatta bunların içinde FETÖ'cülüğü çok açık olanlara bile hiçbir şey söylenmez. Çünkü bunlar karşılıklı bir birini beslerler.

"Simit satan da, milyar dolarlık ihale alan da 754 lira prim ödüyor"

13'ncü maddeye dikkatinizi çekmek isterim. Nedir 13'ncü maddemiz? 13'ncü maddemiz şu; herkesin emekli olma hakkı var ama emekli olmak için SGK'ya para yatırması gerekiyor. En az rakamı söylüyorum, SGK'ya sokak ekonomisinin aktörleri emekli olmak istiyorlar her ay en az 754 lira prim yatırmaları gerekiyor. 754 liranın, sokakta para kazanan birisi için ne kadar büyük para olduğunu takdirlerinize sunuyorum. Ama hortumcu piyasa ekonomisinin aktörleri de emekli olmak için onlar da en az 754 lira para yatırmak zorundalar. Bakın, 12 maddede siyahla beyaz var. Asla kıyaslanamayacak ölçüde büyük ayrılıklar var ama SGK'ya gelince koşullar eşitleniyor. 'Aynı miktarda parayı yatırsanız sizi emekli ederim' diyor. Hangi devlet diyor bunu? Anayasasında 'Türkiye Cumhuriyeti Devleti demokratik, laik, sosyal hukuk devletidir' diyen devlet diyor. Peki burada adalet var mı? Sosyal adalet kavramı var mı?"

Emekli olmak için simit satanın da 754 lira, milyar dolarlık ihale alanlarında 754 lira SGK primi yatırmasının yeterli olduğunu tekrarlayan Kılıçdaroğlu, "Şu gerçeği hepimizin bilmesi lazım; sokak ekonomisi aktörlerinin yüzde 90'ının sosyal güvenliği yoktur. Çünkü her ay 754 lira yatırma gücü yoktur. Zaten zor geçiniyor. O zaman nedir tablo? Tablo şudur; Türkiye, sosyal bir devlet değil aslında. Unuttuğumuz temel kavram, sosyal devlet kavramıdır" diye konuştu.

Aile sigortası önerisi

Hak arayanların terörist ilan edildiği bir sürecin yaşandığını söyleyen Kılıçdaroğlu, "Peki bu 6 milyon insan yarın ne olacak? Onların sosyal güvencesi ne olacak?" diye sordu. CHP olarak kendilerinin aile sigortası önerdiklerini belirten Kılıçdaroğlu, "Aile sigortasının olmadığı bir yerde sosyal güvenlik tam olarak inşa edilmiş değildir. Ailenin güvencesi olmak zorunda" dedi.

Emekli olmasına 4-5 yıl kalmış bir kişinin, işsiz kalması durumunda nasıl geçineceğini soran Kılıçdaroğlu, o sürede devreye aile sigortasının girmesi gerektiğini söyledi. "Bu olduğu zaman, Türkiye'de herkes geleceğe güvenle bakabilir" diyen Kılıçdaroğlu, bunu kendileri hariç kimsenin dillendirmediğini söyledi.

Türkiye'nin 1974'te ILO'nun 102 sayılı Sosyal Güvenlik ve Asgari Normlar Sözleşmesi'ni imzaladığını hatırlatan CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, şunları kaydetti: "Türkiye'nin taahhüt ettiği sigorta alanlarından bir tanesi aile sigortasıdır. 1974-2019 niye uygulanmıyor? Sendikalar, sivil toplum örgütleri niye istemezler? Çünkü sokak çalışanlarının seslerini duymazlar, kulaklarını kapatırlar. Sendikalar, sokakta hayata tutunan kişilere de sahip çıkmak onların da hakkını savunmak zorundadır. TESK Başkanı, sadece sabit iş yeri olan esnafın değil, sokakta esnaflık yapıp hayata tutunanların da hayatını hakkını savunmak zorundadır."