”Liderler yeni düzen yaratma fırsatıyla karşı karşıya”

İSTANBUL - Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, 60 yıl önce büyük buhran ve 2. Dünya Savaşı'ndan sonra liderlerin barış ve ekonomik işbirliğini artırmak için yeni bir küresel düzen yaratmaya karar vererek bir araya geldiklerini belirterek, "Bugün liderler aynı fırsatla karşı karşıya" dedi.

Strauss-Kahn, "Küresel Sistem Nereye Gidiyor" konulu konferansın ardından gerçekleştirdiği konuşmada, birkaç hafta önce Lehman Brothers'in çöküşünün birinci yıl dönümünün geride kaldığını, bu olaydan sonra bir yıl geçtiğini ve bunun çok zor bir yıl olduğunu söyledi.

Sorunların hala önlerinde olduğunu bildiklerini dile getiren Kahn, bunlarla ilgilenmeye ilerleyen yıllarda da devam edeceklerini ifade etti.

Ancak, öte yandan bu krizin tarihi bir fırsat yarattığını da kabul etmek gerektiğini vurgulayan Strauss-Kahn, "Özellikle küresel ekonomik ve mali çerçeveye yeniden şekil vermek için ve aynı zamanda güçlü ve sürdürülebilir bir ekonomik büyümeyi önümüzdeki döneme taşıyabilmek için bir fırsat" dedi.

"Kota, IMF'nin meşruiyeti ve etkinliğini artıracak bir konu"

Pittsburg'da birkaç gün önce gerçekleştirilen G-20 zirvesinden buraya geldiklerini anlatan Kahn, "Sanıyorum gerçekten aşırı önemli bir toplantıydı bu çerçevede. Bazı araçları ortaya koymak, küresel ekonomik işbirliğine adapte edebilmek ve 21. yüzyılın ihtiyaçlarına uyumlaştırmak için önemliydi. Aynı zamanda IMF'nin bu çabasını desteklemek için pek çok adım da ortaya konuldu. Kota meselesi elbette burada gündemde ve IMF'nin meşruiyeti ve etkinliğini de artıracak bir konu bu" diye konuştu.

IMF Başkanı, Pittsburg'da neler olup bittiğinin çok çok önemli olduğunun altını çizerek, şöyle devam etti:

"Sanıyorum biz daha da fazlasını başarabiliriz. 60 yıl kadar önce, büyük buhran ve 2. Dünya Savaşı'ndan sonra liderler bir araya geldiler ve yeni bir küresel düzen yaratmaya karar verdiler, barışı ileriye götürebilmek ve ekonomik işbirliğini artırmak adına. O zaman Birleşmiş Milletler'i kurdular ve aynı zamanda bu ikiz kardeşleri, Bretton Woods kuruluşlarını yarattılar.

Bugün liderler aynı fırsatla karşı karşıya, benzer bir fırsat var şu anda ellerinde. Küreselleşmiş dünyada talebin ve küresel işbirliğinin ve ekonomik konuların çok önemli olduğunu biliyoruz ve bu çerçevede bu işbirliğinin barış ve refah getirecek düzeyde şekillendirilmesi gerekir hepimiz için.

3 prensip

Ben kendi adıma 3 prensipten söz edebilirim. Sanırım çabalarımız bu 3 prensip çerçevesinde kriz sonrasında gelişmeli. Bizim İstanbul'daki toplantılarda başlangıç noktamız bu olmalı, ilk fikirlerin ortaya atılması, kriz sonrasına yeniden şekil verme adına. İlk prensibimiz şu olabilir; Uluslararası işbirliği. İkincisi mali istikrar ve daha iyi denetim, üçüncüsü de sağlam bir uluslararası para sistemi ve bunun mutlaka küresel bir son çare kredi veren kuruluşla ilişkilendirilmesi."

Bazı ekonomik düşüşlerle ilgili olarak genel bir değerlendirme yapmak istediğini dile getiren Strauss-Kahn, piyasalarda satışların olduğunu, sıradan vatandaşların tasarruflarında düşüşler yaşandığını ve küresel ekonominin dünya savaşından sonra en derin düşüşünü yaşadığını ifade etti.

Küresel ekonominin halihazırda bir iyileşme sürecine başladığına işaret eden Strauss-Kahn, "Ancak hepimiz biliyoruz ki büyüme yavaş olacak ve bizim tahminlerimiz yaklaşık yüzde 3'lük bir büyüme olacağı yolunda 2010 yılında. Yani çok hassas, kırılgan ve yavaş bir büyüme olacak riskler azalsa bile ve orta vadede büyüme çok makul düzeyde kalacak. Belki de kriz öncesine göre daha da düşük seviyelerde olacak ve daha da önemlisi kriz öncesi daha önceki dönemlerde gördüğümüzün altında bir büyüme olabilir. Bu nedenle çok kalıcı ve derin bir hasar meydana geldi reel ekonomi üzerinde."

"İşsizliğin daha da kötüleşeceği kesin"

Mali piyasalarda bozulma riski bulunduğuna da işaret eden Strauss-Kahn, beklenenden daha olumlu gelişmeler de yaşanabileceğini, son aylarda bu tür olumlu gelişmelerin gerçekleştiğini söyledi.

Strauss-Kahn, ancak işsizliğin daha da kötüleşeceğinin kesin olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

"Bu, sadece talebi etkileyen ekonomik bir problem değil, aileler ve toplumlar için acı sonuçlar içeren ciddi bir sosyal problem. Birçok ekonomide iş kaybını önlemek için işçi talebini destekleyen politikalar izleniyor. Daha fazla ülke bu tür politikaları kabul etmeli. İşçi talebini destekleyen politikalara ihtiyacımız var."

Uluslararası siyasi işbirliğinin kriz sonrası global ekonominin temel unsuru olduğuna dikkati çeken Strauss-Kahn, bu tür işbirliğinin krizin çözülmesinde ve gelecekte güçlü, sürdürülebilir ve dengeli bir büyüme sağlanmasında kritik olduğunun altını çizdi.

Strauss-Kahn, ekonomik iyileşmeye girerken ülkelerin daha normal ekonomik koşullara başarılı bir geçiş sağlamak için birlikte çalışmaya devam etmesi gerektiğini belirterek, kriz döneminden farklı olarak normalleşme politikalarının zamanlamasının ülkelerde değişeceğini vurguladı.

Mali kapsamda, finansal pazar ve kurumların küresel olarak birbiriyle bağlı olması nedeniyle, krizin, bir ülkenin politika yapıcılarının diğer ülkeler için oluşan sonuçlardan farklı biçimde tek taraflı olarak hareket edemediğini açıkça gösterdiğini anlatan Strauss-Kahn, kriz sonrası dünyasında ekonomileri ve sistemleri dış şoklardan koruma tehlikesi bulunduğunu, bazı ülkelerin kurumlarını korumak isteyebileceklerini ve küresel pazarlardan çekilebileceklerini söyledi.

Strauss-Kahn, "Bu nedenle, bütün ülkelerin yükselen finansal entegrasyondan faydalanma yollarını bulmak için çalışmalarımızı iki katına çıkarmalıyız" dedi.

Atatürk'ten alıntı

IMF'nin küresel finansal düzenleyici olmadığına dikkati çeken Strauss-Kahn, devam etmekte olan kendi finansal sektör gözetim düzenlemelerinin bu çabaya yardımcı olabileceğini kaydetti.

Bugünün problemlerini çözmekte ve yarının zorluklarını aşma, birlikte çalışma konusunda Mustafa Kemal Atatürk'ün "Ülkeler çeşitlidir fakat uygarlık birdir ve ulusun ilerlemesi için bu tek olan uygarlığa katılması gerekir" sözlerinden esinlendiğini ifade eden Strauss-Kahn, istikrarlı bir küresel ekonomi inşa ederken birlikte çalışmaya devam etmek gerektiğini söyledi.