Limitet şirket müdürleri hangi hallerde şirkete borçlanabilir?

Anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin borçlanma yasağına ilişkin yazımız üzerine limitet şirket müdürleri de hangi hallerde şirketken borç para çekebileceklerini sormaktalar. Bilindiği üzere, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 13 Ocak 2011 tarihinde kabul edilen halinde; anonim şirket yönetim kurulu üyeleri ve yakınları için öngörüldüğü halde, limitet şirketlerin müdürleri ve bunların yakınları için borçlanma yasağı öngörülmemiş idi. Zira, yeni TTK’nın limitet şirketlere ilişkin 644’üncü maddesine 395’inci maddeye yollamada bulunan bir hüküm konulmamıştı. 26/6/2012 tarihli ve 6335 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle yeni TTK’nın 644’üncü maddesinin birinci fıkrasının “Feshe ilişkin 353’üncü, şirkete karşı borçlanma yasağına dair 358’inci maddeler” şeklindeki (b) bendi, “Feshe ilişkin 353’üncü madde, şirkete karşı borçlanma yasağına ilişkin 358’inci madde, müdürlerin yakınlarının şirkete borçlanmasına ilişkin 395’inci maddenin ikinci fıkrasının birinci ve ikinci cümlesi hükümleri, kâr payı avansına ilişkin 509’uncu maddenin üçüncü fıkrası” şeklinde; 395’inci maddesinin “Yönetim kurulu üyesi, onun 393’üncü maddede sayılan yakınları, kendisinin ve söz konusu yakınlarının ortağı oldukları şahıs şirketleri ve en az yüzde 20’sine katıldıkları sermaye şirketleri, şirkete nakit veya ayın borçlanamazlar. Bu kişiler için şirket kefalet, garanti ve teminat veremez, sorumluluk yüklenemez, bunların borçlarını devralamaz. Aksi halde, şirkete borçlanılan tutar için şirket alacaklıları bu kişileri, şirketin yükümlendirildiği tutarda şirket borçları için doğrudan takip edebilirler” şeklindeki ikinci fıkrası da “Pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri ile yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olmayan 393’üncü maddede sayılan yakınları şirkete nakit borçlanamaz. Bu kişiler için şirket kefalet, garanti ve teminat veremez, sorumluluk yüklenemez, bunların borçlarını devralamaz. Aksi halde, şirkete borçlanılan tutar için şirket alacaklıları bu kişileri, şirketin yükümlendirildiği tutarda şirket borçları için doğrudan takip edebilir” şeklinde değiştirildi.

Böylece, limitet şirket müdürlerinin ortak olmayan yakınlarının, yani müdürün alt ve üst soyundan birinin ya da eşinin yahut üçüncü dereceye kadar -üçüncü derece dahil- kan ve kayın hısımlarından birinin (çocukları, torunları, annesi/babası, kayınpederi/kayınvalidesi, kendisinin ve eşinin büyükannesi/büyükbabası, kardeşi -kaynı, baldızı, görümcesi-, amcası, halası, dayısı, teyzesi, yeğenleri) şirkete nakit olarak borçlanmaları; bu kişiler için şirketin kefalet, garanti, teminat vermesi, sorumluluk üstlenmesi, bunların borçlarını devralması yasaklanmış oldu; ayın olarak borçlanmaları ise yasak dışında tutuldu.

Ortak olan müdürler ise sermaye taahhütlerinden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmişler ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde ise şirkete borçlanabileceklerdir.Yine, müdürlerin şirkette ortak olan yakınları, sermaye taahhütlerinden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmişler ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde ise şirkete borçlanabileceklerdir. Limitet şirketin ortak olmayan müdürleri için ise herhangi bir yasak öngörülmemiştir (kanımızca unutulmuştur).
Gelelim cezalara: limitet şirketin ortak olan müdürlerinin ve (ortak olsun-olmasın) müdürlerin şirket ortağı olmayan yakınlarının şirkete nakit olarak borçlanmaları; bu kişiler için şirketin kefalet, garanti, teminatvermesi, sorumluluk üstlenmesi, bunların borçlarını devralması durumunda, kendilerine 300 günden az olmamak üzere, yani 6 bin TL’den 73 bin TL’ye kadar adli para cezası verilecektir.