Meclis, işçi işveren uyuşmazlıklarıyla işe başlayacak
1 Ekim’den itibaren çalışmalarına başlayacak olan Meclis’in öncelikle işçi ve işveren uyuşmazlıklarında arabulucuyu zorunlu hale getiren tasarıyı ele alması bekleniyor. Muhalefet ise arabuluculuğun işçi açısından zorunlu hale getirilmesinin işçi aleyhine olduğu görüşünde.
Canan SAKARYA
Yeni yasama yılının başlamasıyla birlikte Meclis Genel Kurul gündeminde bekleyen İş Mahkemeleri Kanun Tasarısının öncelikle yasalaştırılması planlanıyor. Tasarı ile işçi ve işveren arasındaki anlaşmazlıkların daha hızlı çözüme kavuşturulmasını öngörülüyor.
Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü verilerine göre iş davalarının yıllık ortalama görülme süresi 2010 yılında 466, 2011 yılında 488, 2012 yılında 483, 2013 yılında 381, 2014 yılında 417, 2015 yılında 431, 2016 yılında 434 günü buluyor. 2016 yılı sonu itibarıyla ilk derece mahkemelerindeki 3 milyon 525 bin civarındaki hukuk uyuşmazlığının yaklaşık yüzde 15’ini iş uyuşmazlıkları oluşturuyor.
3 hafta içinde sonuçlandırılacak
Genel Kurul’da görüşülmeyi bekleyen tasarıyla, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurma olması dava şartı olarak düzenleniyor.
Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması halinde herhangi bir işlem yapılmadan davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilecek. İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili rücu davaları hakkında arabulucuya başvurma zorunluluğu bulunmayacak.
Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandıracak. Tasarıyla kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat, kötü niyet tazminatı ve iş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminatlardaki zamanaşımı süresi ise 10 yıldan 5 yıla indiriliyor.
Zorunlu olmasın
CHP ve MHP tasarıya eklediği muhalefet şerhinde arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesini eleştirdiler. CHP arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesi ile zayıf konumdaki işçinin güçlü işveren karşısında arabulucu karşısında bir anlaşma sürecine zorlandığını belirterek, bu sürecin işçinin hak kayıplarıyla sonuçlanabileceğini dile getirdi. MHP ise arabuluculuğun zorunlu olmaktan çıkarılarak, işçinin sahip olduğu haklara ilişkin olarak müzakereye zorlanmaması gerektiğini belirterek, gönüllü olarak arabuluculuğa başvuruyu teşvik edecek düzenlemelerin güçlendirilmesini önerdi.