‘Milyar dolarlık afetler’ rekoru kırıldı
ABD’nin her yıl açıkladığı “1 milyar dolardan fazla zarar veren büyük afetler” listesine iki olay daha eklendi: Hawaii yangınları ve Idalia Kasırgası… Yılın bitmesine 3.5 ay kala, 2023 yılında ABD’deki büyük afetler sayısı 23’e çıktı; 2020’deki 22’lik rekor kırıldı. Uzmanlar, “İklim değişikliği yok diyenlere ders olsun” diyor.
Emre ERGÜL
2023, Amerika’nın tarihine “doğal afetlerle dolu bir yıl” olarak geçti… Üstelik senenin bitmesine daha 3.5 ay varken… ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), ülke yüzölçümünün büyük olmasından dolayı yaşanan her doğa olayı yerine, verdiği zarar 1 milyar doları aşan büyük afetleri yıllık olarak listeliyor.
NOAA yetkilileri, ağustosta yaşanan Hawaii’deki yangınlar ve Florida’yı vuran Idalia Kasırgası’nın yarattığı ekonomik zararı tespit ettikten sonra, bu yılki “büyük afetler” listesini güncelledi. Bu iki doğa faciası sonrası 2023’teki “büyük afetler” sayısı 23’e çıktı. Bugüne kadarki rekor, 22 ile 2020 yılına aitti. Dahası liste çoğalabilir, çünkü NOAA yetkilileri, Batı sahillerini vuran Tropik Kasırga Hilary ve orta kesimini vuran kuraklık vakalarını inceliyor.
Bu iki doğal afette de 1 milyar doların üzerinde zararlar tespit edilirse, listeki afet sayısı daha eylül bitmeden 25’e çıkabilir! Doğal afetlerin ABD’yi bu yıl 57.6 milyar dolarlık zarara uğrattığını açıklayan NOAA’dan Adam Smith, listeyi “İklim değişikliğinin yadsınamaz parmak izleri” diye tanımladı: “"Bu yılki hava olaylarının çoğu merkez eyaletlerde, kuzey orta, güney ve güneydoğu eyaletlerinde gerçekleşti.”
Afetler 2017'de 383.7 milyar $'lık zarar verdi
NOAA, büyük afetler listesini 1980 yılından bu yana her yıl yayınlıyor. 43 yılda oluşan büyük afetlerin ABD’ye toplamdaki zararı 371 milyar doları geçiyor… İklim değişikliğinin yarattığı kriz, rakamlarla da gözler önüne sergileniyor: 1980-2022 yılları arasında yıllık büyük afet sayısı ortalama 8.1’ken; bu sayı 2018- 2022 arasında 18.0 oldu… NOAA kayıtlarına göre 2023, en fazla doğal afetin yaşandığı yıl olsa da “maddi zararın en çok yaşandığı yıl” olmadı… Harvey, Irma ve Maria kasırgalarının yaşandığı 2017 yılında büyük afetler 383.7 milyar dolarlık zarar vermişti ülkeye…
"Bu yılki olayların benzerleri yok"
Küresel iklim krizi nedeniyle işlerin daha da kötüye gideceğini ve daha da kötüsüne hazırlıklı olunması gerektiğine inananlardan biri de eski Federal Acil Durum Yinetimi Ajansı Direktörü Craig Fugate… Fugate’ye göre, iklim zaten değişti ve ne çevre ne de müdahale sistemleri değişime ayak uyduramıyor.
Arizona Üniversitesi iklim bilimcisi Katharine Jacobs da hava felaketlerindeki artışın, iklim bilimcilerin uzun zamandır söyledikleriyle tutarlı olduğunu söyledi: “Atmosfere ve okyanuslara daha fazla enerji verilmesi, aşırı olayların yoğunluğunu ve sıklığını artıracak. Bu yılki olayların çoğu sıradışı ve benzeri görülmemiş." Stanford Üniversitesi'nden iklim bilimci Chris Field de milyar dolarlık felaketlerdeki eğilimi "çok rahatsız edici" olarak nitelendirdi: "Bu eğilimi tersine çevirmek için yapabileceğimiz şeyler var. Zararı azaltmak istiyorsak, iklim değişikliğini durdurma konusundaki ilerlemeyi hızlandırmamız gerekiyor."