Morgan Stanley'den Türkiye değerlendirmesi

İSTANBUL - Morgan Stanley tarafından yayınlanan gelişmekte olan piyasalar raporunda Türkiye'ye ilişkin değerlendirmelere yer verildi. Türkiye’nin global piyasalarda yaşanan karmasa sırasında Türkiye’nin en temel sorunlarının kredilerdeki hızlı artış ve büyük seviyedeki carı işlemler açığı olarak gösterildi.

Morgan Stanley'in raporunda şöyle denildi:

Türkiye’nin fırtına ile mücadele için yeterli cephanesi var mı ?

Dünya piyasalarında yaşanan karmaşa sırasında Türkiye’nin halletmesi gereken iki ayrı temel konu var bunlardan biri kredilerdeki hızlı büyüme diğeri ise yüksek carı işlemler açığı. bundan daha önemlisi Piyasalar TCMB'nin politikalarının Ortodoks olmadığını ve etkili olmayacağını düşünüyor ve piyasaların aşırı ısındığını varsayıyor.

Biz bunun tersine kredilerdeki artışın yılın ikinci yarısında önemli ölçüde gerileyeceğini ve ekonomide aşırı ısınmanın olmadığını düşünüyoruz. Özellikle global büyümede muhtemel bir geri çekilmenin iç talebi yavaşlatacağını düşünüyoruz.

Pek çok gösterge halen ekonomide gizli bir yavaşlama olduğunu gösteriyor. İnandığımız bir şey varsa o da ekonominin yavaşlayacağı ve buna bağlı olarak kredilerdeki hızlı büyümenin ve cari işlemler

açığının gerileyeceği konusudur.

Fon girişlerinde ani bir duruş ve döviz çıkışı temel bir risk olabilir

Türkiye'nin yüz yüze olduğu temel risklerden biri de global finansal akışta yaşanabilecek anı bir durmanın döviz kurlarında daha da fazla artışa neden olması ve dış finansman zorluğunun yaşanması olarak görünüyor.

Türkiye'nin dış finansman zorunluluğunun yüksek olduğunu inanıyorsak da global ekonomik büyümedeki gerileme ve buna bağlı olarak petrol fiyatlarında yaşanacak düşüş Türkıye'nin dış açıklarını azaltması acısından faydalı olacaktır.

Buna ek olarak tüketici talebindeki gerileme daha düşük ithalat talebi cari işlemler açığında daha sert bir gerileme getirecektir. Bu durum 2008-2009 krizinde de bu şekilde gerçekleşmişti.

Türkiye’nin güçlü olduğu konular neler ?

Türkiye'nin orta vadeli görünümü acısından temel olarak destekleyici bir kaç alan görüyoruz. Her şeyden önce Türkiye’de borçların GSYIH'ya oranı geriliyor ve halen gelişmekte olan piyasalardaki benzerleri arasında en düşük olanlarından birisi konumunda gelişmiş ülkelerden ise net bir şekilde daha iyi konumda. Bu durum mali acıdan bir miktar hareket sahası sağlıyor.

Türkiye'nin güçlü olduğu ikinci alan ise;

Türkiye’nin malı pozisyonu atkılayıcı bir şekilde güçlü faiz dışı harcamaların artısının sınırlı seviyelerde kalması buna karşılık gelirlerde yaşanan artış net borç yükünün azalmasını sağlıyor.

Üçüncü alan ise;

Önceki krizlere kıyasala Türkiye’nin döviz rezervlerinin güçlü seviyesi olarak gösterilebilir. Bu aşamada yabancı yatırımcıların da pozisyonları sınırlı seviyelerde ve bu durum ekonominin dış şoklara karsı daha az kırılgan olmasını sağlıyor.

Dördüncü olarak; Türkiye’nin bankacılık sektörü güçlü bir sermaye yapısına sahip.

Besinci olarak: Geçtiğimiz yıllarda hızla artan hane halkı borçları bu aşamada düşük seviyelerde ve GSYIH içindeki payı yaklaşık yüzde 17ıle sınırlı durumda.

Döviz kurlarında 2011 basından bu yana yaklaşık yüzde 20 oranında bir artış söz konusu ve bu durumda dışarı çıkmak isteyen para üzerinde önemli bir baskı yaratıyor ve carı işlemler dinamiklerini olumlu etkiliyor.