Önce fırtına, sonra güneşli hava!
ANTALYA - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı, büyümenin dördüncü çeyrekte hızlanacağını belirterek, "Ekim ayında sanayi üretim endeksi eksi büyüme gösterdi. Ekonomide önce yağmur ve fırtına, arkasından da güneşli bir hava bizi bekliyor" değerlendirmesinde bulundu.
Erdem Başçı, DÜNYA Gazetesi ve Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) ile ATSO'da ortaklaşa düzenlenen "Para Politikaları" konulu konferansta konuştu. Konuşmasına Antalya'nın güneşli havası ile ekonomi arasında bir benzetme yaparak başlayan Başçı, şunları söyledi:
"Antalya'da dün fırtınalı yağmurlu bir hava vardı. Bugün ise hava günlük güneşlik. Ekim ayında sanayi üretimi eksi büyüme gösterdi. Kasım ayında oldukça yüksek artı büyüme göstermesini bekliyoruz. Yılın üçüncü çeyreğinde ekonomik büyüme verileri oldukça yavaş geldi. Yılın dördüncü çeyreğinde oldukça hızlı gelmesini bekliyoruz. 2012 yılında ekonomik büyüme oldukça yavaş gerçekleşti ve yavaş gerçekleşecek. 2013 yılında büyümede bir hızlanma bekliyoruz. Dolayısıyla tıpkı Antalya'daki hava koşulları gibi ekonomide de önce yağmur ve fırtına arkasından da güneşli güzel bir hava bizi bekliyor diye özetleyebiliriz."
"Hassas kuyumcu terazisi gibi tahmin vermeyelim"
Türkiye'nin bu yıl için yüzde 3, gelecek yıl için yüzde 4 seviyesinde büyüme beklediklerini belirten Başçı, ancak burada kesin hassas, nokta tahmin yapmanın doğru olmadığını, gerçekleşmeleri görmek gerektiğini söyledi. Büyümede dördüncü çeyrekle ilgili daha pozitif beklentilerin olduğunu açıklayan Başçı, "Oradaki gerçekleşmeler yüzde 4'ü geçerse, yıllık bazda yüzde 4'ü geçme ihtimali var son çeyrekte, geçen senenin aynı çeyreğine göre, o zaman biz yüzde 3 civarında büyümeyi görebiliriz. Ancak ne kadar 3'e yakın olur? Onu hep birlikte izleyelim. Çok öyle hassas kuyumcu terazisi gibi bir tahmin şu anda vermeyelim" diye konuştu.
"Enflasyonist eğilim görünmüyor"
Başçı, bununla birlikte enflasyon konusunda bir sorun olmadığını, en azından enflasyonist herhangi bir eğilim görünmediğini bildirdi. Emtia fiyatlarının ise nispeten enerji kaynaklı olmak üzere daha yüksek seviyelerde seyretmeye devam ettiğini, ancak bir artış eğilimi görünmediğine işaret eden Başçı, "Yüksek seviyelerde yatay bir seyir var enerji fiyatlarında. Benzer bir resim gıda fiyatları ve diğer emtialar için söz konusu. O yüzden oradan da ciddi bir enflasyonist baskı gelmiyor diyebiliriz" dedi. Ülkelerin enflasyon açısından ciddi bir tehdit görmediğini ve politika faizlerinde istisnai derecede düşük seviyelere devam ettiğini belirten Başçı, gelişmiş ülkelerde yüzde 0.5 gibi bir ortalama ile çok düşük devam ederken, gelişmekte olan ülkelerde yüzde 5-6 arasında politika faizlerinin belirlendiğini kaydetti.
"Kamu borcu yüksek seviyelere çıkmadı"
Kamu borçlarına değinen Başçı, aşırı kamu borçlarının büyümeyi olumsuz etkilediğini, burada da dikkatli olunması uyarısı yaptı. Türkiye'de yakın zamanda risk primine bakıldığında, Lehman krizi ile ani ve sert bir artış olduğunu, ancak Türkiye ekonomisi ve küresel ekonomide alınan tedbirlerle kısa sürede tekrar düştüğünü belirten Başçı, böylelikle risk primlerinin düştüğünü, buna karşın Euro bölgesi borç krizinin yaz aylarında kötüleşmesi ile yine arttığını, ancak Türkiye'de bunun yüksek seviyelere çıkmadığı söyledi.
"İstihdama olumlu etki gelecek"
Bunun bir miktar istihdam üzerinde olumsuz etkisi olduğunu düşündüklerini dile getiren Başçı, "Türkiye'de istihdam artışları gayet iyi gidiyordu, ancak son dönemde biraz yavaşlama var. Birinci, ikinci ve üçüncü çeyrekte istihdam artışlarında yavaşlama var. Onun buraya bağlantısı oldukça yüksek. Yakın zamanda Türkiye'de risk primleri tarihsel en düşük seviyelere kadar geliyor. Hazine'nin ABD, Euro ve TL bazında borçlanma faizi düşük seviyelerde seyrediyor. Buradan istihdama olumlu etki geleceğini düşünüyoruz. Dolayısı ile önünüzdeki aylarda biz istihdam verilerini gördüğümüzde, bunu gecikmeli göreceğiz tabii ki bir iyileşme olacaktır" diye konuştu.