Otomotiv sektöründe dikkat çekici bir başka konu

Bu hafta boyunca haberlerde manşet olan konulardan biri de, 2015 yılının ilk üç ayında satış rekorları kıran otomotiv sektörü oldu. Ama ne yazık ki bu kez haberler, artan satışlar ile ilgi değildi. Konu sektörde üretim yapan önemli şirketlerden Renault ve Tofaş'ın ardından, yan sanayi fabrikalarında da başlayan iş durdurma eylemleriydi. Yayınlanan haberlerin detaylarında eyleme katılan işçilerin temel taleplerinin; ücretlerin iyileştirilmesi, çalışma saatlerinin azaltılması ve Türk Metal Sendikası'nın fabrikalardan çıkması olduğu görüldü. Bu üç temel talepten ücretlerin iyileştirilmesi ve çalışma saatlerinin düzenlenmesi hemen her iş durdurma eyleminde alışık olduğumuz gerekçelerdi. Ancak işçilerin kendilerini temsil eden sendikanın fabrikadan çıkmasını istemesi, çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Ücretlerin yetersiz olmasının yanı sıra, iş yoğunluğundan şikayet eden işçilerden birinin söyledikleri dikkat çekiciydi; "Üç kişinin yaptığı işi tek kişi yapıyoruz". Ayrıca çalışırken başlarında kronometre tutulduğunu, su içmeye dahi yerlerine birini bırakmadan gidemediklerini anlatıyordu. Bu iddialar doğru ise tarif edilen şartlarda çalışan işçilerin, kazandıkları para ne olursa olsun sağlıklı bir emeklilik geçirmeleri pek de mümkün görünmüyor. Zira tüm dünyada en sık tanı alan ve en çok işgücü kaybına neden olan ergonomik riskler; tekrarlayan ve monoton işlerin zaman baskısı altında yapıldığı sektörlerde görülüyor. 

Mesleki bel ağrısı, sıklıkla elle taşıma işleri olarak da adlandırılan ağırlık kaldırma, indirme, taşıma , öne eğilme ve dönme gibi fiziksel aktivitelerle çalışılanlarda görülüyor. Ağır sanayide çalışanlar ( Metal sanayi, otomobil üretim yeri), imalat sektöründe çalışanlar ( Fabrikalar, yiyecek ve içecek üretim ve satış yerleri, depolar gibi) ayrıca, hizmet ve temizlik sektöründe çalışanlar (Oteller, restoranlar gibi) bu rahatsızlıkların en sık görüldüğü iş gruplarıdır. Bu sektörler içinde otomotiv sektörü belki de en problemli olanıdır. Nitekim tüm dünyada otomotiv sektöründe en sık karşılaşılan meslek hastalığı Mesleki Kas İskelet Hastalıkları (MKİH) dır.

Tüm dünyada mesleki kas iskelet hastalıkları en sık görülen rahatsızlıkları oluşturuyor...
Kas iskelet sistemi hastalıkları, Avrupa’da işe bağlı olarak en sık karşılaşılan hastalıklardır. Avrupa’da 46 bin kişiyle yapılan bir çalışmada, katılımcıların yüzde 24'ünde sırt ağrısından yakındığı bildirilmiştir. Yine hastalık nedenli sağlık raporlarının ez az dörtte biri bu rahatsızlıklar yüzünden alınır. Bir kez bel fıtığı olan işçi çoğunlukla tam olarak iyileşemez ve iş gücü kaybı her geçen yıl artarak devam eder. Bir başka değişle, Mesleki Kas İskelet Hastalıkları hem çalışanları hem de işvereni şiddetle etkileyen bir konudur. Gelişmiş ülkeler bu konunun önemini bilir ve düzenli olarak takip ederler. Buna rağmen meydana gelen kayıplar çok ciddi rakamlara ulaşır. 

İngiltere’de her yıl işle ilgili kas ve iskelet sistemi hastalıkları nedeniyle yaklaşık 10 milyon iş günü kaybedilmektedir. Bunların, yaklaşık 5 milyonu sırt şikayetleri, 4 milyondan fazlası boyun ve kollarla ilgili şikayetler nedeniyle yitirilmektedir. İngilizler, kas ve iskelet sistemi hastalıklarının tıbbi maliyetinin 84 milyon ile 254 milyon sterlin arasında olduğunu tahmin etmektedir. İşle ilgili sırt problemlerinin maliyetinin tek başına 43 milyon ile 127 milyon sterlin arasında kayba neden olduğu düşünülmektedir. Bu kayıp sadece işçinin veya ilgili sektörün değil tüm ülkenin öz kaynağından giden rakamlar. Bir başka değişle kazananı yok ama kaybedeni çok olan bir durum.
Ülkemizde otomotiv sektöründe Mesleki Kas İskelet Hastalıklarının tam olarak ne durumda olduğunu bilen yok. Ancak Avrupa ülkelerinden daha iyi durumda olduğumuzu kimse iddia edemez. Otomotiv sektöründe çalışan işçilerin ücretleri yanında, sendikaların durumunun da tartışıldığı bir ortamda bu konunun da masaya yatırılmasında büyük fayda görüyorum. Zira ister sendikalı, isterse sendikasız olsun veya ister yüksek, ister düşük maaşlı olsun, uygun olmayan ergonomik şartlar çalışanı hasta ediyor. Ve bundan kazançlı çıkan kimse de yok. İşçi ve işveren bir şekilde görüşmeye başlamışken, dileyelim diğer konular yanında bu konuya da ilgi gösterilsin.