Özel sektörün dış borcu 139.7 milyar dolar

ANKARA - Türkiye'de, 2008 yılının üçüncü çeyreğinde, 144 milyar 963 milyon dolara kadar yükselen özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, küresel finansal krizin borç bulma imkanlarını daraltmasının etkisiyle 2008 yılının son çeyreğinde, 5 milyar 241 milyon dolardan 139 milyar 722 milyon dolara indi. Eylül ayından sonra ekim ve kasım aylarında gerileyen borç miktarı, aralık ayında yeniden arttı.

Düşüşe rağmen, özel sektörün uzun vadeli kredi borcu 2008 yılında, 2007 yılına göre yüzde 15,55 arttı. Merkez Bankasının verilerine göre, 2007 yılında 120 milyar 917 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu 2008 sonunda 139 milyar 722 milyon dolara çıktı.

Özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu geçen yıl sürekli artış trendi içinde yılın üçüncü çeyreğinde 144 milyar 963 milyon dolara yükseldikten sonra, eylül ayında patlak veren küresel finansal krizin etkisiyle ekim ayında 139 milyar 261 milyon dolara, kasım ayında da 137 milyar 104 milyona geriledi. Özel sektörün bu kapsamdaki borcu aralık ayında, bir önceki aya göre yüzde 1,5 artarak 139 milyar 722 milyon dolara çıktı.

Söz konusu tutarın 40 milyar 704 milyon doları finansal, 99 milyar 18 milyon doları da finansal olmayanları kapsadı. 2008 yılında borçluya göre dağılımı kapsamında özel sektörün finansal kredi borcu yüzde 2,4 oranında geriledi. Söz konusu finansal borç 2007 yılı sonu itibarı ile 41 milyar 706 milyon dolar idi.

2007 yılı sonunda 41 milyar 706 milyon dolar olan özel sektörün finansal kredileri 2008 yılının ilk çeyreğinde 44 milyar 181 milyon dolara, ikinci çeyreğinde 45 milyar 353 milyon dolara, üçüncü çeyrekte de 45 milyar 634 milyon dolara yükseldi. Eylül ayında küresel finansal krizin çıkması ardından özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi miktarında gerileme görüldü ve yılı 40 milyar 704 milyon dolardan kapattı.

Finansal olmayan borçlar arttı

2007 yılı sonunda 79 milyar 211 milyon dolar olan özel sektörün finansal olmayan kredileri, 2008 yılının ilk çeyreğinde 88 milyar 227 milyon dolara, ikinci çeyreğinde 97 milyar 554 milyon dolara, üçüncü çeyrekte de 99 milyar 329 milyon dolara yükseldi. Geçen eylül ayında küresel finansal krizin çıkması ardından özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi miktarı kasımda 96 milyar 164 milyon dolara geriledikten sonra, aralık ayında 99 milyar 18 milyon dolara yükseldi. 

Uzun vadeli borç dağılımı

Özel sektörün 2008 yılı sonu itibarıyla, 40 milyar 704 milyon dolar olan uzun vadeli finansal borcun 29 milyar 990 milyon doları banka kredilerden oluşurken, 10 milyar 714 milyon doların bankacılık dışı finansal kuruluşlardan oluştu. 

Finansal olmayanların 99 milyar 18 milyon dolar olan uzun vadeli kredi borcunun 96 milyar 2 milyon doları kredi, 2 milyar 362 milyon doları yabancı sermaye sayılan krediler, 654 milyon doları ticari kredileri içerdi.

Özel sektörün yurt dışından sağladığı 139 milyar 722 milyon dolar olan uzun vadeli kredinin 6 milyar 473 milyon doları resmi alacaklardan, 133 milyar 249 milyon doları da özel alacaklardan oluştu.

Kısa vadeli kredi

Bu arada, Türkiye'de, 2008 yılı sonu itibarıyla, bankalar hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı, kalan vadesi 1 yıl veya daha kısa olan kredi borcu, toplam 39 milyar 302 milyon dolar oldu.

Bankalar hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kalan vadesi 1 yıl veya daha kısa olan kredi borcu kapsamında uzun vadeli kredi borcu 37 milyar 416 milyon dolar, ticari krediler hariç kısa vadeli borcu 1 milyar 886 milyon dolar olarak belirlendi.