"Yenilenebilir enerjide Kanada'nın ardındayız"
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, "2013 yılında arzın talepten daha fazla olduğunu görüyoruz. Hem vatandaşlarımızın hem de sanayicilerimizin yaşayabileceği bir sıkıntı söz konusu olmaz" dedi.
TBMM - Yıldız, Bakanlığının 2014 Yılı Bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda sunum yaptı.
İster ithal, ister yerli olsun enerji türevlerinin enerji verimliliği ve tasarrufla birincil kaynak haline getirildiğine dikkat çeken Yıldız, Türkiye'nin bütün enerji kaynaklarını tüketim noktalarına ulaştırdıklarını belirtti.
Türkiye'nin maden kaynaklarının zengin olduğunu ve bunların envarter çalışmalarının sürdürüldüğünü ifade eden Yıldız, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Arz güvenliği risklerinin azaldığı bir yıla gelmiş olduk. 2013 yılında arzın talepten daha fazla olduğunu görüyoruz. Son 3 yılda en az 4-5'er bin megavat civarındaki artı kurulu güçler var. 2013 yılında yaklaşık 5 bin megavat civarında arzın tüketimden daha fazla olduğu bir yapı. Bu manada hem vatandaşlarımızın hem de sanayicilerimizin yaşayabileceği herhangi bir sıkıntı inşallah söz konusu olmaz."
Nükleer güç santralleri konusunda Türkiye'nin kararlılığını sürdürdüğünü ve bu gücü de portföyüne katacağını dile getiren Yıldız, dünyada enerji kaynakları konusunda bilgi verdi. 2030 yılında dünya nüfusunun 8,3 milyara yaklaşacağının tahmin edildiğini, 1,3 milyarlık artışın mevcut enerji kaynaklarıyla nasıl karşılanabileceğine ilişkin projeksiyonlar hazırlandığını anlattı.
"Doğal gazın elektrik tüketimindeki payını daha da azaltacağız"
Yıldız, birçok ülkenin kömürü kullandığına dikkat çekerek, "Bugüne kadar çok fazla sesi sedası çıkmayan bazı ülkelerin kömür oranlarının çok yüksek olduğunu görüyoruz. Almanya'da yüzde 45'ler civarında. Amerika'da yüzde 43, Fransa'da nükleerin dominant bir tesisini görüyoruz yüzde 79'lar civarında. Kanada'nın haricinde yenilenebilir enerji kaynaklarını en yüksek kullanan ülke Türkiye'dir. Türkiye yerli ve yenilenebilir kaynaklarını daha fazla kullanmaya gayret edecek. Doğal gazın elektrik tüketimindeki payını yüzde 53'ten yüzde 43 seviyesine indirmiş bulunuyoruz. Amacımız 2023 yılına kadar bunu daha da fazla indirmek olacak" ifadelerini kullandı.
Enerji yatırımları portföyüne göre dünyada 2012-2035 yılları arasında 37,4 trilyon dolarlık yatırım ihtiyacı bulunduğunu belirten Yıldız, elektrik sektörüne 16,9 trilyon dolar, petrol sektörüne 10,2 trilyon dolar, doğal gaz sektörüne 8,7 trilyon dolar yatırım yapılmasının planlandığını bildirdi.
Türkiye'de birincil enerji talebinin yüzde 27'sinin sanayide, yüzde 14'ünün ulaştırmada, yüzde 26'sının konut ve hizmetlerde ve yüzde 24'ünün çevrim sektöründe kullanıldığını ifade eden Yıldız, "Türkiye'de arzın lehine gelişmeler oldu. Şu ana kadar bu tür komisyonlarda, ben de görev yaptığım zamanları çok iyi hatırlıyorum, daha önceki kayıtları okudum onlardan da çok iyi biliyorum, sürekli enerji arz güvenliği ile ilgili konu başlıkları olurdu. Şimdi bizim burada gördüğünüz gibi gerek doğal gazın, gerek kömür, gerek hidrolik kaynakların enerji, elektrik talebindeki karşılığında ağır bastığını görüyoruz."
[PAGE]
Yıldız, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2014 Yılı Bütçesi'nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmelerinde yaptığı konuşmada, yatırımlar açısından bakıldığında da kurulu güç itibariyle çok ciddi yatırımlar yapıldığını, son 11 yıl içerisinde enerjiyle ilgili bütün yatırımları hemen hemen 2 katına çıkardıklarını bildirdi.
Ekim sonu itibariyle 235 doğalgaz santraline ve 20 bin 440 megavatlık kurulu güce ulaşıldığını dile getiren Yıldız, doğalgaz santrallerinin kurulu güçteki payının yüzde 36 civarında olduğunu belirtti.
Bakan Yıldız 26 kömür santralinin 12 bin 391 megavat kurulu güçle yüzde 22'lik bir paya sahip olduğunu dile getirerek, hidrolik kaynakların (446 hidroelektrik santral) kurulu güçteki payının ise 21 bin 724 megavatla yüzde 35 civarında olduğunu kaydetti. Yıldız, rüzgar enerjisi santrali sayısının 70'e çıktığını ve 2 bin 689 megavatlık kurulu güce ulaşıldığını söyledi.
Yıldız, rüzgar enerjisi santrallerinin yaptığı üretimle doğal gaz ithalatının 600 milyon dolar azaldığını ifade etti.
Elektrik iletim ve dağıtım hatlarına ilişkin de bilgiler veren Yıldız, "İletim ve dağıtım hattı uzunluğumuz 1 milyon 100 bin kilometreye ulaştı. Bu, Avrupa'nın ikinci, dünyanın beşinci büyük iletim ve dağıtım hattıdır. Dünyanın etrafını da yaklaşık 25 defa dolaşmakta" dedi.
Enerji sektöründeki serbestleşmeyle özel sektörün üretim ve dağıtımdaki payının arttığını ve bir anlamda özel sektörle kamunun yer değiştirdiğini anlatan Yıldız, şu anda 8 milyar dolarlık yatırımın özel sektör tarafından yapıldığına dikkati çekti.
Yıldız, 2023 hedefleri doğrultusunda 122 milyar doları harcayarak kurulu güce 50 bin megavatlık bir kapasitenin eklenmesi için gereken bütün lisanslama ve işlemlerin yapıldığını belirtti.
Nükleer santraller konusunda, dünyada temiz enerjiye doğru gidildikçe nükleer güçte artış kaydedildiğini ifade eden Yıldız, "Japonya ve Rusya'ya yaptığımız çalışmalarda belli bir aşamaya gelindi. Tabii ki bu uzun soluklu bir çalışmadır, 10 yıllık bir portföydür, sabırlı da olmamız lazım. Büyük işlerin, büyük fırsatların zaman zaman büyük tehditleri de oluyor. Her birini hukuk kuralları içerisinde, normal mevzuat içerisinde aşmaya çalışıyoruz" diye konuştu.
Yeni geliştirilen boru hatları ve Türkiye'deki dağıtım şirketleriyle yaklaşık 70 bin kilometrelik bir dağıtım hattı, 12 bin 700 kilometrelik de iletim hattı yapıldığını belirten Yıldız, "Amacımız kısa süre içerisinde 100 bin kilometrelik bir hattı yakalamaktır. Çünkü her bir ilimize götürdüğümüz iletim hattının dağıtım şebekeleriyle beraber halkımıza daha iyi bir hizmet olacağı kanaatindeyiz" dedi.
Ticareti yapılan 90 madenin 77'sinin Türkiye'de bulunduğunu ifade eden Yıldız, bu anlamda Türkiye'nin 132 ülke arasında onuncu sırada bulunduğunu söyledi. Yıldız, yılda yaklaşık 100 bin metreler civarındaki sondajın şuanda 1,5 milyon metrelere ulaştığını vurguladı.
Bor ihracatının arttığına değinen Yıldız, son olarak 822 milyon dolarlık bir hasıla yapıldığını bildirdi.
Enerji sektörünün artan gayri safi milli hasıla ve kişi başına düşen gelirin yaratacağı ihtiyaçlara hazırlıklı olduğunu dile getiren Yıldız, bakanlık bağlı, ilgili ve ilişkili bütün kuruluşların bütçedeki yatırım tutarının 4,5 milyar lira civarında olduğunu söyledi.