Rusya, sebze talebini patlattı, AB’nin payını Türkiye alacak

Sedat ALP

İZMİR - İspanya'da üreticilerin taze sebze ürünlerin imha etmesine yol açtığı için İspanya ile Almanya'nın arasını açan EHEC bakterisi, Rusya'nın kararı ile Türkiye'de üreticinin yüzünü güldürdü. Rusya'nın, Avrupa'da ölümlere yol açan EHEC bakterisi nedeniyle AB ülkelerinden yaş sebze meyve ithalatını durdurması Türkiye'ye yaradı. Türkiye'deki tedarikçilerini arayan Rus firmalarının panik halde, "Ne kadar mal varsa gönderin" dediği öğrenildi.

Türkiye Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (Sera-Bir) Başkanı Hasan Şentürk, "AB'nin yaş sebzelerine yasak getirildiği günün sabahında telefonu açar açmaz Rusya'dan 12 telefon aldım. Bunlardan 10'u acil mal istedi. ‘Kaç TIR varsa yükle gönder' dediler. Bu şekilde Rusya'dan yoğun siparişler diğer üyelerimize de geldi" diyerek, EHEC bakterisi nedeniyle Avrupa'da yaş sebze tüketimi düşecek korkusuyla fiyatların gerilemeye başladığı bir dönemde Rusya'nın aldığı kararın Türk sebze meyve üreticilerine avantaj sağladığına işaret etti.

Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) verilerine göre Türkiye, Ocak-Mayıs 2011 döneminde toplam 1 milyar 341 bin 457 dolar tutarında yaş sebze-meyve ihraç ederken, Rusya'ya bu grupta yapılan ihracat miktarı 6 milyon 950 bin dolar olarak gerçekleşti. Bu miktar yılın ilk 5 ayındaki toplam yaş sebze-meyve ihracatının yüzde 1.6'sını oluşturuyor. Şentürk, Rusya'nın Türkiye'den domates, biber başta olmak üzere sebze talebini arttırdığını, gelen yoğun siparişlerin hepsini bir anda karşılamakta zorluk çektiklerini belirterek, "Üyelerimizin hepsiyle görüştüm hepsi çok mutlu. Geçtiğimiz hafta fiyatlar düşüyor diye karamsarlık havası vardı.

Şimdi hava tersine döndü. Seralarda ürünün bol olduğu dönemde fiyatlar artıyor. Piyasada fiyatlar daha da yükselecek beklentisi var. Üreticiler moralli ve sezon iyi geçecek diye çok mutlu herkes" diye konuştu. EHEC bakterisi Almanya'da can almaya başladıktan sonra, bu ülkenin İspanya'dan yaş sebze alımını durdurduğu anda İspanya ve Hollanda'da fiyatların hızla düştüğünü, bu durumun Türk ürünlerine de yansıdığını vurgulayan Şentürk, " Almanya'nın İspanya'dan sebze alımını durdurması ile İspanya ve Hollanda'da bir kutu domatesin fiyatı 10 cente düştü.

İspanya ve Hollanda bu fiyatla Rusya'ya satınca, Türk firmaları da fiyat düşürmeye başladı" dedi. Şentürk, Rusya'nın AB'den yaş sebze meyve ithalatını yasaklamasıyla havanın tersine döndüğünü ve fiyatların artmaya başladığını belirterek, şu bilgileri verdi: " Rusya'nın kararıyla Türk ürünlerinin fiyatı artmaya başladı. Domatesin ihraç fiyatı 75 dolar/ centten 1 dolara çıktı, haftaya 1.5 dolar olmasını bekliyoruz. Biberin kilogramı 1.5 dolardan, 2.5 dolara çıktı. Önümüzdeki haftalarda fiyatlar daha hızlı yükselecek."

Seralarda ürün bol

Şentürk, Türkiye seralarında ürünün en bol olduğu dönemde ortaya çıkan sebze piyasasındaki gelişmelerin sektör açısından çok olumlu sonuçlar doğuracağını, üreticinin sezon açısından çok umutlandığını kaydetti. Avrupa'da Türkiye'nin rakipleri olan Hollanda ve İspanya'da üreticileri büyük sıkıntıya sokan bu durumun kısa sürede düzeleceğini sanmadığını ileri süren Şentürk, " Rusya bir dönem zirai kalıntı nedeniyle bizden sebze ithalatını durdurmuştu. Biz sıkıntıyı 6 ay yaşadık. Bu nedenle Avrupa'da bu sıkıntının önümüzdeki dönemde de devam edeceğini düşünüyoruz" diye konuştu.

Türkiye, Hollanda'nın yerini alabilir

Sebze ve meyve üretiminin AB ülkelerinde ilerlemesinin mümkün olmadığını savunan Şentürk, "Bu sıkıntılar İspanya ve diğer üye ülkelerde zaten vardı. Ancak, AB göz yumuyordu. Ancak şimdi ekonomik krizden dolayı artık herkes başının çaresine baksın noktasına gelindi. Türkiye doğru tarım politikaları ile süreci doğru yönetirse Avrupa'nın yeni Hollanda'sı olacaktır" dedi.

Türkiye ön plana çıktı

Antalya Yaş Sebze Meyve İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Erdoğan Ekinci de, Rusya'nın yaş sebze meyvede kapılarını AB'ye kapatmasının Türkiye açısından olumlu sonuçlar getireceğini belirterek, "Rusya'nın kararının önümüzü açacağını umuyoruz. Rusya'nın AB'ye kapısını kapatması bize yarayacak. Zaten çiftçinin de şurada Rusya'ya ihracata yönelik 20 günlük bir malı var. Hazirandan sonra Rusya'nın kendi malı çıkıyor. Rusya'ya tüm sebze meyve ürünleri gidiyor. AB'ye kapılar kapanınca birinci tedarikçi olarak Türkiye ön plana çıktı" diye konuştu.

Türkiye'ye Rusya'da %28 ek pay çıktı

Ege İhracatçıları Birliği Koordinatör Başkanı Mustafa Türkmenoğlu da, Rusya'nın toplam yaş sebze meyve ithalatının yüzde 28'lik bölümünü AB ülkelerinden karşıladığını, Türkiye'nin bu paydan yararlanacağını vurgulayarak, "Son dönemde kontrollü üretim ve ihracat alanında önemli gelişmeler sağlayan Türkiye, AB'deki gelişmeleri avantaja dönüştürecek. Bunun ne kadar süreceği ve ne gibi önlemlerle süreceği de önemli. Mevsimsel koşullar nedeniyle tarla ürünleri daha çıkmadığı için talep artışı fiyatları yukarı çekecektir" dedi.