SGK prim borçları açısından anonim şirket

Ahmet Metin AYSOY / E. SGK Başmüfettişi

 

Bu yazımızda, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 88'inci maddesinde düzenlenen sigorta prim borcundan dolayı sorumluluk halini 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun 367'nci maddesi açısından inceleyeceğiz.

A- Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. (5510 sayılı Kanun, madde 88)

B- Yukarda belirtilen sorumluluk kuralının anonim şirketinde nasıl uygulanacağı, yani sorumlu olan üst düzeydeki yönetici/yöneticilerin nasıl belirleneceği önem taşımaktadır. Bu sorunun cevabı, 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun 367'nci maddesinde ' iç yönerge' olarak adlandırılan teşkilat şemasıdır.

C- Yönetim kurulu esas sözleşmeye konulacak bir hükümle, düzenleyeceği bir iç yönergeye göre, yönetimi, kısmen veya tamamen bir veya birkaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devretmeye yetkili kılınabilir. Bu iç yönerge şirketin yönetimini düzenler; bunun için gerekli olan görevleri, tanımlar, yerlerini gösterir, özellikle kimin kime bağlı ve bilgi sunmakla yükümlü olduğunu belirler. Yönetim kurulu, istem üzerine pay sahiplerini ve korunmaya değer menfaatlerini ikna edici bir biçimde ortaya koyan alacaklıları, bu iç yönerge hakkında, yazılı olarak bilgilendirir. Yönetim, devredilmediği takdirde, yönetim kurulunun tüm üyelerine aittir. (6102 sayılı Kanun, madde 367)

D- Söz konusu iç yönerge, şirket yönetim kurulu içinde ve dışında olan üst düzey yöneticiler arasındaki görev dağılımını göstermektedir. Yetkilerini devretmiş olsalar dahi yönetim kurulu üyeleri 5510 sayılı Kanunu'nun 88'inci maddesi uyarınca, kurumun sigorta prim ve diğer alacaklarının zamanında ödenmemesinden sorumludurlar. Yönetim kurulu üyesi olmayan anonim şirket üst düzey yöneticilerinin ise 6102 sayılı Kanunu'nun 367'nci maddesi gereğince düzenlenecek iç yönergeye göre görev dağılımı dikkate alınarak, kurum alacaklarından sorumlu olup olmadıkları belirlenecektir. Yönetim kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticiler, görevde bulundukları dönemde tahakkuk eden borcun tamamından sorumludurlar. Söz konusu kişilerin bu görevleri sona ermiş olsa dahi görevde bulundukları dönemde tahakkuk eden borçtan dolayı haklarında takip yapılması gerekmektedir. Yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerin bu görevlerinin sona erdiği tarihten sonra tahakkuk eden borçtan sorumlu tutulmaları ise mümkün bulunmamaktadır.