Sıra üretim özelleştirmelerinde
Elektrik dağıtım özelleştirmelerinin tamamlanmasının ardından gözler üretim özelleştirmelerine çevrildi.
ANKARA - Elektrik dağıtım özelleştirmelerinin tamamlanmasının ardından gözler üretim özelleştirmelerine çevrilirken, Keban, Karakaya, Atatürk gibi uluslararası sular üzerine kurulu bulunan stratejik barajların kamuda kalacağı belirtiliyor, kalanlar ise 9 portföye bölünerek özelleştirilecek.
Edinilen bilgiye göre, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) mülkiyetinde yaklaşık 20 bin 768 Megavat (MW) kurulu gücünde üretim tesisi bulunuyor. Türkiye'nin şu andaki toplam kurulu gücü 50 bin 474,5 MW olduğu göz önüne alındığı zaman, bu, kurulu gücün yaklaşık yüzde 41'inin kamunun elinde bulunduğu anlamına geliyor.
EÜAŞ'nin mülkiyetindeki söz konusu kurulu güç dışında 3 bin 834 MW düzeyinde EÜAŞ'ye bağlı ortaklık santralleri, 2 bin 439,4 MW kurulu gücünde de yap-işlet-devret santrali bulunuyor. Yetkililer, YİD'lerin de devredildikçe özelleştirileceğini belirtiyor.
9 portföy grubunda termik ve hidrolik toplam 41 santral özelleştirme kapsamında bulunuyor. Buna EÜAŞ'nin elindeki kurulu gücün yaklaşık 3'te 2'si özel sektöre devredilecek. Söz konusu santrallerin toplam kurulu gücü de 12 bin 949,8 MW'yi buluyor.
Bu arada termik santrallerin mülkiyet satışıyla, hidrolik santrallerin ise işletme hakkı devri yöntemiyle özelleştirilmesi öngörülüyor.
9 portföyün oluşumu
Üretim özelleştirmelerinin önemi 18 Mayıs 2009 tarihinde sektörde serbestleşme ve arz güvenliğini sağlamak için gerekli yol haritasını içeren "Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi"nin açıklanması ile teyit edilirken, strateji belgesinde, üretim tesislerinin özelleştirilmesindeki hedefler, elektrik üretim kapasitesinin geliştirilmesi, mevcut üretim tesislerinin emre amadeliklerinin artırılması ve sektördeki rekabetin artırılması için özel sektör kaynaklarının harekete geçirilmesi hedeflendi.
Elektrik üretim özelleştirmeleri 2008 yılında ADÜAŞ'a ait 9 santrallerin özelleştirilmesiyle başlamıştı. Söz konusu özelleştirmenin ardından geçen sene EÜAŞ'ye ait 52 akarsu santrali 19 portföyde yapılandırılarak özel sektöre devredilmişti.
Bu yıl başlanacak 9 portföy çeşitli büyüklüklerdeki üretim portföylerine yatırım yapmak isteyenlere ayrıldı. Ayrıca sadece HES'lere yatırım yapmak isteyecek yatırımcılar için sadece HES'lerden oluşan, sadece termik santrallere yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için sadece termiklerden portföyler oluşturuldu. Bir de hem termik, hem de HES'lere yatırım yapmak isteyen girişimciler için de karma portföy oluşturuldu.
HEAŞ için son teklif 27 Haziran'da
Öncelikli olarak 1120 megavat kurulu gücündeki Hamitabat Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali (HEAŞ) 27 Ekim 2010 tarihinde özelleştirme programına alınarak, ihale süreci başlatıldı.
HEAŞ için 29 Nisan 2011 tarihinde ÖİB'ye 7 firma ön yeterlilik başvurusu yaptı. Ön yeterlilik değerlendirmesi sonucunda yeterliliği tespit edilen firmalar 27 Haziran 2011 tarihinde saat 16.00'ya kadar son tekliflerini ÖİB'ye teslim edecek.
Üretim özelleştirmeleri tamamlandığında kamuda toplam kurulu gücü 7 bin 826,5 megavat olan hidrolik üretim tesisi kalacak.
Üçte biri devlette kalacak
Bu arada santralların tamamı özelleştirilmeyecek. Gerektiğinde müdahalede bulunabilmek amacıyla kurulu gücün yaklaşık 3'te 1'i devlette kalacak. Bu çerçevede 7 bin 818,4 MW kurulu gücünde olan ve uluslararası sular üzerine kurulu, 22 stratejik baraj EÜAŞ'de kalacak.